Hazinenin İç Borçları
Merkezi yönetim ifadesi kamu kesiminin en büyük bölümünü kapsar. Bu çerçevede şu kurumlar yer alır: Genel bütçe içinde yönetilen daireler (TBMM, Cumhurbaşkanlığı, Yargı Organları, Bakanlıklar vb.), özel bütçeli idareler (YÖK, Üniversiteler, Karayolları G.M., Türk Tarih Kurumu, Devlet Tiyatroları G.M. vb.) ve düzenleyici ve denetleyici kurumlar (BDDK, TMSF, SPK, RTÜK vb.)
Merkezi yönetimin brüt borç stoku
aşağıdaki tabloda sergileniyor:
Görüleceği gibi merkezi yönetim borç stoku sürekli artış içindedir (20212 yılının henüz ilk iki ayına ilişkin sonuçların yıllık GSYH ile karşılaştırılması sonucu 2021 yılında düşüş olmuş gibi göründüğüne dikkat edilmeli.) Asıl büyük artış iç borç stokunda ortaya çıkmış görünüyor.
Merkezi yönetimin iç borç
stokunun yüzde 73,6’sı TL cinsinden, kalan yüzde 26,4’ü yabancı para
cinsindendir. Buna göre iç borçların dörtte biri yabancı para cinsinden alınmış
durumdadır. İç borçlanmanın yabancı parayla yapılması dolarizasyon olgusunu
besleyen yanlış bir politikadır. Bir devlet, kendi yurttaşlarından, kendi
bastığı para dışında bir parayla borçlandığı zaman kendi bastığı paraya
güvenmediği mesajını vermiş olur. Kendi yurttaşlarından TL dışında bir parayla
borçlanan devletin, yurttaşlarına TL’ye dönmeleri yolunda yapacağı çağrı
anlamsız kalır.
Hazine’nin 2021 yılında yapacağı
iç borç geri ödemeleri 327 milyarı anapara, 121,9 milyarı faiz olmak üzere toplamı
449 milyar TL, bu ödemeye karşılık yıl içinde yapacağı yeni iç borçlanma tutarı
da 541 milyar TL tutarında görünüyor. Buna göre Hazine’nin 2021 yılında
yapacağı net iç borçlanmanın (541 – 327 =) 214 milyar TL olması bekleniyor.
İç borçlanmanın ortalama vadesi
Şubat 2021 itibarıyla 52,3 ay olarak hesaplanıyor. Bu süre Şubat 2020’de 30,3
aydı. Borçlanma vadesinin uzamış olması normal koşullarda ve enflasyonda dolayısıyla
da faizlerde artış olacağının beklendiği koşullarda borç yönetimi açısından düşük
faizle uzun süreli borçlanılmış olduğunu gösterir. Buna karşılık enflasyonun
düşmesi ve dolayısıyla faizlerin de düşmesi bekleniyorsa yüksek faizden uzun
vadeli borçlanma gereksiz maliyet yüklenimi anlamına gelir.
Mevcut görünüme bakılırsa iç borç
geri ödemelerinde en yüklü aylar 51 milyar TL ile Mayıs, 57,9 milyar TL ile Temmuz
ve 41,1 milyar TL ile Ekim ayları olarak karşımıza çıkıyor.
İç borç stokunun yüzde 95,3’ü yurtiçi
yerleşiklerin, yüzde 4,7’si yurtdışı yerleşiklerin elindedir. Yurtiçi yerleşiklerin
sahip olduğu stokun yüzde 68,2’sine bankacılık kesimi, yüzde 19,9’una banka
dışı kesim, yüzde 7,2’sine de Merkez Bankası sahiptir.
Hazine’nin Şubat 2021 itibarıyla yüzde
99,4’ü kamu kurumlarından, yüzde 0,6’sı da özel bankalardan olmak üzere toplam
17,8 milyar TL alacağı bulunuyor.
Kısaca her geçen gün bu milletin sırtındaki yük daha da ağırlaşıyor.
YanıtlaSilYeni çareler aramalı. Hazine bit coin cinsinden de borçlanabilmeli, belki onun faizi daha düşüktür.
SilBitcoin cinsinden hazineyi borçlandırmak çok iyi fikir.
