Büyüme Üzerine Bazı Gözlemler
Dördüncü çeyrekle birlikte (yüzde 5,9) 2020 yılı büyümesi yüzde 1,8 olarak açıklandı. Dünyada genel bir küçülme yaşandığı 2020 yılında Türkiye’nin büyümesi önemli bir gelişme olarak görülüyor. Bunu neye borçluyuz?
2020 yılında Türkiye’de para
arzında ciddi bir artış yaşandı. Aşağıdaki tablo bu artışı gösteriyor (kaynak
TCMB, Elektronik Veri Dağıtım Sistemi.)
Benzer bir durum kredi hacminde
yaşanmış durumda. Türkiye 2020 yılında ciddi bir kredi patlaması yarattı. Aşağıdaki
tablo bu durumu yansıtıyor (kaynak: BDDK, Aylık Bankacılık Sektörü verileri.)
Gerek para arzında gerekse kredi hacminde yaşanan bu büyük artışlar 2020 yılında büyümeyi pozitif yönde etkilerken enflasyonda da artışlar yaşanmasına yol açtı. Aşağıdaki grafik çeyrekler itibarıyla büyüme oranlarını ve enflasyonu bir arada gösteriyor (kaynak: TÜİK, TÜFE ve GSYH Büyüme verileri.)
2020 yılında salgın nedeniyle ivme kaybeden bir ekonomide enflasyonu düşürme hedefinin ekonomiyi canlandırma hedefine kurban edilmesini anlamak mümkündür.
Enflasyonun büyümeye kurban
edilmesini anlamak mümkün olsa da büyümedeki pozitif eğilime istihdamdaki
negatif eğilimin eşlik etmesini anlamak kolay değildir.
Aşağıdaki tabloda yıllar
itibarıyla GSYH büyümesi ve istihdam artışı bir arada gösteriliyor (kaynak: TÜİK,
Ulusal Hesaplar ve İstihdam İstatistikleri.)
Tabloya ve grafiğe dikkat edilecek
olursa 2019 yılına kadar birlikte hareket eden GSYH büyümesi ve istihdamın yıllık
değişim oranı 2019 yılından itibaren ayrılıyor ve 2020 yılında farklı yönlere
gidiyor. 2020 yılında istihdamda ciddi bir düşüş yaşanırken büyüme yükselişe
geçiyor. Bunun üç açıklaması olabilir: (1) Bu büyüme istihdam yaratmayan bir
büyüme olabilir, (2) Verimlilikte büyük artış sağlamış olabiliriz, (3) Büyümeyi
yanlış ölçüyor olabiliriz.
Aşağıdaki son tabloda cari
fiyatlarla TL cinsinden GSYH, sabit fiyatlarla zincirleme hacim endeksiyle hesaplanmış
GSYH ve cari fiyatlarla Dolar cinsinden GSYH tutarlarına yer veriliyor. Tabloda
ayrıca büyümeyi TL cinsinden GSYH ile ve Dolar cinsinden GSYH üzerinden
hesaplanmış bulunuyor.
diğer sektörler yerinde sayarken sigorta ve finansın bu denli büyümesini neye yoruyorsunuz sayın hocam?
YanıtlaSilKredilerdeki büyük artışa. Onlar geri dönmezse yalnız o zaman büyümeyi görürüz.
SilHazine de inanılmaz borçlanıyor. Hem TL hem de Dolar üzerinden tahvil çıkarıp duruyor. Bu borçlanmalar inşaat projelerini finanse etmek için kullanılıyor. Bu paralar da olmasa piyasa kuruyacak. Tabi %17 TL, %6 Dolar faizlerini ödemek 2023ten sonra seçilecek yönetime kalacak)
SilKendimden ufak bir örnek vermek isterim. Geçen yıl gelirim önceki yıllara göre azalmasına karşın ilk kez kendime, eşime ve bebeğime tamamlayan sağlık sigortası yaptırdım.
SilMahfi bey
YanıtlaSilUzman değilim. Sadece aktarım yapacağım. İktisatçı Seyfettin Gürsel'i tanıyorsunuzdur. Konuk olarak katıldığı YouTube yayınında şunları söyledi:
"Büyüme kompozisyonunu oluşturan öğeleri incelediğimizde:
Sanayi & İnşaat & Hizmet sektörlerindeki büyüme, ılımlı büyüme olarak kabul edilebilir. Para arzı ve kredi genişlemesiyle de olsa, çok küçük bir oran.
