Swap Hariç Rezervler Ekside
Eldeki son verilere göre (24
Nisan 2020) Merkez Bankasındaki (TCMB) brüt rezerv miktarı 52,7 milyar dolar
(TCMB’deki brüt döviz rezervlerinin miktarını bankanın sitesinde yer alan Para
ve Banka İstatistikleri tablosundan çıkarıyoruz. Ek 1.)
Net rezerv miktarına ulaşabilmek
için TCMB'nin analitik bilançosunda (aşağıda ek 2’de) yer alan kalemlerden
giderek bir hesaplama yapmamız gerekiyor. Bu hesaplamayı yapmamız için
kullanacağımız denklem şöyle:
Net Rezerv = (Dış
Varlıklar – Toplam Döviz Yükümlülükleri) / USD TL kuru
Ek 2’de verdiğimiz TCMB 30 Nisan
2020 Analitik Bilançosunda A.1 Dış Varlıklar: 616,6, P.1 Toplam Döviz
Yükümlülükleri : 503,5 milyar TL ve aynı gün USD Kuru 6,98 TL olduğuna göre bu
verileri yukarıdaki denklemde yerlerine koyarak net döviz rezervini
bulabiliriz: Net Rezerv = (616,6 –
503,5) / 6,98 = 16,2 milyar USD.
Buna göre 29 Nisan 2020 tarihi
itibarıyla net rezervleri 16,2 milyar dolardır. Bu net rezerv miktarı, swap
işlemleriyle elde edilmiş (emanet) dövizleri de kapsadığı için bunun tam olarak
net rezervi ifade etmediğini söylemek mümkündür. Bu durumda net döviz rezervini
emanet dövizleri çıkararak görebilmek için bu miktardan swap karşılığı elde
edilmiş döviz tutarını düşmemiz gerekiyor. Bunu da şöyle bir denklemle ifade
edebiliriz: Swap Hariç Net Rezerv = Net Rezerv – Swap İşlemleri
Toplamı
Swap miktarını bulabilmek için de
TCMB sitesinde bulunan Ödemeler Dengesi ve İlgili İstatistikler alt bölümünde
yer alan Uluslararası Rezervler ve Döviz Likiditesi tablosunda (aşağıda ek
3’de) 2 numaralı kaleme bakmamız gerekiyor. Elimizdeki son swap verisi mart
sonu verisi olan 29,6 milyar dolardır. Yukarıdaki hesaplamalarımız nisan sonu verileriyle
yapılmış olduğu ve henüz nisan sonu swap miktarı elimizde olmadığı için mart
sonu swap miktarının değişmediğini varsayarak yukarıdaki denklemde yerine koyuyoruz:
Swap Hariç Net Rezerv = 16,2
– 29,6 = - 13,4 milyar dolar.
Buna göre TCMB’nin swap hariç
net rezervi nisan ayı sonu itibarıyla 13,4 milyar dolar eksi çıkıyor. Bazı yorumcular kısa vadeli swap miktarının rezervlerden düşülmesi gerektiğini savunuyor. Bu durumda hesaptan düşülecek swap miktarını 29,6 milyar dolar olarak almak yerine 1 - 4 ay vadeli swap miktarı olan 18,9 milyar dolar olarak almak gerekiyor (aşağıda ek 'de 2 numaralı kalemin 1 aya kadar ve 2 - 3 ay arası başlıklı tutarları toplamı.) Hesabı eğer bu şekilde yaparsak:
Swap Hariç Net Rezerv = 16,2 – 18,9 = - 2,7 milyar dolar.
Hangi esası kabul edersek edelim TCMB'nin net rezervi eksi çıkıyor.
Swap Hariç Net Rezerv = 16,2 – 18,9 = - 2,7 milyar dolar.
Hangi esası kabul edersek edelim TCMB'nin net rezervi eksi çıkıyor.
Son dönemlerde izlenen para, kur
politikasını özetleyelim: TCMB para basıyor ve bu paralarla kamu bankalarının
elindeki devlet tahvillerini alıyor - kamu bankaları tahvilleri TCMB’ye verip
karşılığında para alınca bu paralarla Hazineden yeni tahviller alıyor - hazine
tahvil satarak elde ettiği paralarla bütçe ödemelerini yapıyor - piyasaya bu
kadar fazla TL çıkınca TCMB bunun dövize yönelmesini ve enflasyonu artırmaması
için dolar satıp TL’leri çekiyor.
Döviz rezervlerinde yılbaşından bugüne
yaşanan 28,5 milyar dolarlık düşüşün en büyük nedeni bu döviz satışları. Buna
ek olarak bankalardaki döviz tevdiat hesaplarındaki döviz miktarı da geriliyor.
