Az Bilinen Önemli Ekonomik Kavramlar ve Türkiye Örnekleri

İç Borç Çevirme Oranı

İç borç çevirme oranı belirli bir dönemde (diyelim bir yılda) yapılan yeni borçlanmaların faiz dahil o yılda yapılacak iç borç geri ödemelerinin ne kadarını karşıladığını ölçmeye yarayan bir ölçüdür. Şöyle formüle edebiliriz:

İç Borç Çevirme Oranı = İç Borçlanma / (Faiz + İç Borç Anapara Ödemesi)

Eğer sonuç 1’den (ya da yüzde 100’den) küçükse Hazine yeni aldığı iç borçtan daha fazla geri ödeme yapıyor demektir ki bunun anlamı iç borç stokunun azalıyor olmasıdır. Sonuç 1’den büyükse o zaman Hazine ödediğinden daha fazla yeni borç alıyor demektir ki bu, iç borç stokunun arttığını gösterir.

Türkiye’den 2020 yılı sonuçlarını alarak örnek verelim.

2020 yılında Hazine 200 milyar TL iç borç, 89,7 milyar TL iç borç faizi olmak üzere toplam 289,7 milyar TL iç borç ödemiş, buna karşılık 420,9 milyar TL yeni iç borçlanma yapmıştır. Bu durumda:

İç Borç Çevirme Oranı = 420,9 / 289,7 = 1,45 kat yani yüzde 145 olmuştur. Bir başka deyişle Hazine ödediği her 1 TL borç karşılığında yeniden 1,45 TL iç borç almıştır.

Buna göre iç borç stoku artmıştır.

Merkez Bankası Rezervleri

Merkez Bankası rezervleri ya da resmi rezervler denildiğinde Merkez Bankası’nın sıkıntılı halleri öngörerek sakladığı döviz ve altın rezervlerinin belirli bir toplamı kastediliyor demektir. Buna brüt rezervler deniyor. Bu rezervlerden merkez bankasının kendi malı olmayan dövizler ve altınlar düşüldüğünde net rezervlere, net rezervlerden swap işlemleriyle sağlanmış dövizler düşüldüğünde de swap hariç net rezervlere ulaşılıyor.

2020 yılsonu itibarıyla rezervlerin durumu şöyledir:

Brüt döviz rezervleri: 93,3 milyar Dolar (48,5 milyar Dolar Brüt Döviz Rezervi + 43,2 milyar dolar altın rezervi + 1,6 milyar Dolar IMF rezerv pozisyonu ve SDR)

Net Döviz Rezervi = (Dış Varlıklar + Kamu Mevduatı – Toplam Döviz Yükümlülükleri) / USD/TL alış kuru

Net Döviz Rezervi = (699,5 milyar TL + 87,1  – 673,5 milyar TL) / 7,4194 = 15,2 milyar Dolar

Swaplar Toplamı = 61,9 milyar Dolar (Döviz Swapları = 56,4 milyar Dolar, Altın Swapları = 5,5 milyar Dolar)

Buna göre:

Swap Hariç Net Rezerv Miktarı = Net Döviz Rezervi – Swaplar Toplamı = 15,2 – 61,9 = - 46,7 milyar Dolar.

Bu durumda Merkez Bankası’nın swap hariç net döviz rezervleri 2020 yılsonu itibarıyla eksi 46,7 milyar Dolardır.  

Merkez Bankası Rezervlerinin Yeterliliği

Merkez Bankası’nın rezervlerinin yeterliliğinin ölçülmesi; bu rezervlerin, belirli yükümlülükleri karşılayıp karşılamayacağının ölçülmesi anlamına gelir. Bu ölçümleme çeşitli ölçütlere göre yapılır. Bunlar arasında en yaygın kullanılanı Guidotti – Greenspan Kuralı denilen formüldür.  Söz konusu kural şöyle formüle ediliyor:

Merkez Bankası Rezervlerinin Yeterliliği = Merkez Bankası Brüt Döviz ve Altın Rezervlerinin Toplamı / Ülkenin Vadesine 1 Yıldan Az Kalmış Olan Döviz Yükümlülükleri

Bu denklemin sonucunun en az yüzde 100 çıkması gerekiyor. İdeal olan sonuç ise yüzde 150 olarak tanımlanıyor.