Fakat, bankacılık ve finans kesiminin büyümeye katkısını incelediğimizde, %21,4 gibi sıçrama yapmışcasına bir oran gözüküyor verilerde. İşte bu çok büyük bir oran, anlaşılması zor.
Tahminen, bankacılık ve finans kesiminden gelen veriler üzerinde 'muhasebe oyunları' yaparak, gerçekte olmayan bir %21,4 büyüme yaratıp, genel büyüme kompozisyonuna dahil etmişler.
Elimizde bu konuda şüpheye yer bırakmayacak kadar sağlıklı bir veri olmadığı için, 'muhasebe oyunları' demekten başka çare kalmıyor."
Seyfettin Gürsel'in analizinin tamamını izlemek isteyenler için:
https://www.youtube.com/watch?v=ydgxr3shGWo
Aşağı yukarı aynı şeyi söylüyoruz.
SilMerhaba Hocam
SilSigorta sektörünün büyümesine geçen yıl yaşanan deprem, salgın hastalık vb. afetlerinde etkisi olabilir mi?
Yahu Hocam
YanıtlaSilBüyüdük mü, büyüdük.
Daha ne kurcalıyon?
Neyin büyüdüğüne dikkat etmezsek başımıza bela olabilir.
SilOrası şaibeli.
SilTablo negatif büyümeye işaret ediyor.
SilHormonlu büyüme mi?
SilDoğal büyüme mi?
Şunu birbirinden ayırmayı bir öğrenseniz sevgili Adsız 18:29, çok şey değişecek ama, nerdeeeee o günler...
Buyuduk mu, buyuduk ama eksi buyuduk, olsun :)
SilDeğerli Mahfi Bey,
YanıtlaSilÜlke ekonomisinde BÜYÜME var deniyorsa. O'nun neden kaynaklı olduğuna bakmak gerek. Dövizle borçlanarak alınan "ithal" malların, yurt içine satılmasına "büyüme" deniyor :) Kimse kimseyi kandırmasın. Her kim ki ülke "ekonomisi büyüdü" diyorsa, bilin ki tecavüzcü Coşkun şu an bizi öpüyor.
Ekonomist Murat Kubilay "Son 18 yıldaki dış ticaret açığı 870 Milyar dolar" diyor. ($870.000.000.000). Cebinizdeki paraya bakın büyümüş mü büyümemiş mi, bu yeterli. Lütfen büyüdük diyenlere itibar etmeyin. Anlamlı değil. Ülke ekonomisinin iyiye gitmediğini bildiğimiz halde, bu büyümenin anlamı nedir? Ekonomist olarak görevimiz halkın refahını sağlayacak makro indikatörleri doğru okumaktır. Neden neden neden sanki bu büyüme ekonominin sağlıklı olduğunu gösteren bir indikatörmüş gibi ele alıyoruz? Ülke ekonomisi yoğun bakımda, nabız gitti gidiyor, biz halen "aa halen yaşıyor" diye seviniyoruz. Bence bu bir tür toplumu aldatmaya döndü artık...
Mahfi beycağızım
YanıtlaSilKendinizi çok yıpratıyorsunuz.
Danimarka'ya taşınsanız?
Herhalde sıkıntıdan çatlardım. Türkiye'de bazen günde üç yazı yazacak olay var. Danimarka'da yazacak şey bulamazsınız muhtemelen.
SilMahfi bey
SilCevabınız çok güzeldi.
Danimarka'da Huzur var, maalesef bizde Huzursuzluk var. Galiba bizler Huzur, Refah, Mutluluk aramıyoruz, itiş - kakışı çok seviyoruz.
SilBunu halka anlatamadıktan sonra verilerin bir önemi kalmıyor. Halkın büyümediğimizi tam tersine son 3 yıldır kümülatif olarak %20 ye yakın küçüldüğümüzü anlaması için muhalefete iş düşüyor. İşsiz kalanlar, işini kapatanlar bunun farkında olsa da, kuru ekmek, makarnayla geçinenler için değişen bir şey yok. Yine dönüp dolaşıp eğitime geliyor iş. Eğitilmeyen halklar fakirliğe muhtaçtır diyelim özetle...