SilBizim millete bişi olmaz, iki kat daha yüklenmek lazım, o zaman bugünkü yükün ne kadar hafif olduğunu anlarlar.
SilHocam merhaba. DİBS dışında borçlanabiliyor mu merkezi otorite?
YanıtlaSilDIBS: Devlet IC BORCLANMA senedi.
SilBaska yolu olmasa nasil dis borc alacak?
Bir de varlık fonu var. Ne kadar borçlandığından kesin olarak emin olamıyoruz çünkü verilerini görebileceğimiz şeffaf bir yer yok.
SilŞu şekilde sorsak ç Piyasadan DİBS dışında bir borçlanma yöntemi var mıdır?
Sil👍
SilHazine iç piyasadan DİBS satarak borçlanır. DİBS satışını ihale yoluyla ya da sürekli satış (TAP) yöntemiyle yapabilir. Eskiden MB'den de kısa vadeli avans adı altında borç alırdı. Dış piyasadan da tahvil satarak borçlanır.
SilMahfi hocam, onlar eski Türkiye'nin borçlanma yöntemleri idi.
SilŞimdi kamu bankasını borçlandır, kamu garantisi ver, mütahiti borçlandır kamu garantisi ver, Varlık Fonu adındaki yapıyı borçlandır kamu garantisi ver, yöntemleri geldi :)
Mahfi bey, çoğu ülkeye göre devlet borcu/GSYH oranlarımız hala sağlıklı gözüküyor.
YanıtlaSilÖrnek:
ABD 82%
İngiltere 87%
Yunanistan 180%
Brezilya 78%
Arjantin 53%
G.Afrika 50%
https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_countries_by_public_debt
Bu oranın hala az ve sağlıklı seviyelerde olmasını 2001 sonrası yapılan reformlara bağlayabilir miyiz?
Saygılar,
M.
Evet, güçlü ekonomiye geçiş programıyla kamu borçları azaldı ama toplam dış borçlar arttı. Ki asıl sıkıntılı olanlar onlar.
SilSn Merter,
Silİki ülkeyi alalım Türkiye ve Yunanistan.
Kamu borcu faizi Türkiye %6, Yunanistan %1.5 ise;
Türkiye ekonomisinin yüzde 50'si olan 400 milyar Euro borca 24 milyar euro faiz verir.
Yunanistan ekonomisinin yüzde 180 si 400 milyar Euro borca 6 milyar euro faiz verir.
Hangisi iyi ?
Yüzde 180 borcu olan Yunanistan mı?
Yüzde 50 borcu olan Türkiye mi?
Bir de bu çıktı, siyasetçiler 5 rakamdan en iyisini alır millete söyler.
Listenizdeki ülkelerden
SilBrezilya 78%
Arjantin 53%
G.Afrika 50%
bunlar kendi para birimleri dışında borçlanan hükümetler, diğerleri kendi para birimleri ile borçlananlar. Türkiye kendi para birimi dışında borçlananlardan.
Kendi parası ile borçlanan ülkeler için finansal güvenlik riski oluşturmaları çok zor.
Anonim 16:52,
SilYazdıklarınızdan bağımsız olarak, Türkiyeyi ve Yunanistanı iki farklı devlet olarak karşılaştıramazsınız. Yunanistan AB üyesi. Dolayısıyla borçlanma maliyetleri Yunanistan için kendi ekonomik durumuna göre çok düşük. Zengin babası olan hayta çocuğa bankaların kredi vermesi gibi bir durum var orada, kefil sağlam olunca borç verenler de borç verme konusunda istekli oluyorlar.
Bozukluk bakımından Yunanistanın ekonomisinin Türkiye'den aşağı kalır yani yok. Genç işsizlik yüksek, verimsiz, hizmete dayalı bir üretim alt yapısı var. Sürekli cari açık veriyor.
Ama önemli bir fark var o da AB üyesi olması. O yüzden Yunanistan ve Türkiye karşılaştırması anlamlı değil. Örneğin şimdi AB eliyle Akdeniz'de zengin doğal kaynaklara erişimleri olacak. Biz ülke içinde ağlasak da, mavi vatan, eflatun yurt gibi kavramlar yumurtlayip sızlasak da elimizden bir şey gelmeyecek. Türkiye için AB üyeliğinin ya da AB ile yakın/iyi ilişkiler içerisinde bulunmanın önemini gün geçtikçe daha çok anlayacağız. Anlasak da her zaman olduğu gibi birilerinin iktidar savaşının pervasızlığının bedelini gene halk ödeyecek.