Şubat ayı itibarıyla Merkez Bankası’nın brüt döviz ve altın rezervlerinin toplamı 95 milyar Dolar, Kasım 2020 itibarıyla vadesine 1 yıldan az kalmış döviz yükümlülüklerinin tutarı ise 184 milyar Dolardır. Bu verilere göre:

Merkez Bankası Rezervlerinin Yeterliliği = 95 / 184 = yüzde 52’dir. Bu durumda Merkez Bankası’nın rezervleri Guidotti – Greenspan Kuralının belirlediği yeterli oranın oldukça altındadır.

Bütçe Finansman Kalitesinin Ölçülmesi (Burada ele alınan kavram, ölçümleme önerisi ve formül bana aittir.)

Genellikle bütçe gelirlerinin bütçe giderlerine oranına ya da bütçe gelirlerinin faiz dışı bütçe giderlerine oranına bakılır. Oysa en önemli ilişkilerden birisi vergi gelirlerinin faiz dışı bütçe giderlerine olan oranıdır. Çünkü vergi gelirleri bütçenin süreklilik gösteren geliri, faiz dışı giderler de bütçenin süreklilik gösteren giderleridir. Bu ikisi arasındaki ilişki bize bütçenin finansman kalitesini verir. 

Bütçe Finansman Kalitesi = Vergi Gelirleri / Bütçe Faiz Dışı Giderleri

Bu oranın yüzde 100 olması gerekir ki bütçenin sürekli giderlerinin bütçenin sürekli gelirleriyle finanse edilebilmesi, borçlanmanın sürekli artmaması mümkün olsun. Türkiye’de 2020 yılsonu itibarıyla durum şöyledir:

Vergi gelirleri toplamı: 833 milyar TL

Faiz dışı giderler toplamı: 1.068 milyar TL

Bütçe Finansman Kalitesi = 833 / 1.068 = yüzde 78

Bu durumda Türkiye’de bütçe finansman kalitesi düşüktür ve finansman sürekli olmayan gelirler ve borçlanmayla sağlanmaktadır. 




Yorumlar

  1. Merkel bu sonuçları görse kesin üüüf üf derdi :)

    YanıtlaSil
  2. Taşıma suyla değirmen ceviriyoruz yani..

    YanıtlaSil

  3. Hocam selam,
    MB rezervlerinin yer değiştirmesi kavramına ne diyorsunuz?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Olmayan kavrama bir şey denmez.

      Sil
    2. Yazınız için tesekkurler. Hocam insan homo economicus ise böyle rasyonel karar veren bir ülke var mı acaba bildiğiniz az borçlanan , finansmanı iyi yöneten .

      Sil
    3. Rasyonelliğe en yakını kuzey ülkeleri sanırım.

      Sil
    4. Cevap için teşekkürler Mahfi Bey

      Sil
    5. MB da döviz yok ise, niye dolar fiyatı gümbür gümbür iniyor?

      Sil
  4. Hocam 21.yy teknolojilerinin ortalama insanın zeka düzeyini belirgin biçimde gerilettiği fikrine katılıyormusunuz?

    YanıtlaSil
  5. Hicam medeniyetin temeli serbest piyasa. Gelir eșitsizliği olmadan sermaye olmaz. Sermaye olmadan medeniyet de olmuyor. Siyesetci Besim Tibuk'un yıllar önce Trt'de dediği gibi '' Ne varsa satacagiz, bu Trt'yi de sasatacağız'' demek gerekir. Gelir esitligin oldugu bir fakir toplum olmaktan gelir esitsizliginin oldugu zengin bir toplum olmayi tercih ederim. Küba değil Singapur olalım. Devlet küçülsün, vergiler düșsün, her yıl %10 büyürüz, bizi kimse tutamaz.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Hepsini sattık geldiğimiz yer başladığımız yerden çok daha kötü.

      Sil
    2. Soru Tibuk un trt de konuştuğu yüzyılda kalmış.