YanıtlaSil2020 yılında makine ve teçhizat yatırımları %21 artmış. 2015 yılından itibaren düşen makine ve teçhizat yatırımları, 2020 yılında iyi oranda toparlanmış. İnşaat yatırımları daralmış. 2020 yılındaki büyüme, tüketimle ve yatırımla oldu. Yatırımların bir çoğuda makine ve teçhizat yatırımı. 2020 yılındaki büyüme oranındaki kalite, önceki yıllara göre daha iyi.
YanıtlaSilHangi yatırım?
SilHazine ve Maliye Bakanlığı'nın sitesindeki veriyi söylüyorum.
SilÇok karışık veriler. Görmediğimiz yatırımlar söz konusu.
SilHocam, bunlar öyle yatırımlar olmalı ki, işsizliği artırıyor. Sanırım, işçilerin yerine robot teknolojisi yatırımı yapılıyor.
SilŞaka bir yana, adamlar altın alımlarını yatırımlara saymışlar. Altın da bir yatırımdır diyerek.
ÜFE'ye özelliklede makine techizat fiyatlarındaki artışa bakın. Daha çok para verdik diye daha çok techizat almış olmuyoruz.
SilYukarda Sn Ulaş yazmış.
SilYatırımların oranını ölçen enflasyon ile yatırımların maliyetini belirleyen kur arasında makas var. Uyumsuzluk enflasyon lehine olunca, yatırımlar kağıt üzerinde arttı.
Ülkeye yapılmış büyük kötülüklerden biri enflasyonun yanlış ölçümüdür.
Enflasyon ölçümü, irade sonucunda hileli ölçülür. Kazara veya sehven enflasyonu yanlış ölçmenin mümkünatı yoktur. Hileli enflasyon ölçümü, savaş halindeki bir ülkeye savaşı bile kaybettirir.
Türk ekonomi literatürünün son iki yılını silecek kadar önemli. Hileli enflasyonda öneri ve tavsiyelerin hepsi boşa düşmüş olur.
Dünyanın ve ülkemizin geçmişinde mevcut bulunan Magna Carta, Tanzimat Fermanı, İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi hatta Ur-Nammu, Hammurabi yasaları gibi insan hakları eylem plânlarının kimi içeriklerinin varlığını 2021 yılında keşfeden sayın iktidarımız; halkına ve dünyaya sürekli yanıltıcı bilgiler vererek sadece kendisini aldattığını, ülkeyi dışarıda küçük düşürürken içeride de güveni tümüyle yitirmekte olduğunu bir gün keşfedebilirse tartışmalı olmayan verilere kavuşma olanağı buluruz belki...
YanıtlaSilNot: Hocam, 2. tablonun başlığı kredi hacmi olacakken M2 para arzı olarak kalmış, bakalım kaçıncı hatırlatan olacağım :)
Tablolarda bir karışıklık olmuş, düzelttim, teşekkür ederim.
SilTürkiye'nin küçülmesi 2021 yılında da devam edecek.
YanıtlaSil2021 yılında ortalama USD kuru en iyi ihtimal ile 8.05, beklenti olarak 8.40 olacak.
Bu demektir ki, hükümetin mevcut enflasyon hedeflemesi, mevcut faiz oranından piyasanın hükümeti fonlamasına bakarsak, seneye bu zamanlar 690 küsür milyar dolar bir ekonomik büyüklük bizi bekliyor.
Kur seviyesi geçici olarak, piyasadaki gelişimlere göre, 9 TL veya 10 TL seviyelerini yıl içinde görebilir, ancak yıllık ortalama kuru 8.60 TL üzerine çıkarmasını beklemiyorum.