Son bir haftada döviz tevdiat hesaplarında 1,5 milyar dolar azalma oldu
(aşağıda ek 4’deki BDDK grafiği.)
Soru: TCMB rezervlerini
harcayarak kuru tutmaya çalışıyorsa ve buna ek olarak bankalardaki döviz
mevduatında azalma oluyorsa USD TL kuru niçin hala yükseliyor?
İpucu: Türkiye'nin CDS
primi 600’ün üzerinde bulunuyor.
‘Gün ışığını elle
kapatamazsın.’ Çin Atasözü
Ek 1: TCMB Rezervleri
Ek 2: TCMB Analitik Bilançosu (30.04.2020)
(kaynak: https://evds2.tcmb.gov.tr/index.php?/evds/portlet/IScH%2BA8YwOo%3D/tr
Ek 3: Uluslararası
Rezervler ve Döviz Likiditesi
(kaynak: https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/264ced94-946c-4bbf-a394-7333fa1ffe16/RT202003T.pdf?MOD=AJPERES&CACHEID=ROOTWORKSPACE-264ced94-946c-4bbf-a394-7333fa1ffe16-n6.BtFV
Ek 4. Döviz Tevdiatında Değişim (kaynak: https://www.bddk.org.tr/BultenGunluk)
Hocam çok teşekkür ederiz. Ciddi derecede alarm değil mi bu veriler? :(
YanıtlaSilAynen
SilHocam bankadaki doviz hesabna geçici veya uzun süreli el konabilirmi.
SilNe yapmalıyız?
SilNe gibi önlemler almalıyız saygıdeğer Eğilmez
Ekonomi yönetimi bu durumu bizlerden aylar önce düşünmüştür,
Silyakında o swaplardan biri ya yenilenir, ya daha büyük bir swap gelir,
ya bize borcu olan ülkelerden biri ödeme yapar, döviz fiyatları olması gereken seviyelere gelir.
Tüm dünya korona ile mücadelede başarısız olurken, biz çok şükür en az etkilenen ülkelerden olduk. Bunu da geçmişte hep eleştirilen sağlık sistemine borçluyuz.
Eleştirenleri yıllardır gözlemlerim, hep dediklerinin tersi çıkar.
Seviyeye falan bakmadan dolarını kapan kaçıyor diyebilir miyiz?
YanıtlaSilKesinlikle
SilDoları önce kaçırıp, arkadan tüyeceklerde sırada bekliyor!
SilHocam bir miktar dövizin yastık altına gittiğini düşünüyorum. Saygılarımla...
YanıtlaSilBir miktardan fazlası
SilHocam bu tabloya baktığımızda ve geçmiş yazılarınızdan yola çıkarak nisan ayı itibariyle Türkiye'nin 2021 yılının ilk şubat dönemine kadar bulması gereken para 168.5 milyar dolar + 13.4 milyar dolar = 181.9 milyar dolar diyebilir miyiz ?
SilKaleminize sağlık hocam, yine keyifle okuduk. İçinde bulunduğumuz koşulları da düşününce, net döviz rezervini artırmak için kısa ve uzun vadede izlenmesi gerek politika nedir sizce?
YanıtlaSilÇok teşekkür ederim.
SilEkonomi politikası yetmez artık. Siyasal ve sosyal politikaları gözden geçirmek gerekiyor. Başkanlık sisteminin riskleri artırdığı kesin. Oradan başlamak lazım. Hiç zaman geçirmeden parlamenter demokratik sisteme dönmek lazım.
Çok doğru bir tespit Hocam... Kanun, adalet, hukuk, eşitlik gibi kavramlar çok tahrip edildi. Bu kavramlara güven yeniden tesis edilmez ise ekonomik iyileşme sağlanamayacağını düşünüyorum, aynen sizin söylediğiniz gibi Hocam.Emeğinize sağlık.
SilBankada dovizi olan gece rahat uyusun mu?
YanıtlaSilBence herkes yıllardır bunca rezilliğe ve yapılan bunca uyarıya rağmen gece-gündüz nasıl rahat rahat uyuduysa aynen uyumaya devam etsin.
SilBişicik olmaz merak etmeyin, hiç acımayacak...
))
SilKesinlikle.. İyi uykular gözüm..
SilBu kadar yazılanlardan sonra siz rahat uyuyacaksanız bilmem. Lakin banka hesaplarından çekip kasada dolara sahip çıkmak mantıklı olanlar için.