      Sil
    3. Zamanında LDP den MV.Adayı olmuş biri olarak ,Besim beyin sadece Özelleştirmeyle herşeyi halledeceğiz dediği gibi bir çıkarım haksızlık olur. Besim bey Mahfi beyin burada defalarca yazdığı Yapısal reformları defalarca dile getiren Tek siyasetçi olmuştur.Sezarın hakkı sezarındır.

      Sil
    4. Besim'in sözleri kendi toplumu için değil, o düşünceleri çıkaran toplumlar için geçerli idi. Türkiye ye uymazdı, uymadı da , Mahfi hocamızın dediği gibi her şey satıldı.

      Türkiye yapısal reformlar ile kurtulacak bir ülke değildir. O eşik aşıldı.

      Anadolu tarihini bilen herkes farkındadır, Anadolu devletleri küçülemez. Kadroları hep büyüktür. İktisaden küçülmesi, devletin küçüleceği anlamına gelmez. Varlıkların satılıp, yabancı ellerine geçmesi, anadoluda devleti küçültmez.

      Sil
    5. Özel sektör borç kalemini büyük oranda bankalarımızın yurt dışından alıp Türk lirasına çevirerek halka verdiği bireysel krediler oluşturuyor. Yani konut, taşıt ve ihtiyaç kredileri ile kredi kartları. Sayın Erdoğanın dilinden düşürmediği ekonomik büyüme de bu bireysel kredilerin varlığı sayesinde yüksek çıkıyor. Aksini rahip brunson kriziyle tecrübe etmiştik, hatırlarsınız. Ekonomimiz büyümese de olur, varsın küçülsün diyorsanız brüt rezervi dikkate alabilirsiniz elbette:)

      Sil
  6. Brüt rezervlere bakılması daha doğru dış yükümlülüklerin çoğunluğu özel işletmelere ait sonuçta

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bizim nereye baktığımızdan çok borç verenlerin ve doğrudan yatırım yapanların nereye baktığı önemli.

      Sil
    2. Özel sektör dış borcunun büyük bölümü hazine garantili, yani ödenmediği takdirde olduğu gibi hazineye yıkılacak...

      Sil
    3. Mahmud Mesudiyeli, ne kadari garantili mesela? Var mi elinizde bir rakam? Yoksa oyle oldugunu mu umit ediyorsunuz?

      Sil
    4. Anonim 09:26

      Cevap vermesine vereyim de, bir rumuzu bile doğru düzgün okuyup yazamazken benim yazacaklarımı anlayabileceğinizden emin misiniz?

      Sil
    5. Siz gene de yazin da bir gorelim belki onu dogru okurum.

      Sil
    6. Hiç ödeyemeyecek olana borç verirler mi?
      Dünyanın en iyi para uzmanları tutacaklar, paralarının batma ihtimali olan Türkiye ye para verecekler.
      Akıl mantık almıyor.

      Alacaklarını biliyorlar ki, borcu veriyorlar; ödeyememe riskini düşünmüşler ki borcu ona göre kendilerince ayarlamışlar.

      Dünyanın 5bin yıldır en iyi çalışan sistemidir, hükümetlere borç vermek, alacak almak.Binlerce devlet geldi geçti, bu sistem tıkır tıkır çalıştı.

      Zenginin teki, Babilliler vakti zamanında, doğu İran civarında bir prense borç vermiş. Prens borçlarını ödemek istememiş, üstüne zenginin bulunduğu prensliği fethedip eline geçirmiş, zenginin ailesini kılıçtan geçirmiş, borcunun olmadığını iddia etmiş. Nasıl oldu ise Zenginin oğlu kurtulup, komşu prenslikten destek istemiş, komşu prenslik korkusundan kabul etmemiş, o da zar zor Babil Hükümdarının bir vilayet yöneticisine sığınmış. Vaka Hükümdara intikal ettirilmiş. Hükümdar, borcun bir kısmını vergi olarak alacağını söylemiş, kabul edilince, borçlu prense borcunu ödemesini belirtmiş. Borç tahsili bir süre sonra yapılmış.

      Hele günümüz dünyasında, F borç kağıtlara yazılmış, hukuka girmiş ise, kimse bu borçtan kaçamaz, ister az faizli, ister çok faizli o borç tahsil edilir.. O borç ödenir. Ödeyemecek olana da o borç verilmez.