Hocam hazine hangi kamu kurumundan alacaklı olabiliyor. TCMB mi?
YanıtlaSilKİT'ler, belediyeler
SilBen piyasalarda neden borç ödemede ülkemizin temerrüde düşebileceği algısı oluştu anlamadım. Borcun milli gelire oranı çok düşük. Çok sıkışırsak dışarıdan yeni borç alınıp eski borçlar ödenirdi.
YanıtlaSilDış Borç / GSYH oranı % 62. Düşük değil. Swaplar hariç net rezervlerimiz 9 Nisan itibarıyla eksi 69,5 milyar dolar. Bir yıl içinde vadesi gelecek dış yükümlülüklerimizin toplamı 191 milyar dolar.
SilSelam Spartacus,
SilEsas olarak alacaklılar alacaklarını öteledikleri sürece borçlu batmaz.
Mahfi hocamızın bahsettiği %62 oranını ve faiz oranını gören alacaklı, borçlunun yeniden yapılandırmasında kamçıyı her sene daha sert vurur. Tefeci için dünyanın en tatlı işi borçlunun mallarına yok pahasına çökmektir.
Siyaseten, Doğu Akdeniz, Karadeniz, Kıbrısı bırakırsınız, borçlarınızı yeniden yapılandırmaya devam ederler. Osmanlı gibi.
Hocam, ekonomide yeni bir şey deniyoruz, eksi rezerv ile en uzun yaşayan ülke rekorunu alacağız.
SilSonra IMF.
Benim merak ettiğim şu;
IMF yi Reis mi çağırıp siyasetten silinecek, yoksa, Reis siyasetten silindikten sonraki yönetim mi IMF'ye davet mektubunu gönderecek?
Birileri ihracat ile döviz rezervlerimizi toplayacağımızı iddia ediyorlar. Bildiğim kadarı ile fakirliğin de bir limiti var. Kişi başına geliri Pakistan seviyesine bile düşürsek ne MB rezervi ihracat ile o seviyelere gelir, ne dış borçlar ödenir hale gelir. Ülke batmış, ama daha battığını bilmiyor.
Alacaklılardan ilk taşı kim atarsa o battığını ilan ettirecek.
Bence Reis battıktan sonra, yerine gelecek olanlar IMF ile anlaşma yapacaklar.
SilAnlaşmayı yapanı IMF siyaseten batırır. Reis madem ben battım, benden sonraki de batsın der, sarayı bırakır, IMF ile anlaşmaz.
Anonim 19:34, ben IMF'den borc alip oyle gidecegini dusunuyorum.
Silİyi günler hocam, iç borç ödemede mayıs, temmuz ekime vurgu yapıyorsunuz. Dış borç ödeme planı nasıl gözüküyor.
YanıtlaSilBu sözünü ettiğim raporda her ay itibarıyla var.
Sil$30myr seklinde neden borclanmis ki yerel idare? Yabanci parayla kontratlarda yasak getiren hukuk, nasil bu cifte standardi uygular?
YanıtlaSilBen şahsen bunların yönettiği ülkeye TL borç vermem, birinci sebebi TL borç veren kalmadıysa yabancı paraya dönmek zorunda kalmış olabilir.
Silİkinci sebep, kamu bankaları döviz satışı yaptılar, yukardan bir emir ile yapmışlar. Yasal döviz yeterlilik rasyonlarını tutturmaları lazım. Ülkede döviz yok. O zaman hazine bir kağıt yazar, kamu bankalarına dövize endeksli borç kağıdı verir, kamu bankalarının yasal döviz yeterlilik rasyoları bu kağıtlar ile sağlanır.
Çifte standard bu adamların hayat düzeni, bu adamları iktidar yapan halk çifte standardı kabul ettiğini seçim sandığında ilan etmiştir, çok takılacak bir tarafı yok.