SilHocam merhaba
YanıtlaSilHocam bu şartlarda ülkeye doviz gelmediği için bence kur yükseliyor kimse dolardan vaz geçib tl yönelelmedikçe bu böyle devam edecek bence.CDS pirmi 600 üzerinde olduğunda yabancı para gelmesi zor gibi.
Siz olsanız negatif reel faizle TL'ye geçer misiniz?
SilTL güneş in altında kalmış dondurmadan farkı yok.
SilHocam sizi seviyorum iyi ki varsınız
YanıtlaSilSağ olun
SilSayın Mahfi Bey, Tıbbi Genetik ve Biyoloji alanında doçentim. Sizin bloğunuzla tanışana kadar ekonominin bilmediğim ve anlamadığım terimlerinden uzak durdum. Sizin sayenizde bu alanda bilgilerim arttı. Yazmış olduklarınızı büyük bir ilgiyle takip ediyor ve yorumlar dahil her şeyi okuyup anlamaya çalışıyorum. Benim için yeni bir dünya açtınız desem sanırım hatalı olmayacaktır. Kaleminize (ya da klavyenize) sağlık. Teşekkür ederim. Saygı ve sevgilerimle, Cenk ARAL.
SilTeşekkürler sayın hocam. Aydınlatma için sağolunuz.
YanıtlaSilSizler de sağ olun.
SilHocam elinize sağlık, TCMB'nin net altın rezervlerini nereden takip edebiliriz? EVDS'de net altın rezervi yok bildiiğim kadarıyla.... Bu konuda bizi aydınlatabilirseniz sevinirim. Teşekkürler.
YanıtlaSilhttps://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/264ced94-946c-4bbf-a394-7333fa1ffe16/RT202003T.pdf?MOD=AJPERES&CACHEID=ROOTWORKSPACE-264ced94-946c-4bbf-a394-7333fa1ffe16-n6.BtFV
SilLink'te yer alan 31.4 milyar dolar brüt altın rezervi.Verinin en altında dipnot var,onun üçüncü maddesinde "Zorunlu karşılıklar kapsamında bankalarca Mart 2020'de tutulan standart altın tutarı 6069 milyon ABD doları olmuştur." diye yazıyor aradaki farkı alırsınız 25.339 milyar dolar olarak,Mart sonu itibariyle merkez bankasının net altın rezervi rakamını bulursunuz.
Çok teşekkür ederim
SilHocam, merkez bankası doları kime satıyor da kur düşüş eğilimine giriyor. Mekanizmayı tam anlayamadım.
YanıtlaSilYazıda anlattığım en basit haliydi.
SilSizce ABD, bizle swapp anlaşması için, hükümetin S 400 haricinde hangi ekonomik tavizler istiyor olabilir, saygılar sunarım
YanıtlaSilFed Türkiye ile swap yapmak istemiyor sanırım.
Silhocam bizim dovizler takas bankta yani forexte besey olmaz degil mi?
YanıtlaSilBildiğim bir konu değil.
SilNormal bir bankadan farkı yok
SilGüneş balçıkla sıvanmaz. Türk Atasözü :)
YanıtlaSilSalim bey, her yer beton oldu, ülkede balçık kalmadı,
SilO yüzden atasözünü de Çinden ithal ediyoruz.
"Gün ışığı elle kapanmaz"
=)
Sil'balçık', Naif, zekice,...
SilPeki, balık mı, tutmasını mı öğretelim? Ya bu balık yenecek, ya bu balık güdülecek...
1.qatar etkisi?
2.beton pazarı?
3.yastık altı altın?
hocam bizim dovizler takas bankta yani forexte besey olmaz degil mi?
YanıtlaSilHocam, EVDS'deki 2A-Net Uluslararası Rezervler neden sizin formüldeki Dış Varlıklar – Toplam Döviz Yükümlülüklerinden farklı bir sonuca işaret ediyor?
YanıtlaSilBana linkini verir misiniz?
SilHocam altın da var o hesapta bildiğim kadarıyla
SilHocam link bu: https://evds2.tcmb.gov.tr/index.php?/evds/DataGroupLink/5/bie_abstc2/tr Buradaki 2A-Net Uluslararası Rezervler sizin formülünüzdeki Dış Varlıklar – Toplam Döviz Yükümlülüklerinden farklı. Siz (616,6 – 503,5) 113.1 milyar TL buluyorsunuz. 2A-Net Uluslararası Rezervlerde ise 175,9 milyar TL çıkıyor.
SilSayın hocam, sizce dolarda en kritik seviye nedir? Hangi durumda dolar yükselişi daha da kuvvetlenir?
YanıtlaSilBöyle bir seviye yok.