      Sil
    7. Osmanlıda ödeyememişti. Kapütülasyonları hatırlayınız. Borcunuzu ödeyemediğiniz zaman hazır ekonomik sıkıntız varken tepenize çökerler. Emperyalistler 100 yıl önce İstanbul'a girmişlerdi. Şimdi Irak'talar Suriye'deler Borç yiyen kesesinden ya da geleceğinden yer. Biraz da borç alabilen değil, borç verebilen bir ülke hayal etsek.

      Sil
    8. Özel işletme dedikleriniz çoğunlukla bankalar. Yani onların yurt dışı piyasalardan aldığı dövizi tlye çevirerek halka verdiği kredilerden (konut, taşıt, ihtiyaç kredileri ve kredi kartları) söz ediyorsunuz. Sayın Erdoğanın dilinden düşürmediği ekonomik büyümeden vaz geçecekseniz (brunson şantajıyla denemesini yapmıştık) beni brüt rezerv ilgilendirir, netten bana ne diyebilirsiniz elbette:)

      Sil
  7. Ama hocam hedef 2023 hedef 2071 deniliyor ya sanırım o verilen tarihler bizlerden sonraki çocuklarımızın geleceğini alarak borçlandırılan ve artık çocuklarımızın veya torunlarımızın ödeyemeyeceği noktaya erişeceğimiz tarihler ve malum sonuç dünya haciz memurlarının kapımızı çalması.

    YanıtlaSil
  8. Mahfi Hoca ekonomistlere de ekonomi anlatmaya başladı.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Estağfurullah ben sadece bildiklerimi paylaşıyorum.

      Sil
    2. Yok Hocam, Atilla Yeşilada bizzat kendi ağızı ile söyledi, öğrenmek için sizi çağırmış :)

      Youtube da var. Atilla bu durumların en iyi kurtarıcısıdır.

      Sil
  9. Peki hocam böyle giderse ne olacak mb rezervi eksi taşıma suyla değirmen çevriliyor ancak hala dolar düşük nereye kadar bu devran böyle gider

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. MB şimdi rezerv derlemeye çabalıyor.

      Sil
    2. Bir ihtimal daha var,
      O da yüksek enflasyon mu dersin?
      Söyle canıııım ne dersin?

      Sil
  10. Hocam butce finansman kalitesi kisminda faiz giderlerini de ekledigimizde oran ne oluyor acaba? Tesekkurler

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Onu eklersek vergi dışı gelirleri de eklememiz gerekir.

      Sil
  11. Hocam bu verileri TCMB na swap borç veren kurumlarda görüyor. Bu riskli müşteriye borç vermek için ödeme garantisi için teminat istemişlermidir ? Teminat verilmişse TCMB yada MB lığı sayfasında yer alırmı ?
    İlave Teminat söz konusumudur.?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Teminat istemiyorlar ama faizler yükseliyor.

      Sil
    2. Swap veren de, TCMB ye mahkum, Swapların önemli bir kısmı yerli bankalar ile.

      Bankanın döviz açığı için MB bankaya döviz satar.
      Banka sonra swap ile bilanço dışında MB na dövizi swap yapar.

      MB o dövizi ne yaparsa yapar, banka vadesinde döviz alacağını bilir.
      Banka için, MB dan daha muteber bir kurum yoktur, mecburdur döviz vermeye.

      Bir ihtimal şu olurdu; Osmanlı başına gelmiştir.
      Tüm önemli bankalar yabancı sermayeli olur, veya yabancı sermayeli bankalar isyan eder,
      MB'nın bağımsız olmadığını deklare ederler. Bağımsız Merkez Bankacılığı için yurtdışından bir konsorsiumun veya kendilerinin de banka kararlarına etki edebilecekleri bir kurumun MB nı yönetmesini isterler. Bu durumda bağımsız bir MB olur, ancak hükümetin de bir insiyatifi olmaz.

      TCMB için böyle bir durum henüz söz konusu değil, ilerde olacak gibi de değil.

      Sil
  12. Hocam sizce bu faizle nereye kadar dövizin buralarda
    kalması sağlanabir?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bir süre böyle gider. Sonra bir şey yapmazsak tersine döner.