Ne yapalım, hayat böyle bir yer. MB bağımsızlığı önemi dedikleri kendi paran ile borç alabilme özgürlüğüdür. MB bağımsız değil ise kağıtlara bunlar ne yazarsa yazsın, borç veren onların yönettiği para ile borç vermez, araya güvenilir 3. kişilerin parasını koyar, Euro olur, USD olur, Altın olur, hatta Tuvalet kağıdı bile olur.
Belli koşullarda TL borç alırım, TL beş kuruş borç vermem. Verene de bir şey diyemem.
Bu brüt borç stoğunu pdf halinde indirmek istiyorum nereden bulabilirim bir de borçların %73.6 i TL %26.4 ü döviz cinsinden demişsiniz bunu indireceğimiz tabloda nerede görebiliriz
YanıtlaSilhttps://ms.hmb.gov.tr/uploads/2021/03/Kamu_Borc_Yonetimi_Raporu_Mart_2021.pdf
SilHocam bir soru sormak istiyorum.
YanıtlaSilKonuyla ilgili bilgisi olanlar da cevap verirse sevinirim.
Türkiye'nin dış borç maliyeti LIBOR+CDS midir?
Evet aşağı yukarı o.
SilKabaca; Libor+CDS+ Parayı verecek olan kurumun risk algısı.
SilTürkiye gibi ülkeler piyasadan borçlanamazlar. Özel piyasaları vardır. Yani bir ekranda, kredisine göre Türkiye kurumlarının borç oranları görünmez.
Türkiye'deki kurumlara borç verirken, vade, faiz, çıkış koşulları, garanti/teminat, vb ticari konuları yetkililer ile pazarlık yapıp belirlemek gerekir.
Türkiye'ye verdiğiniz borcu tamamen veya kısmen, başka bir ikincil piyasada kırdıramazsınız. Öyle bir organize piyasası yok. Kabaca borçlu ile alacaklı arasındaki anlaşma geçerlidir.
7UKfbSB$#WFu@9BN
Sayın Eğilmez, verilen rakamların hangisine ne kadar güvenebiliriz ?
YanıtlaSilVerilen sayılarda sorun yok. Asıl sorun verilmeyen sayılarda. Mesela Varlık Fonunun ne kadar borcu var bilmiyoruz.
SilElini vicdanına koy, üst yönetimden 5 kişiyi seç. Hangisine ne kadar güvenirsen, rakamlara da o kadar güven. Saray düzeni budur.
SilBu tablolara göre durum gayet iyi, bardakta fırtına koparmaya gerek yok, kontrol hükümetin elinde.
YanıtlaSilHangi hükümetin?
SilHocam, öyle bir eleştiri sunmuşsunuz ki, Anonim haklı çıkmış. Bir hükümetin kontrolünde.
SilSelam Mahfi hocam,
YanıtlaSilÖzel bütçeli idarelerden, Devlet Tiyatrolarını çıkarmanızı rica edeceğim, bütçe içinde onun payı devede küçük bir kıl bile etmiyor.
Yerine Diyanet'i koyar mısınız? Tiyatronun büyüğünün her mahallede döndüğünü bilenler iyi biliyor.
Evet Diyanet en büyük bütçeli olanı.
SilTiyatrocular artik TRT dizilerinde calisiyorlar.
SilAnlamadığım bir şey var. Bu gün TCMB 3 aylık 1 Milyar $ karşılığı TL swap ihalesi ortalama getiri 17.99% ile sonuçlanmış.
YanıtlaSilEğer CDS 403 ise ve ENAG enflasyon ölçümü doğru ise, bu ihaleyle YTL’yi kim ne akılla alıyor?
Bankalar. Çünkü mevduata daha fazla ödüyorlar.
SilENAG olcumu para piyasalari icin spekulatif hareketlerde ise yarayabilir (belki), aslinda kendileri de amaclarinin bu oldugunu belirtmisler.
SilOnun disinda genel ekonomik gosterge olarak anlamli degil. Ayrica soyle bir aciklama var basin bultenlerinde:
Mevcut yöntem ve metodolojinin tüm telif hakları ENAGroup tarafından alınmış ve patent
işlemleri sürmekte olup, bu yöntem ve metodoloji patent koruma kanunu kapsamında korunmaya
alınmıştır.