SilTeşekkürler Mahfi bey,
YanıtlaSil‘Gün ışığını elle kapatamazsın.’ Çin Atasözü
Muhteşem bir açıklama olmuş.
Konu ile alakasız :
Altın fiyatları ile petrol arasındaki ilişki var mıdır?
Teşekkür ederim.
SilÖyle net bir ilişki yok. Bazen birlikte yükselip alçalıyorlar bazen de tamamen kopuyorlar. Altının da petrolün de diğer emtialardan farklı yerleri var.
Merhaba hocam bu durumda faizler özellikle konut faizi ne olur?
YanıtlaSilBankalar mevduat faizlerini düşürdüğüne göre onlar da düşebilir. Ama önemli bir değişiklik beklememek lazım.
SilHocam konut faizi Ekim Kasım aylarında ne olabilir? Tahminizi öğrenmek istiyorum.
SilMahfi Hocam selamlar,
YanıtlaSilBir makale çalışması yapıyorum, ancak şu veriyi bir türlü bulamadım. 2019 yılının dis borc servisi..Ana para ve faiz ayrı ayrı.. Kamu ve özel ayrımı hiç önemli değil, 2019 yilinda odenen dis borc toplami yetiyor.. 2018 yili ve öncesi mevcut. Ancak 2019 yılını bir türlü bulamıyorum. Yardımcı olursanız çok sevinirim. Makale, Turkiyenin 1990 sonrası finansal kirilganligina ilişkin değerlendirmeler konusunda olacak..
Saygılar sunuyorum, Iyi günler..
Hazine sitesinde aylık kamu borç raporlarında bulursunuz.
Silhocam 1.sorum
YanıtlaSil"TCMB para basıyor ve bu paralarla kamu bankalarının elindeki devlet tahvillerini alıyor - kamu bankaları tahvilleri TCMB’ye verip karşılığında para alınca bu paralarla Hazineden yeni tahviller alıyor" bu işlem TCMB ve hazine arasında direkt neden yapılmıyor da arada kamu bankaları kullanılıyor
Kanunen yasak çünkü.
SilBenim de aklıma takılan soru buydu, açıklama için teşekkürler 14:03.
SilHer zamanki gibi süpersiniz hocam,iyi ki varsınız,teşekkürler.
SilAslında hem yastık altına çekiş var döviz mevduatı ondan düşüyor,hem de yabancı çıkışı oldu onlarda döviz e geri dönüp sistemden çıktı, değil mi hocam?
YanıtlaSilAynen
SilHocam bu sene turizm gelirlerinin azalacağını öngörürsek kur daha kötü olacak diyebilir miyiz?
YanıtlaSilTurizm ve Turizme dayali ticaret Turkiyenin Cari dengelerinin olumlu yonde etkileyen cok ciddi bir kalemdir. Dis Ticaret(Ithalat-+Ihracat) tanimindan hareketle Cari Denge(Ithalat-+Ihracat-+Turizm)ise kabaca tanimlanir.
SilBu turizmin icinde Bavul ticaretinden tutun Isci Gurbetci dovizlerine kadar Turizmin baska boyutunda gelir kalemleri de mevcuttur.
Turkiyenin doviz krizlerinin oldugu yillarda Turizm ve Turizme dayali ticaret en onemli kurtarici olmustur. Hatta 24 Ocak 1980den sonra 70li yillardan farkli olarak 80ler boyunca doviz krizi yasamamak adina ulkemizde Turizme ozel onem verilmistir.
1994 Krizinde o donem krizden cabuk cikmamizi piyasalarin duzelmesini saglayan sey Turizm ve bavul ticareti olmustur. Hatta o donem medyada ekonomi tartismalarinda Istanbul-Laleli ulke icin en onemli adeta bir kurtarici yerlesim birimi halini almistir
Keza 2001de ayni sekilde Turizm adeta bir kurtarici olmustur. Hatta o donemin teknokrati Sn Dervis yaz basinda Antalyada; "Bu sene ulkenin lokomotifi sizsiniz" demistir. Dahasi Ayni yil tum Turkiye kuculurken Antalya ve Akdeniz bolgesi turizm sayesinde pozitif buyume kaydetmistir.2001 yilinin 3. ceyreginden itibaren dovizde hareketlilik azalmis stabilize olmus 2001 yilinin 4. ceyreginden itibarende piyasada olumlu hareketlilik olusmaya baslamistir.
Ayni sekilde 2018deki doviz ataginda da yuksek kurdan kaynakli uzayan uzatilan turistik aktivite ve yeni ziyaretlerin Turizmin yarattigi doviz girdisi ve kurun zamanla geri cekilmesine yardimci olmus ayrica ic piyasada krizin daha da derinlesmesine engel teskil etmistir.