      Sil
  13. Sayın Eğilmez, açık ve kolay anlaşılır bilgiler için teşekkürler. Verdiğiniz bilgiler, anlaşıldığı üzere tamamen Kamu hesapları. Özel sektör hesapları bunun dışında. Tahminime göre özel sektörün de borcu yüksek galiba. Özel sektörün de ödeme zamanı geldiğinde döviz bulmak için piyasaya yönelecek ve ödeme zorluğumuz artacak, borcu çevirme kalitemiz daha da kötüleşecek gibi gözüküyor. Yanılıyor muyum?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Yanılmıyorsunuz. Aslı yüksek olan özel kesim dış borç stoku.

      Sil
    2. Hocam kritik eşik aşıldı mı?

      Sil
    3. Hocam ekonomimizi kurtaracak bir babayiğit yok mu?

      Sil
    4. Bence daha gerçekçi bir durum değerlendirmesi yapabilmek bakımından devletin garanti ettiği (geçiş garantili köprüler, hasta garantili hastaneler, hazine garantili krediler vb) özel sektör borçları da kamu borçlarına dahil edilmeli. Bu toplamı bu güne kadar hiçbir yerde gömedim. Atlamadıysam ve devlet sırrı olarak gizlenmiyorsa bir fikir verebilir misiniz lütfen?

      Sil
    5. Az sabır, ekonomi 2023 de gene şahlanacak.

      Sil
    6. Esnafa aşı lazım.

      Sil
    7. Meşhur 2023 ü bekliyoruz. 2 yıl kaldı.
      Ardından ikinci hedef 2071 o da bir sonraki iki nesli uyutmak için. İmam Hatipler ile uyuması gerekcek olan o iki nesilin de tohumları atıldı, 2023 ten sonra hizmete girecekler.

      Sil
    8. Doğruyu söylemek gerekirse, eğer 2023'te bir şeyler değişmezse, ben bu ülkeden tasımı tarağımı toplayıp giderim. Ülke adına bir tane bile olumlu gelişme sağlanmış değil henüz. Bu böyle nereye kadar gidecek, onu da bilmiyoruz. Japonya'dan örnek aldığı şey "kadın üniversiteleri". O kadar özelliği arasında gidip de öyle bir modeli örnek almak akla mantığa sığmayacak türden bir şey. Yakında hilafet sistemine de geçer bu ülke. Temelleri atılmaya başlandı bile. "Birleşik Türkiye Emirlikleri" gibi bir isim fena olmazdı şimdi.

      Sil
  14. Hocam elinize sağlık. Hazine dış borç ödeme projeksiyonu var. Orada 63 milyar dolar borç ödeyeceğimiz yazıyor. Merkez Bankası'nın sitesinde kısa vadeli borç stoku 134 milyar dolar. Şimdi biz 1 yıl içinde ne kadar borç ödeyeceğiz ?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Kasım 2020 verilerine göre: 184 milyar Dolar.

      Sil
    2. Faizini ödeyip, geri kalanı tekrar borçlanacağız, hatta ödenemez ise faizin bir kısmı da borçlanarak anapara borcu büyütülecek.

      Sil
  15. Hocam Merhaba,
    Hükümetin dış ilişkilerde atacağı siyasi adımların sonucu olarak, yabancı sermayenin tekrar ülkeye yönelmesi durumunda, ekonominin sağ kalmasını mümkün görüyor musunuz?
    Öbür türlü bu hesaplarla çok kısa süre sonra büyük bir kriz bizleri bekliyor izlenimine kapıldım ben. Yanılıyor muyum?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Yabancı sermayenin gelmesi için AB ile üyelik müzakerelerini canlandırmak gerekiyor. Yalnızca ABD ile ilişkileri düzeltmek yetmez. Tabii burada söz ettiğimiz konu doğrudan yabancı sermaye, sıcak para değil.

      Sil
  16. Mahfi bey iyi bir vergi reformu hayata geçerse vergi gelirlerinde ne kadar bir artış bekleriz?
    Bir de ticari iban konusu var. Bir ülkede böyle bir şey varmış, alınan ödemelerden otomatik vergi kesiliyormuş, vade geldiğinde beyanname verilip vergi iadesi de alabiliyorlarmış.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Ben yüzde 30 dolayında bir kayıp kaçak olduğunu tahmin ediyorum. Hepsini olmasa da yarısını toplamak mümkün ama bunun için vergi reformundan biraz daha fazlasına ihtiyaç var.