Yontemler ve metodlar, somut fikirler patentlenemezler. En azindan bizim dahil bulundugumuz patent sisteminde bu sekilde. ABD de bile ancak bir yazilimin parcasi ise methodun kendisi degil, ama kullanimi patentlenebilir, oldukca da tartismalidir.
Patent baska bir sey, enflasyon da.
Hazinenin usd cinsinden borçlanması ne kadar mantıklı? TLnin istikrarsızlığı ortada ama en azından TL Türkiye içinden TCMB’nin kontrolünde usdye kıyasla.
YanıtlaSilSon derecede yanlış bir yöntem. Devlet yönetmekle şirket yönetmenin temel farklarından birisi de bu zaten.
SilHocam liberalizmin 5 temel ilkesinin hepsine katılır mısınız?
YanıtlaSilHayır. Özgürlük ve hoşgörü ilkesine katılıyorum.
Sil17/25 olayları sonrasında birileri diyordu, çok iyi bir yöneticimiz var ama biraz maaşı pahalı.
YanıtlaSilZimmete geçirilen paraları maaş diye yumuşatmalarına mı yanayım, vasıfsıza yönetici demelerine mi, milletin kabullenişine mi?
Ne diyelim, faturayı ödemek istemedim, ceketimi alıp gittim.
Faturaya kızmasın kimse.
Mahfi Bey Türkiye , 2020 Mart Ayında başlayan pandemiye rağmen 2020 yılında 2019'a göre %16.88 mi büyüdü?
YanıtlaSilŞaka mı yapıyorsunuz?
5048/4320=1.1688 yani %16.88 yapar.
Bu dediğiniz nominal büyüme. Bundan enflasyonu düşerseniz geriye % 1,8'lik reel büyüme kalır.
SilTabi bir de enflasyon açıklanandan daha büyük ise, geriye reel küçülme kalır.
SilHocam konudan bağımsız bir sorum olacak.Mutluluk sebep midir sonuç mudur?
YanıtlaSilHiçbir şey tek başına sebep ya da sonuç olamaz. Ama eğer derseniz ki zengin olmak ve mutluluktan hangisi sebep hangisi sonuçtur o zaman sorunuz yanıtlanabilir.
SilGranger Testi
SilHocam emeğinize sağlık. Daha önceki yazilarinizda da okuduğum kadarıyla hem beklentilerde hemde finansal yapida ciddi bir bozulma var. Bu bozulma ile hazinenin yuksek faizle borclanmasinin artmasi arasinda bir kolerasyon olduğunu dusunuyorum Hocam bu konuda düşünceniz nedir?
YanıtlaSilHaklısınız, zaten Hazine borçlanmasının hem iç hem de dış borçlanmada faizi yükseliyor.
SilDış borç stokunun iç borç kadar artmamasının nedeni döviz kurlarının yükselmesi değil mi?
YanıtlaSilHayır, bu kadar büyük risklerle yeteri kadar dış borç bulamamak.
SilAnladım, teşekkürler :)
SilSelam Emre, kimse bunlara para vermiyor.
SilBunlara köpeğimi emanet etmem, millet ülke verdi,
sonradan görme adamlar ne yapacaklarını şaşırdılar.
Arkadaş kimse mi görmemiş anlamıyorum 2021 verilirken yıl sonu gsyh verilmiş dolayısıyla bu oranı aşağı çekmiş yıl sonu gibi oran yüzde 40 veya üstü olabilir. Yükselme eğilimi bariz belli. İşler kontrol altında diyen troller 2001 de bu oran çoğu ülkeye göre yine düşüktü merak etmeyin. Bu oran önemli olmakla birlikte asıl önemli oran net uluslararası yatırım pozisyonunur. Japonyaya bakınca aa yunanistan dan çok kötü diyebilirsiniz. Japonya her sene cari fazla veriyor nasıl kötü olabilir değil mi? Bir araştırın bakalım japonya uluslararası yatırım pozisyonunda ne yapmış?
YanıtlaSilHocam sizden merkez bankası analitik bilanço inceleme yazısı bekliyoruz, gerçi net rezervleri vs çok sefer yazdınız ama değerleme hesabı, emisyon vs biraz daha anlatabilirseniz çok mutlu oluruz.