Bu acidan kurun daha da kotuye gitmesine ve icinden cikilamayacak bir kriz cenderisine girecegimiz sirf su yukaridaki bilgilerden bakarsak bile yanilmayiz. Kisaca Turizm boylesi doviz kayankli kriz donemlerinde ulke ekonomisi icin can simidi olmustur.
Botaş ithal ettiğimiz doğalgaz için ödemelerde hangi hesabı kullanıyor, swap hariç rezervin eksi olması bu alımları aksatır mı? Teşekkürler.
YanıtlaSilBotaş'ın alımları ancak döviz bulunamazsa aksar.
SilIsin aci tarafi su:
YanıtlaSilDaha once olan kur krizleri ataklari develuasyonlari ve amortismanlari
Ilk develuasyonu yasadigimiz 1947 - 58 - 70 - 80 - 94 - 2001- 2018 beri hep dis ticaret acigi/cari denge acigina dayali ve bizim ic birikimli enflasyonumuzla basat belli basli paralari kullanan ulkelerin yasadigi birikimli enflasyon farkindan ve bu farkin bizim aleyhimize yuksek reel faizlerin bile kurtaramadigi olcuden kaynakli hareketlerdi. Kisaca tarihsel olarak Kur krizlerimiz Disacik/Cari denge acigi ve Birikimli Enflasyon farkimizdan dolayi olusan krizlerdir kabaca.
Suanda olan ise su iyi kotu kabul edelim etmeyelim ortada makul hatta bana kalirsa basarili bir cari denge var. Dahasi kagit ustunde de olsa Bu blogun yazarinin ifade ettigi uzere dusen bir trend egilimi bile olsa dusen dusuk bir enflasyon var. Yani kurdaki atak kabaca cari dengeden kaynakli bir atak degil. Isin aci tarafi kurdaki atak ve olasi ataklar dis piyasalarin durumu bizim var olan cephanemizi bana gore ne icin oldugu belirsiz bir sekilde harvurup harman savurmamizdan kaynakli artik swap mwap isleri de kurtarmaz. Zaten bana gore mevcut CDS seviyemizde Swap isi TEFECI isidir. Git Tefeciden borclan vallahi daha iyidir.
IS bu ahvalde cari dengeden kaynaklanmayan ve "Birikimli enflasyon farklarindan yapilan ve rakip ulkelerin asgari ucret seviyesi olceginden hesaplanan Reel Kur Denge Hesaplamalari" dahilinde Reel kur baglaminda son derece makul olan hatta ve hatta hangi hesabi yapsak TLnin biraz degersiz oldugu cikan sonuclardan kaynaklanmayan bir kur atagi soz konusu.
Isin asli ise asil bu kur atagi adami fakirlestirir yoksullastirir. Hadi otekilerde; cok harcadik acik verdik enflasyonumuz digerlerinden acik ara yuksek buna ragmen faizimiz dusuk paramiz asiri bir sekilde degerli dersin bundan oturu develuasyonla cezalandirildik ama suan boyle bir durum yok. Tam fakirlesme sanirim bu.
Hocam tesekkurler. Rezervlerin eksiye dusmesinin topluma olasi etkileri nedir ? Siradan bir vatandas bu durumdan nasil etkilenecek ? Saygilarimla
YanıtlaSilKur yükselecek, fiyatlara yansıyacak, sonrasında faizler hızla yükselecek.
SilBildik terane.
SilFasit daire.
SilMorotoryum ilan eder miyiz?
YanıtlaSilOraya kadar gitmez umarım.
SilTemmuz sonu Ağustos gibi moratoryum gelme ihtimali çok yüksek.
Sil16:47
Silcok yuksek bir olasilik...
Suan suaralar kur atak yapsa isterse 10 olsa en az 2 ay kordugum ve belirsizlik icinde gecer. Sonra Morotoryum karari cikar. Cunku genel olarak ulkeler krize girer 2-3 ay kivranir debelenir eder eyler sonra cikamayacagi anlasildiktan sonra morotoryum ilan eder.
Swap mwap isleri ben soyluyeyim sana hikaye isidir. Millet tututurmus swap swap diye.. Bir soz vardir;"elin atina binen yari yolda iner" diye...daha kabasi aklima geldi yazmayayim burda! Bana gore bu swap isi tam tefeci muhabbeti.