      Sil
    2. Kaçak telafi edildiğinde 1,3 trilyon lira bütçe geliri oluyor neredeyse fazla verecek kadar.
      Peki iflas açıklayacak faiz eşiği nedir hocam? Şuan bütçenin 5 ya da 4'te biri faize gidiyor. Bütçe krizi oluşabilmesi için bunun bir oranı var mıdır?

      Bir sorum daha olacak, doğrudan yabancı yatırımların yıllık 100-200 milyar dolara ulaşabilmesi için bizim ne kadar demokratikleşmemiz gerekiyor? Bu yönde atılması gereken atımlar nelerdir? Eğer iyi miktarda ve sürekli artan doğrudan yabancı yatırım alırsak orta gelir tuzağını geçebiliriz diye düşünüyorum.

      Sil
  17. Hocam saygılar, yazınız için teşekkür ederim. Tüm bu anlattıklarınızdan teknik olarak iflas ettiğimiz sonucunu çıkartabilir miyiz?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Ülkeler iflas etmiyor biliyorsunuz.

      Sil
    2. Bir ulke borcunu odeyemiyor ve temerrude dusuyorsa iflas etmis olur.

      Sil
    3. Yanlış hatırlamıyorsam, bir ülke borçlarını çeviremeyecek duruma geldiğinde yani temerrüde düşüyorsa bu durumda borçlarının %20 veya %25,', siliniyor kalan borçların da vadesi uzuyor ve devletin yapacağı ödemeler ciddi oranda azalıyor. O ülkeye borç veren ya da tahvillerini alan kişilerde zarar ediyorlar.

      Sil
    4. Cagatay, boyle genel gecer bir durum yok.

      Genellikle borclar silinmiyor, aksine daha da artiyor. Pratikte de ulkelerin yaptiklari bugun yapilandan cok da farkli degil, faizler artiriyor, paralari devalue oluyor, ulkenin para edecek varliklari satiliyor, kemer sikma politikalari uygulaniyor ve ekonomi kuculuyor vs.

      Yani uzaktan baktiginizda su an da Turkiye gecmiste iflas etmis ulkeler ne yaptiysa, onu yapiyor ekonomi politikasi olarak. Bir sonraki asamanin da IMF'ye gitmek olacagini tahmin etmek de zor degil.

      Sil
  18. Hocam 2020 yılında 36,7 milyar dolar cari açık verdik. Aralık ayında 3,2 milyar dolar cari açık vermişiz. Aralık ayında 9,2 milyar dolar para girişi olmuş. Giren paranın 4,9 milyar doları borç. 36,7 milyar dolar cari açık vermişiz, 31 milyar dolarını rezervden finanse etmişiz. Cari açığın finansmanının ne kadar kötü olduğunun göstergesi.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Buna ragmen doviz degersiz olsun da rahat ithalat yapilsin diye para politikasi isliyor.

      Ulkenin ekonomi yonetiminin kime hizmet ettigi de ortada.

      Sil
  19. Hocam merhaba,

    Swap yoluyla alınan rezervler piyasaya müdahale için kullanılabilir mi? Örneğin Katar riyali cinsinden alınan rezervin aslında kullanılamayacağı söylenmişti diye hatırlıyorum. Eğer kullanılamıyorsa bu değiş tokuşu yapmanın amacı nedir? Farklı para birimleri dolara dönüştürülebilir mi?

    Eksi rezervin pratikteki karşılığı kullanılabilir rezerv yok demek midir?

    Teşekkürler

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Rezerv para aslında piyasaya müdahale için kullanılmaz, sadece buraya yatırım yapacak olanlara ya da borç verecek olanlara döviz talep ettiklerinde dövizimiz var demek için ya da borç verenlere geri ödeme sıkıntımız olmaz demek için tutulur. Swap yoluyla alınan para kura müdahale için kullanılıyorsa ciddi bir hata söz konusudur.
      Eksi rezervin anlamı sıfır rezerve gelebilmek için eksi miktar kadar artı rezerv bulmamız gerektiğidir.