Kurumsal bozulma devam ediyor. Kurumsal bozulmaya rağmen bazı piyasa aktörleri geçen sene sonunda Türkiye'ye kredi açtılar. Kurumsal bozulmanın ayyuka çıkacağı bir vaka olursa, kur seviyesi 12 TL ye gelebilir. Kurumsal bozulma, özellikle 2023 yılında ayyuka çıkacaktır, ancak bu sene öncü sıkıntılar olursa, bir sene öne alınabilir. Rusya'nın başkanlık sistemini hayat boyu hale getirmesi ile Türkiye'de benzeri bir hamle yapılacak, Türk başkanın görev süresini hayat boyu hale getirecek değişimler yapılacak.
Turizm gelirlerinde, sağlık koşullarının iyileşmesi ile sene sonuna doğru artış olacaktır.
Kişi başına gelir de, 2021 yılı için resmi rakamlar ile 7 binli seviyelere inecektir.
Bu yıldan itibaren, Türkiyenin, Güney Afrika ile kıyaslandığında, negatif ayrıştığını göreceğiz. Önümüzdeki yıldan itibaren, Türkiye ile GA beraber kıyaslanmayacak hale gelecektir.
Bu yıl etkilerini beklememekle beraber, Batı dünyası devletleri ile Türkiyenin ortaklığının daha da azalması resmi anlaşmalara ve raporlara girecektir. Önümüzdeki yıldan itibaren, artık Batı ortaklığının bittiğine dair haberler dolaşacak. Bu ortaklıkların, ekonomik imkansızlıkları da beraberinde ilerde getirmesi ile milli gelir gerilemesi önümüzdeki yıllarda 2021 yılına göre daha yüksek oranda gerçekleşecektir.
2021 de daha az veya kontrollü iç politik çatışmaların olduğu bir yıl olacaktır.
2023 ve sonrası için, olası sıcak iç çatışmaların alt yapıları bu yıl atılacaktır.
Hocam mesela geçen yılki enflasyon % 20 olarak açıklansaydı TL hesabıyla büyüme yaklaşık ne olurdu?
YanıtlaSilAyrıntılı hesaplamak lazım ama benim kabaca tahminim 0 ile eksi 0,5 arasında olacağını gösteriyor.
SilSelam Hocam,
YanıtlaSilAşırı yoğun bir günün ortasında yazınızı okumak insanı zihnen çok dinlendiriyor. Teşekkür ederim.
Yazınızdaki ; (1) Bu büyüme istihdam yaratmayan bir büyüme olabilir, (2) Verimlilikte büyük artış sağlamış olabiliriz, (3) Büyümeyi yanlış ölçüyor olabiliriz.
bölümünü , enflasyonun yanlış ölçüyor olabiliriz, dediğimizde tamamen kapsamış olur muyuz?
Az önce bir yorumda, USD kur beklenti aralığımı yazdım. Kurumsal yozlaşma, enflasyonun yanlış ölçümü ile tüm göstergeleri bozuyor gibi geliyor bana, sonucunda da hatalı kararlar alınması, zincirleme olarak ülkeyi fakirleştiriyor diye düşünüyorum.
Kapsamış oluruz.
SilTespitiniz doğru.
Hocam büyüme dışarıdan döviz girişiyle de olabilir(Yabancı yatırımcı). Seçeneklere eklenebilir.
YanıtlaSilOlabilir.
SilÖdünç bir şey aldıysak iade edeceğiz demektir.
YanıtlaSilDoğru
SilMerhaba hocam. Para arzı ve kredi hacmindeki artış enflasyonun tetikleyicisi degil midir? Öyle ise enflasyonu yaratanların enflasyonla mücadele etmek için para arzını kesmesi gerekmez mi?
YanıtlaSilSaygılar
Gerekir ama büyüme kaygısı enflasyonun önüne geçmiş bulunuyor.
SilHocam yazılarınızı sürekli okuyorum. Her defasında farklı bilgiler öğreniyorum. Teşekkürler emeğinize sağlık.
YanıtlaSilÇok teşekkür ederim.
SilHocam tl vadeli hesaba %14.5 faiz teklif ediliyor,şaka mı bu?
YanıtlaSil17 - 18 verenler var
SilMerhaba hocam, yazınzın başında m2 para arzı tablosunda yer alan 2017 sonu yıllık artış hızı ile tablonun hemen aşağısındaki paragrafta yer alan parantez içi yıl bilgisinde minik bir karışıklık olmuş.