IMFye gitmekte care degil olsa bile zaten cok gec kalindi artik. Dahasi IMFdeyken anlasma sirasinda doviz krizi yasayan hatta Morotoryum ilan eden ulke ornekleri de var. Unutmayalim 2001 develuasyonunu imf programindayken yasadik.Yani bizi bu asamada IMF bile kurtaramaz.Zaten iMF kredilerini dilim dilim gidim gidim veriyor. Anlasmayi 50den yaptiysan herifler sana direk 50yi vermiyor.
Faizle maizle de bu is cozulmez baksana kasa - veriyor..Zaten bu mevzuu gecen sene yaz sonbahar aylarinin tartismasiydi. O muhabbeti coooktan gectik artik.
Turizm kurtariciydi en azindan tablo buyken bir umut olabilirdi en azindan cash sicak canli para saglardi. Hatta develuasyon olsa bile bize avantaj verirdi yuksek gelis kalis rakamlariyla. Dovize doviz dedirtmezdi. O da malum yok ve kesin olarak da olmayacak. Hatta bana kalirsa korona bitse dahi seyahet aliskanliklari degisimi mevzusundan oturu 2021den sayarsak en az 2 sene topal takilir Turizm. Yani Turkiye ekonomisinin su sartlarda elde olmayan sebeblerden oturu 2020de bir bacagi EKSIK yani YOK. Ekonomide bir kalem sektor yok artik.
Dolayisiyla yaz aylarinda Temmuz sonu Agustos gibi Morotoryum cok olasi bir ihtimal.
Döviz hesaplarındaki azalmanın zorunlu harcamalardan kaynaklandığını düşünüyorum. İnsanlar tasarruflarını kullanıyorlar.
YanıtlaSilÖnemli bölümü yastık altına gidiyor.
SilHocam peki rezervler adına burası tarihi dip midir yoksa daha da kötüsü yaşandı ve bir şekilde toparlandı mı geçmişte? (son 20 yıl mesela)
YanıtlaSil2001'de eksiye düşmüştü ama bu kadar değil.
Sil2001de Turizm vardi. Yani Turizmden kaynakli gelen Cash para canli nakit doviz vardi.
SilSimdi bu yok.
Hocam affınıza sığınarak sormak istiyorum IMFnin tahminini görmüştüm geçtiğimiz günlerds
YanıtlaSilÜlkede slumpflasyon görülme olsağı var mı?
İkinci çeyrekte (yani şu an itibariyle) slumpflasyondayız.
Silmeslekten olmayan yanlış telaffuz edince bayağı komik oluyor.
SilMerhaba,
YanıtlaSilDiğer gelişmekte olan ülkelerin merkez bankası rezervlerindeki swap, altın vs. oranları nedir? Normalde olması gereken bir dağılımdan söz edebilir miyiz? Türkiye'deki durum olağandışı olarak nitelendirilebilir mi? Teşekkürler.
Bir ülkenin rezervlerinin kısa vadeli borçlarını veya 6 aylık ithalatını karşılaması gerekir. Genel kabul görmüş ölçü budur
SilHocam ya da diğer arkadaşlara bir kaç sorum var:
YanıtlaSil1) Merkez bankası faiz oranlarını düşürmeye devam eder mi? Devam ettikçe dolar yönünde bu ne gibi sorunlara sebep olur?
2) Elde kalan dolar rezervi bitti diye düşünüldüğünde ne gibi bir tablo karşımıza çıkar? Öngörüler nedir?
1) MB'nin elinde olsa etmez ama elinde değil. Faiz indikçe dolar artar.
Sil2) Riskler iyice artar, kur yükselir, ithalat sıkıntıya girer dolayısıyla üretim düşer.
Hocam merhaba, kıymetli yazılarınız için teşekkürler.
YanıtlaSilGeçmiş dönemde kur çıpası varken devalüasyon yapmanın mantığı/zorunluluğu be gibi sebeplerden ortaya çıkmakta idi? Kuru rekabetçi bir düzeye getirip üretimi arttırmak mı (ihracatçının işçilik maliyetinin düşüp rekabetçi olacağını düşündüğüm için)?Başka nedenleri ve zorunluluklar nelerdir? Bir de devalüasyon oranı nasıl belirlenmekte idi?
Türediler cevap yazmaz ise sevinirim.
Saygılarımla-Cevabınız için şimdiden çok teşekkürler- Selamlar
Selam, Türk ihracatının bir limiti vardır, Türk işçisi ve göçmen işçilerin ücreti 2019 yılında Çin den daha ucuzdur, buna rağmen büyük bir ihracat artışı yakalanamadı.
Silİhracat için, makina ve techizat ithal edilmesi, bunların ülkede servisinin olması, bir kısım yarı mamüllerin ithal edilmemesi gerekir.