YanıtlaSilSaygılarımla, Ahmet Yüce
Hocam dünya tarihinde ender görülecek şekilde mb bilançoları şişti, sizce fed ve ecb parasal genişlemeyi yavaşlattığında veya durduğunda neler olacak? abd ve avrupada deflasyon olabilir mi? sizce parasal genişleme ne kadar daha devam etmeli? selamlar
YanıtlaSilMB ları parasal genişlemeyi durduramazlar, denediler olmadı, o kadar yetim, öksüz, dul ve emekli dünya MB larının parasal genişlemesi ile hayatlarını sürdürüyor. Emeklilere yarın biri derse ki tüm varlıklarınız değersizleşti, maaşınız kuşa döndü, ne yaparlar? İsyan çıkar isyan, o ateş tüm dünya devletlerini yakar.
SilHata yaptılar. Ben benim olan malı harcarım, benim riskim benim hayatım ile sınırlı olmalıdır. Sistem, benim riskimi çocuğuma vasiyet bırakıyor. Böyle olmaz.
Her nesil, kendi dönemleri ile sorumlu tutulmalı, borç verenler borç verdikleri nesle göre risk planlaması yapmalı. Şimdi borcu veren gelecek 2 nesli ipotek altında bırakıyor. Gelecek nesillere ancak, onların verimini artıran altyapı projeleri borç bırakılmalı. O borcun bir kısmını kararı alan nesil diğer kısmını da kullanan nesil öder ve biter.
Şimdi millet 10 sene sonra vefat edecek emekliler için 40 yıllık borçlanma yapıyor. Olmaz. Bir yerde biter. Bu borçları ya para basıp silmek , enflasyon altında faiz verip eritmek lazım ya da sildim deyip silmek lazım.
Eskinin devletlerinde böyle uygulamalar vardı, kadim mısır, hititler, akadlar nesilleri zorlayan borçları silerlerdi. Böylece onlar binlerce yıl hüküm süren devlet oldular, şimdiki devletler onların yanında yeni yetme bir kaç yüzyıllık yapılar.
Mart 2018 dolar kuru 3.90
YanıtlaSilMart 2021 dolar kuru 8.10
%105 lik artış olmuş. Ancak bu 3 yıllık dönem için Tuik toplamda %45 lik enflasyon açıklamış.
Dolar bazında küçülmemiz bundan mı kaynaklanıyor? Eğer enflasyon , dolardaki artış kadar açıklansaydı , o zaman Gsyih da, dolardaki artış kadar büyümeyecekmiydi? Bu şekilde kişi başı dolar gelirimiz yine 12.000 dolar civarında olmayacakmıydı?
Hocam konuyla alakasız ama chp açıkladığı öneriler sizede saçma gelmiyor mu kayıtlı çalışan emekli oranımız nedir bu karşılanabilir bir şey mi ( en az asgari ücret kadar emekli maaşı önerisi ) CHP nin ekonomi kanadı hiç güven vermiyor
YanıtlaSilhocam hazinenin yurtiçinde yabancı para ile borçlanması orijinal günah olarak mı kabul ediliyor
YanıtlaSilBelki borçlardan dolayı batmayız ama borçların faizi katlanarak bizi batıracak noktaya gelebilir...
YanıtlaSilHocam kripto para işine girmeli miyim güzel para varmış. Bugün bitcoin düşse de bitcoin alt coin de para varmış. Bir de elon gibi bazı güvenilir İnsanlar tweet atınca o coin en az 2 kat yükseliyor. 200tlyi göze alabildim, 200tl ile başlayıp yükselmeyi düşünüyorum. Belki zengin olurum kim bilir. Teşekkür ederim
YanıtlaSilDeğerli hocam doğum gününüzü kutlarım sizlerin varlığı biz geçenlere umut veriyor yol gösteriyor örnek oluyor iyi ki doğmuşsunuz hocam nice yıllara
YanıtlaSilMerhabalar hocam GSYİH dolar bazında küçüldü bide doların uğradığı enflasyon var bu hesaba göre ekonomi küçüldü dersek yanlış olur mu
YanıtlaSileskiden şöyleydide şimdi şöyle oldu diye artık babam dese bile diyorum ya bi s.............
YanıtlaSil24 yaşındayım ilk kez oy verecem hayatımda o gün kendi düğünüm olsa gitmeyecem