YanıtlaSilBilginiz olsun, Selamlar. Cengiz
Düzelttim, sağ olun.
Silİlk tabloda M2 Para Arzı 2019 yılında yüzde 26,7 artmış görünüyor. Metinde yanlışlıkla, 26.7 artış (2017 yılında) olarak yazılmış.
YanıtlaSilDüzelttim Kaya Bey. Teşekkürlerimle.
SilÖzetle, 2020 yılında zorlama bir büyüme sağlamak siyasi tercihiyle M2 Para Arzı ve krediler olağanüstü artırıldığı halde % 1.8 gibi çok düşük bir büyüme rakamı açıklanmıştır.
YanıtlaSilBu büyüme rakamına da, gene siyasi tercihle, gerçek dışı, düşük bir enflasyon rakamı açıklanmış olduğu için ulaşılabilmiştir.
Cari fiyatlarla hesaplanan GSYH’nın bu düşük enflasyon rakamıyla düzeltilmesiyle bulunan GSYH gerçekte olduğundan daha büyük olmuş ve o zavallı 1.8 büyüme rakamına ulaşılabilmiştir.
Görülüyor ki, 2020 yılı gerçek büyümesi 1.8 in altında büyük olasılıkla da eksi bir değerdir.
Bütün bu marifetlerin maliyeti ise, % 15.6 enflasyon, % 17 faiz ve rekorlarda bir döviz kurudur.
Hocam bir ülkenin milli geliri büyümeden alım gücü artar mı?
YanıtlaSilBunu düşününce aklıma şu geliyor, alım gücünün artması için kişi başına düşen üretimin artması lazım.
Üretimi artırıp para basmadığınızda, paranın değer kazanması lazım. Ama şuan böyle bir şey de yok. Demek ki gerçekten büyüme verileri yanlış
Milli gelir büyümeden alım gücünün artması için enflasyonun eksi olması gerekir.
SilMilli gelir büyümeden alım gücünün artması için nufus artis hizinin eksi olmasi gerekir.
SilNufus artis hizinin eksi oldugu durumlarda zaten teorik olarak enflasyonun da dusmesi hatta zamanla deflasyona eksi enflasyona donusmesi ihtimali vardir.
Zaten bu durumda nufus artis hizinin eksi enflasyonun eksi oldugu ki teorikte ve pratikte de birbirini de besleyen bu cift durumda Milli gelir buyumeden alim gucu otomatikman artar. Hem de reel fiyatlar ve dusuk hatta eksi talep uzerinden alim gucu artar. Hatta milli gelir dusse bile alim gucu artis gosterir. Hele bir de yerel para diger yabanci paralar karsisinda da deger kazanmissa sabit gelirli issiz olmayan insanlar icin bir buyume bile mevcuttur.
Bu tarz cift durumlarda da ilk darbeyi yiyen de konut kira giyim fiyatlaridir genellikle...
Türkiye ekonomisi 1994 yılında dünyanın en büyük 17. Ekonomisiyken
YanıtlaSil2020 yılında ise gsyh 19. Sıraya gerilemiştir. Türkiye son 20 yılda geriye gitmişken siyasilerin hala büyüdük cümleleri işi sulandırmaktan öteye gitmez.
Mahfi hocam yapısal reformlardan bahsediyor doğru ancak önemli olan uygulanacak mı yoksa sadece siyasi malzeme olarak mı kullanılacak bunun üstünde durmanız gerekiyor.
En büyük yapısal reform: Atatürk Devrimleridir...
Açtığın yolda durmadan yürüyeceğime ant içerim.
Hocam bu % 1,8 lik büyüme enflasyondan arındırılmış büyüme rakamımıdır?
YanıtlaSilBüyüme oranından söz edildiğinde konuşulan oran reel orandır yani enflasyondan arındırılmış oran.
SilMahfi hocam merhabalar, büyüme için nufüs artış politikasının ne denli önemli olduğunu birkaç cümleyle anlatabilir misiniz?
YanıtlaSilTürkiye hali hazırda dünyada en fazla buğday ithal eden ülkelerden bir tanesi. hali hazırda bu kdr tüketen bir toplumda nüfus artışı değil de azaltılması, hem sosyal refah için hem de nitelikli bireyler yetişmesi için daha mantıklı olmaz mı?