Türk üretim teknolojisi, bir kaç firma hariç tutulursa, geridir.
Devalüasyon oranı piyasada belirlenir. Hükümetin ne kadar dövize ihtiyacı var ise, o miktar dövizi getirecek orana kadar iner, dengeyi bulur. MB faiz ile kontrol etmeye çalışır.
Türkiye, ihracatını daha da artırırsa, bu fakirleştiren ihracat olacaktır.
En büyük ihraç malı otomotiv teknolojisi ülkede yoktur, yabancı yatırımcıya aittir.
Diğer büyük ihraç sektörü tekstilde ise üretim teknolojisi yabancıya aittir. Çoğu Çin malı makina kullanır, Çin o para ile kendi tekstil teknolojisini geliştirip, yüksek üretime dayalı olarak maliyeti Türkiyenin ucuz işçilik maliyetinin altına çeker.
Tekstilde büyük olmamızın sebebi AB pazarına yakın olmaktır, küçük miktarlardaki esnek üretilebilen tekstil ürünlerini Çin den daha hızlı AB deki tekstil markasına fason olarak üretmekteyiz. Bu bizi ayakta tutmaktadır.
Kurun artmasının sebebi sadece risklerimizin artması ve yeterince döviz bulamadığımız içindir. Yani bizim istediğimiz için yaptığımız bir şey değil.
SilAdsız 16:27 ve Hocam’a teşekkürler
Sil1994 Tekilla Krizi-Meksika
YanıtlaSil2020 Cay krizi-Turkiye
Hocam merhaba size ve diğer arkadaşlara içinden çıkamadığım bir kaç sorum var:
YanıtlaSil1.Merkez bankası özerkliğini kaybederse, arz talep dengesine ne olur?
2.Açık piyasa işlemlerinin etkin şekilde yürütülmesi bir ülkede aşağıdakilerden hangisinin bulunmasına bağlıdır?
3.Değerli madenlere bağlı olarak çalışan ödeme sisteminde yaşanan sorun hangisidir?sizce/sizlerce
Bknz : Venezüella.
Sil1. Merkez Bankasının arz talep dengesiyle tek ilgisi bastğı para miktarıdır. Eğer MB bağımsızlığını kaybeder ve sürekli siyasilerin etkisinde daha çok para basarsa arz talep dengesi arz aleyhine bozulur ve enflasyon olur.
SilGerisini diğer arkadaşlar yanıtlasın.
Hocam, döviz mevduatında azalma olmasının sebebi, döviz yükseldiği için insanların dövizi satıp TL ye geçmesi midir? Yoksa başka sebebi var mıdır? Lisans eğitimim ekonomi olmadığından anlamaya çalışıyorum. Teşekkürler.
YanıtlaSilDöviz mevduatında azalma sebepleri;
Sil- Dış borcu olan firmaların borç kapaması,
- Yurt dışına döviz aktarımı,
- Yurt içindekilerin döviz satmaları,
- Yurt içindekilerin dövizi yastık altına çekmeleri,
- Kamu kurumlarının hesaplarında yüklü miktar döviz varsa TL ye geçmeleri
olabilir.
TL'ye geçseler kurlar geriler. Dövizi çekip yastık altına götürüyorlar.
SilAlmanyanin battigi bir ortamda ABDde hastalarin hastaneye kabul edilmeyip yollarda oldugu bir alemde
YanıtlaSilUstelik disariya ABDye yardim yapan ulkemizin yasadigi bu turden sorunlar buyutulecek sorunlar degil. Dolar en 7.20yi austos 2018de gormustu suan 7.04 yani bir sikinti ben goremiyorum.
Su Ramazan suyu yuzu hurmetine oruclu agizlarimizla sabretmekten viruse karsi temiz olmaktan sozyal mesafe olusturmaktan baska care yok.
Dolar artik 7.04 degil 7.10
SilAhmetoglu Ahmet
Sil1çeyrek dolar 1,77lira
Bir de burdan bak. Hep bardagin bos tarafini gore gore ne yapacaginizi sasiriyorsunuz
Biraz da bardagin dolu tarafina bakin.
ABDdeki 1 dolarla alacagin mal hizmetle
Turkiyedeki 1 Dolarla alacagin mal hizmet muamele farklo
Turkiyede 1 lira ile aldigini ABDde de 1 dolarla aliyorsun
yani 1 lira 1 dolar gibi bisey
ceyrek dolar ise uluslarasi piyasada 1.77lira eder.
Hesap kitap bilmeden ekonomi olmaz.