      Sil
    2. Hocam en basit tabirle merkez bankası borçludur diyebilir miyiz?

      Teşekkürler

      Sil
  20. Hocam öncelikle emeğinize sağlık.

    İşaret ettiğiniz gibi türkiye'nin borç stoğu artarken, açık pozisyon riski de büyüyor. Esasında kırmızı çizgiler 2018 yılı ağustos ayında geçilse de o günden bu yana gemi bir şekilde yüzdürülüyor. Mevcut ekonomik paradigma değişmez ise ki kısa vadede değişme şansı yoktur, türkiye ekonomi tarihinin en büyük resesyonuna doğru hızla ilerliyoruz. Koskoca ülkeyi londra'daki tefecilere muhtaç edip hala ezan bayrak edebiyatı yapanları ise işlerini hakkıyla yaptıkları için tebrik ediyorum..

    YanıtlaSil
  21. “Merkez Bankası’nın döviz rezervlerinin “buhar” olduğuna dair iddialar gerçekten hayret verici. Oysa ekonomide rezervlerin artış ve azalışının gerekçeleri basit ve yalındır. Bir grup tantanacı ekonomistin iddia ettiği gibi rezervler buhar olmadı, sadece yer değiştirdi.”
    (https://m.sabah.com.tr/yazarlar/kerem-alkin/2021/02/12/doviz-rezervlerinin-matematigi-ve-carpitmalar-1613109863)

    Sevgili Hocam, Sn Kerem Alkin son yazısında MB rezervlerini ele almış, yukarıdaki alıntı tüm yazıyı da özetliyor ve bence de kesinlikle doğru, örneğin, paranız çalındığında da kesinlikle buharlaşmaz, sadece yer değiştirir, değil mi?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Kerem alkin doğru ama eksik yazmış; yer değiştiren sadece mb rezervleri değil; damat da...

      Sil
  22. Hocam tekrar + rezervlere ulaşmak için ne yapılabilir

    YanıtlaSil
  23. Bir an once faizlerin daha da yukselmesi lazim. 20 sene once sorunlari nasil kalici bir sekilde cozduysek, gene kalici bir sekilde cozebiliriz.

    Parasini alan, kesesini dolduran uzmanlarimiz colugunu cocugunu ne burada okutuyor, ne gelecegini buraya bagliyor. O yuzden icimiz cok rahat.

    YanıtlaSil
  24. offfffff ekonomimiz her yerden alarm veriyor . nasıl dayanıyoruz anlamıyorum ben.

    YanıtlaSil
  25. hocam yeni merkez bankası başkanı döneminde swap toplamında bir değişiklik oldu mu acaba arttı mı azaldı mı aynı mı kaldı ? Merkez bankası döviz alımınına karar verirse önce bu swapları mı kapatmakla mı başlar yoksa iç piyasadan mı toplar ?bir de swapların vadeleri ne zaman bitiyor ?

    YanıtlaSil
  26. Mahfi Bey, genelde roman okumam ama sıkı bir takipçiniz olarak Anitta ve Inferis'i de okumak geldi içimden. Inferis'i çok sevdim. Katilin, azmettiricinin kimler olduğu başından belli olduğu halde bu kadar heyecanla, elimden bırakamadığım bir polisiye hiç olmamıştı. Sanıyorum dekorun ve karakterlerin içinde yaşadığımız ve çok aşina olduğumuz kişlerden olması da çok keyif verdi. Kutluyorum.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Çok teşekkür ederim. Amacım zaten katili aratmak değildi. Toplumsal çürümüşlüğe karşın hala iyi insanlar olduğunu vurgulamaktı.

