Kitaplar ve Yorumlar 1, 2024

Ha-Joon Chang, Tadında Ekonomi (Çeviren: Gökçe Çakmak), Domingo Yayınları, 2023

Chang’den harika bir kitap. Bölümler masal ve öykü tadında başlıyor çok tuhaf ilişkileri ortaya koyuyor ve sonra her birini sonuca bağlıyor. Bamya, hindistan cevizi gibi bir takım yiyeceklerin ekonomiyle ve kapitalizmle ilişkilerini kuruyor ve bunları yaparken okuyucuyu hiç yormadan, üzmeden, sıkmadan yapıyor. Ekonomiyle hiç ilgisi olmayanların bile pek çok ders çıkaracağı gerçek bir başyapıt.

Thomas Piketty, Kapital ve İdeoloji (Çeviren: Hande Koçak), T. İş Bankası Yayınları, 2023

Piketty’nin Kapital kitabıyla ilgili yorumlarımı bu blogda 2014 yılında (henüz Türkçe çevirisi yokken) paylaşmıştım (https://www.mahfiegilmez.com/2014/05/okudugum-kitaplar.html.) Kapital’in devamı niteliğindeki bu kitabında da Piketty, ilk kitabında olduğu gibi eşitlik ve eşitsizlik üzerine inceleme ve çalışmalarının sonuçlarını ve buna dayanarak neoklasik ekonomi modeline yönelttiği eleştirileri sıralıyor, ülkelerin ekonomik ve sosyal durumlarını karşılaştırıyor, eksikleri ve yanlışları kendi çözüm önerileriyle birlikte ortaya koyuyor.  İlkinde olduğu gibi burada da eşitsizliklerin düzeltilmesi konusunda vergilemenin etkinliğine ağırlık veriyor. Ne var ki toplanan vergilerin iyi kullanılmadığı hallerde neler yaşandığını belki bizim gibi ahbap çavuş kapitalizmine dayalı yerlerde fazlaca bulunmadığı için tam olarak bilmiyor.

Piketty’nin kitabı önemli bir kitap, dünyada da ilki gibi yankı uyandırmış bulunuyor. Bununla birlikte ilk kitabı için de düşündüğüm şeyin bu kitabı için de geçerli olduğunu düşünüyorum: Çok uzun yazıyor. Bin sayfaya yakın bu kitapta ortaya konan düşünceler bence çok daha kısa şekilde yazılabilirdi.

Enver Güney, Tarih Tesadüfleri Sever, Gece Kitaplığı, 2022

Enver Güney, kamu kesiminde Maliye’de ve Hazine’de ve özel kesimde çeşitli kuruluşlarda üst düzey görevlerde bulunmuş bir yazar. T24’de makaleler yazıyor. Yazarın geçmişine bakıldığında, doğal olarak, yazdığı yazıların ekonomi, finans, bürokrasi, işletme ağırlıklı olması beklentisi doğuyor ama yazdıklarını okuyunca tarihi olayların arkasında yatan gerçekleri ortaya koymaya yönelik analizlerle karşı karşıya olduğunu görüyorsunuz. Yüzeysel olarak bildiğimiz ya da bildiğimizi sandığımız pek çok olayın arkasındaki son derecede ilginç bazı gerçekleri, birbirleriyle bağlayarak anlatıyor yazar bu kitabında. Bu ilginç ve değişik kitabı okuyunca bana hak vereceksiniz.

Sina Akşin, Kısa Türkiye Tarihi, T. İş Bankası Yayınları, 32. Basım, 2023

Sina Akşin Hocanın Kısa Türkiye Tarihi, harika bir rehber kitap. Türkiye tarihini bilenler, üzerinde çalışanlar için hem bir hatırlama kitabı hem de bazı konuları birbiriyle ilişkilendirmede yol gösterici bir kitap. Bu konuda fazla bilgisi olmayan ama merak edenler için ise olayları ve ilişkileri hızlıca öğrenmek için son derecede yararlı öz bir eser. Akşin’in özellikle olaylar ve ilişkiler arasındaki bağlantıları analiz edip ortaya koyması çok öğretici. Kitabı, Türkiye tarihini merak eden herkese öneriyorum.

Hulusi Turgut (derleyen), Kılıç Ali’nin Anıları, T. İş Bankası Yayınları, 27. Basım, 2023

Kılıç Ali, Atatürk’ün en yakın arkadaşlarından birisi. Aslında Enver Paşa ile birlikte Turan peşinde Azerbaycan’a gidecekken Celal Bayar’ın önerisi üzerine Anadolu’da Mustafa Kemal Paşanın yanına gidip Kurtuluş Savaşında görev almış. Ondan sonra da hep Atatürk’ün yanında bulunmuş, onun düşüncelerini desteklemiş ve pek çok konuda sırdaşı olmuş, İstiklâl Mahkemesi üyeliği yapmış. Anıları son derecede önemli ve en azından benim bilmediğim bazı konulara ışık tutuyor. Kitabın dili de ağır değil, adeta bir roman gibi son derecede rahat okunuyor.