Suudi Arabistan büyüyen bir ekonomi aynı zamanda bizden daha iyi büyüyor. Ancak demokrasi ve insan haklarından bahsedilmeyen bir ülke büyüse ne faydası var bir millete, yorumlarınızı bekliyorum. Teşekkür ederim
Nüfus artışı, eğer artan nüfus üretime katılabilirse büyümeyi pozitif etkiler ama eğer bu artan nüfus üretime giremezse o zaman kişi başına gelir düşer. Türkiye'nin son yıllardaki dramı budur. Ayrıca Türkiye'deki vatandaş olmayan göçmenler nüfusta sayılmadığı için kişi başına gelirimiz olduğundan daha yüksek çıkıyor. Suudi Arabistan büyüyen ama gelişemeyen bir ülke.
SilMerhaba Hocam,
YanıtlaSilSoru 1: Olaylar öyle gelişse ekonomiden sorumlu tek yetkili olsanız yüksek enflasyon veya düşük büyümeden birini seçmek zorunda kalsanız hangisini seçerdiniz?
Soru 2: Bu ülkede kendinizi bazen Eşofmanlı Şevket Hoca gibi hissettiğiniz oluyor mu?
1. Aklı başında hiç bir insan tek başına bir şeyin yetkilisi olmak istemez. Kurgusal iki seçenek arasından blog ortamında seçim yapılamaz.
Sil2. Eşofmanlı Şevket Hoca, nasıl hissediyor? Benim bildiğim o rolü oynayan bir aktör, izleyici karşısında ne hisseder ben bilemem.
Bana sorulsaydı böyle cevap verirdim, sohbetim çok sıkıcıdır, kusura bakmayın, kimse benle konuşmak istemez. Dara düştüklerinde akıl almaya gelirler.
70 yaş üzerindeki bir düşünce insanına niye yetki vermeye çalışıyorsunuz? Siz yetki sahibi olun, danışmanlarınız arasına istediğiniz kişilerin arasına Mahfi Beyi de koyarsınız.(Sohbetim sıkıcıdır yazmıştım değil mi?)
1. Enflasyonu düşürmeyi. Çünkü Türkiye 40 yıldır büyüyor ama 40 yıldır enflasyonu çözemiyor.
Sil2. Mahfi Beyi danışman yapmaya gerek yok (yapılsa da kabul etmez o ayrı) çünkü bildiklerini karşılık beklemeden burada mümkün olabilecek en anlaşılır haliyle yazıyor. Yazdıklarını dinlemeyip uygulamayacak olduktan sonra bir kez de sözlü olarak dinlemenin ne yararı olabilir ki?
Hocam salgın döneminde sadece biz değil dünyada tüm ülkeler para arzını genişletip, kredileri serbest bıraktı. Onlar neyi yanlış yaptılar da küçüldüler?
YanıtlaSilOnlar enflasyonu doğru ölçme hatasını yaptılar. Bizim gibi yanlış enflasyonları olsaydı, onlar da büyürdü.
Silİstatistik bürosunun müdürünü değiştirmeyi unuttular.
SilYanıtlar süper benim bir şey eklememe gerek yok.
SilEnflasyon Yanlış ölçümünün büyümeye yanlış etkisi gsyh formülün neresinde devreye giriyor biraz açar mısınız ?
YanıtlaSilMisal:
SilÖnceki yıl üretim 100 TL
Yeni yılın üretimi 110 TL
Enflasyon %0 ölçülürse büyüme kabaca %10 olur.
Enflasyon %5 ölçülürse büyüme kabaca %5 olur.
Enflasyon %10 ölçülürse büyüme kabaca %0 olur.
Enflasyon 10 iken 5 denirse, büyüme de 0 yerine 5 oldu denir.
Geçen yıl GSYH 100 TL
SilBu yıl 120 TL oldu. Enflasyonu da % 10 açıkladınız.
Geçen yılın GSYH'si enflasyon kadar büyütün (100 x 1,10 =) 110 TL eder.
Demek ki ekonomi (120 - 110) / 100 *100 = % 9 büyümüş.