      Sil
  27. Merhaba Mahfi bey , bu durumda kısa vadeli yükümlülüklerin karşılama oranı yeterli değil ve TCMB nin döviz alımı ihaleleri yapması gerekecek hangi seviyede bunu yapacak bilmiyoruz tabi ancak bunun için vatandaşların dövizden , Türk Lirasına geçmesi lazım yada İhracatçılara yönelik tekrar dövizin TCMB ye sat zorunluluğu mu getirilecek , çünkü vatandaş pekte Türk Lirasına geçmiyor ne dersiniz yoksa ihracatçılara yönelik TCMB Reeskont kredileri mi devreye alınacak , rezervleri olması gereken hale getirmek için, rakamda yaklaşık 80 milyar dolar gibi , sizce nasıl bir yol izlyecek

    YanıtlaSil
  28. Hocam burada parantez eksik galiba , İç Borç Çevirme Oranı = İç Borçlanma /( Faiz + İç Borç Anapara Ödemesi) olmalı sanki

    YanıtlaSil
  29. Hocam merhaba,
    Son TÜİK verilerine göre istihdam azalırken, GDP artıyor gözüküyor. Bu iki durum nasıl aynı anda mümkün olabiliyor acaba?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Tüik Enflasyonu sekiz puan yukarda çıksaydı, ekonomi küçülür müydü büyür müydü?

      Sil
  30. Mahfi Hocam öncelikle elinize sağlık.

    İç Borç Çevirme Oranı formülünde parantezleri atlamış olabilir misiniz? Aşağıdaki gibi olmalı diye düşünüyorum.

    İç Borç Çevirme Oranı = İç Borçlanma / (Faiz + İç Borç Anapara Ödemesi)

    YanıtlaSil
  31. Şimdi farkettim hocam, benden önce biri daha yazmış, kusra bakmayın :)

    YanıtlaSil
  32. Tek care var;
    MB elindeki butün dovizi bitcoin'e yatırsin....
    1 yila kadar bitcoin 150 bin olur...
    Satip kasaya koyar..benden soylemesi...
    Herkese bu iyiligi yapmam !!!

    YanıtlaSil
  33. Hocam ellerinize sağlık
    Net döviz rezervleri hesaplamasında kullandığınız kamu mevduatları verisine nereden ulaşabiliriz
    Çok Teşekkürler

    YanıtlaSil
  34. Hocam tarafsız adil sorunlara sizin gibi objektif bir şekilde bakan başka bloglar tavsiye edebilirmisiniz.

    YanıtlaSil
  35. Hocam rezervler yakın zamanda artacak gibi duruyor mu?

    YanıtlaSil
  36. Merhaba, konudan bağımsız olarak 1970 krizi nedeni olarak TL'nin aşırı değerlemesi diyoruz. 1 dolar : 15 TL olacak şekilde Türk lirası %40 oranında devalüe edilmiş. Burda TLnin aşırı değerlenmesinden anlamamız gereken tam olarak nedir?

    YanıtlaSil
  37. Hocam merhaba,

    Mesele yurt içi yerleşiklerin döviz hesaplarından döviz bozup TL mevduatına geçmesi MB rezervlerini arttırır mı?

    YanıtlaSil
  38. Selam Mahfi Hocam, ben de Fransa'dan görüşümü yazdım ehaciz ile ilgili az önce.

    Sizin Maliye geçmişinizle bu konuyu en derinden bilen kişilerin başındasınız.

    Rica etsem, milyonları etkileyen ehaciz konusunda bir kaç paragraf ile düşüncenizi yazar mısınız?

    Ben 34 yıldır buradayım, daha banka hesabına haciz diye bir uygulama duymadım. Türkiye'den o kadar çok gelen var ki, ehacizlerini açtıramayıp başka ülkede çalışmaya başlayan.

    Bu uygulamayı niye Türk maliyesi hala savunur? Ne çıkarı vardır? Türk mahkemesi yaş ile kuruyu ayıramıyorsa niye Maliye kolaya kaçıp bir avuç kurunun yanında koca bir ormanı da yakar?

    Sizin yazma programınıza karışmak gibi olmasın, naçizane etrafımda çok görüp burada da yorumları arada okuyunca sizin de dikkatinize sunmak istedim.

    YanıtlaSil
  39. Sayın hocam neden böyle bir konuda atıfta bulundunuz? Bizim görmediğimiz bir durum mu var ?

    YanıtlaSil
  40. Özellikle swap hariç net rezerv miktarının negatif olması, bu durumun ülke ekonomisi açısından taşıdığı riskleri gözler önüne seriyor.

    YanıtlaSil

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

Kapitalizm

Paradan Para Kaybetme Dönemi

Lozan Antlaşması 2023'de Bitecek, Biz de Madenlerimizi Çıkarabileceğiz!