Gerçekte enflasyonun % 17 olduğunu varsayalım. O zaman hesap şöyle olur:
Geçen yıl GSYH 100 TL
Geçen yılın GSYH'sini gerçek enflasyon kadar büyütün (100 x 1,17 =) 117 TL eder.
Demek ki ekonomi gerçekte (120 - 117) / 117 *100 = % 2,6 büyümüş olur.
Bu durumda siz enflasyonu gerçekten (9 - 2,6 =) 6,4 puan yüksek göstermiş olursunuz.
Hocam peki ekonomik performansın doğru ölçülmesi noktasında dövizle mi yerli para ile olan büyüme hesaplamalarından hangisini dikkate alınmalıdır ?
YanıtlaSilYerli para dikkate alınmalı.
SilŞimdi insanlara bunu söyleyince farklı söylemler oluyor.
Türkiye özeli için şerh düşmek gerekir; Türkiye, vb demokratik kurulları oluşmayan ülkelerdeki ölçümlerin sıhhati bilinemez. Hesap ve tahminleri yaparken, 3 aşağı 5 yukarı diye geniş aralıklı bir pay bırakmak gerekir. Fransa, İngiltere, Almanya, Birleşik Devletler, Kanada gibi yerlerde ölçümlerin tartışılması bile abes kaçıyor. Tüm ölçümler şeffaf, halka veya ilgili sivil derneklere açık, sorgulanabilir ve mümkünse tekrarlanabilir şekilde data seti de paylaşılıyor.
Türkiye, en azından bir rakam veriyor diye düşünülecek kurumlara sahip.
Mahfi hocam, slogan kalabalığı olMAyan bir yazıyı dikkatinize sunuyorum:
YanıtlaSil"Why Growth Can't Be Green"
New data proves you can support capitalism or the environment - but it's hard to do both.
https://foreignpolicy.com/2018/09/12/why-growth-cant-be-green/
hocam sanırım enflasyonu düşük ölçmek zincirleme hacim endeksinde pek bir şeye yaramıyor. büyüme oranı zincirleme hacim endeksine göre ölçülüyor. zincirleme hacim endeksiyse her yıl baz yılını bir önceki sene alıyor. dolayısıyla bu sene ölçülen endeks geçen seneki fiyatlar bu sene değişmeseydi endeks kaç olurdu sorusunun cevabı oluyor.
YanıtlaSilenflasyonu düşük ölçmek dolaylı yoldan etki edebilir. örneğin enflasyon yüksek çıksa faiz yükselecek tüketim azalacak büyüme düşecek gibi. ama zincirleme hacim endeksinde enflasyonun ve baz yılı seçiminin örneğin kriz yılı olan 2009 un seçilmesi gibi pek bir önemleri yok.
Hocam hangisi daha kolay? Enflasyonu düşürmek mi yoksa büyüme sağlamak mı? Bir de istihdamın düşmesine pandemi yi bahane göstererek işçi azaltımı yapılmasının etkisi sizce ne orandadır?
YanıtlaSilİkisi de zor ama en zoru yüksek enflasyon varken büyümeyi artırmaya çalışmak. Çünkü enflasyonu önlemek için faizi artırdığınızda büyümeyi frenlemiş oluyorsunuz.
SilO dediğiniz etkiyi henüz tam olarak görmedik. Yasaklar var ve ayrıca devlet destekleri var. Bunlar kalkınca gerçek durum ortaya çıkacak.
Hocam FED sürekli bilançosunu büyütüyor. Para hacmide sürekli artıyor. Bu esnada piyasada Bitcoin gibi dijital enstrümanlar türedi ve her ay değerleri katlanıyor. Sonuçta bitcoin ile işlemler banka üzerinden yapıldığı için, değerlenen bitcoinler sebebiyle aslında para arzı da artmış olmuyor mu? Nuri
YanıtlaSilEn sondaki TL ve dolar işini...Enflasyon yanlış ölçülüyor çıkışını anlamadım
YanıtlaSilBu aşağıdakini yazanda aynı kişi olan sizsiniz...Reel büyüme ve nominal dolar cinsi büyüme aynı olmak zorunda mı?
https://www.mahfiegilmez.com/2014/10/buyume-illuzyonu.html