Ben busene umreye gittim Turk lirasi tum islam ve ortadogu ulkelerinden gelenlerin paralari karsisinda en kiymetli olandi.
bardagin dolu tarafi cok onemli
Doğru yazdın kardeş, ürettiğimiz Alman marka arabaları biz de İran'a satalım.
SilBu Ramazan'ın suyu yüzü nedir?
Banka 7.10 dan satıyor, ben de bir sıkıntı göremiyorum,
ülkemiz mis gibi, insanlar nankör.
Türkiye'de 1 lira ile ne alıyorsunuz?
SilMalum enflasyon farkı neticesi doların yılda %35 civarı değer kazanması normal.
Sil1617 zihniyetindekiler için ülke antik çağa gitmediği sürece sorun olmaz.
SilBu adamları 5 bin bıraksan tek gelişme göstermezler.
Bu adamların dışardan aldıkları o teknolojileri ellerinden aldığında, ortaya 5 bin yıl önceki Mezopotamya insanı çıkar, bilgisi, görgüsü, hayata bakışı ve dini inancı aynıdır.
Tek farkı, 5 bin yıl önce onlarca putların mekanını kutsarlardı, şimdi görünmeyen tek puta taparlar, o putun sözde kutsal mabedine ziyarete giderler. Dini ritüellerinde de önemli bir değişim yoktur, 5 bin yıldır aynıdır. (Yeni tapındıkları putun görünmemesinin tek sebebi, binlerce yıl önce yıldızları gözleyen Akadların Mezopotamyayı istila etmesiyle, ulaşılabilir put yerine uzayda olduğuna inandıkları ulaşılamaz gücü putların yerine koymalarıdır.)
Bunlar için ekmek kutsaldır, çünkü o zamanlar para olmadığı için buğday taneleri değişim aracı olarak kullanılırdı. Ekmeğin kutsallığı özünde tamamen duygusaldır, tıpkı şimdi dolar yeşilini kutsadıkları gibi.
Bunları 5 bin yıl kimse eğitememiş, bunlar eğitilmezdir.
3 yildir Almanya'da yasayan birisi olarak, Almanya nin battigi falan yok. Burada bir kilo yagsiz kiyma sizin hesabiniza gore(1 tl= 1 dolar= 1 euro) 4.80 (dort lira seksen kurus). Almanya'yi ekonimik olarak endiselendiren sey kendi icindeki yokluk degil, Turkiye gibi ulkelere eskisi kadar BMW, Audi vs satamayacak olmasi. Cunku cok fakirlestiler.
SilTürkiye'yi ortadoğu ülkeleriyle kıyaslayıp şükretmek mi? Kendinize gelin.
Silgüzel yorum olmuş.
SilHocam teşekkürler. Yine herkesin merakla takip ettiği konuda doyurucu bir yazı yazmışsınız.
YanıtlaSilhttp://avia-pro.net/news/erdogana-zapodozrili-v-perebroske-v-ssha-chastey-rossiyskih-s-400?fbclid=IwAR1RFc23VTJr5THz76bZ0TpN2OQPpUqZnMXo4DtLl_m5s47Rv25ZZ-AI_s0
Adresinde ne kadar güvenilir orası ayrı mevzu ancak burada A B D ye giden yardım uçaklarında S 4 0 0 parçaları olabileceğini iddia ediyorlar. Sebep ye Swap için olduğu ileri sürülüyor. Bu konuda ne düşünüyorsunuz. Böyle bir ihtimal olabilir mi.
İlker Başbuğ bir ara 850 istihbaratçımızın kozmik oda olayından sonra şehit edildiğini söyledi.
SilDış politik ilişkilerde Türkiye nin bel kemiğini oluşturan, caydırıcı etkisi olan insanlardı. Onların şehit düştüğünü gören 2400 kadar kişi de ya istifa etti, ya yurt dışına gitti, veya ülke içinde pasif ve basit görevlere kendi istekleri ile geçtiler.
Durum böyle olunca, Türkiye kırılgan bir ülke haline gelmiştir. Uçakların içinde ne olursa olsun, önemi yoktur, Türkiye'nin gidişatı bellidir. Velev ki S400 parçası olsun, bu sefer Rus tarafı teknolojisinin ABD tarafına gönderilmesini bahane edip, ya Suriye'de ciddi bir sorun oluşturur, ya içerde terör gruplarını kışkırtır, ya uluslar arası ilişkilerde bir sıkıntı üretip, 4-5 milyar dolarlık bir tavizi alır.
Kısaca Türklerin parası bitene kadar bi o taraf bi bu taraf yolar. Para bitince de, ülke içindekilere silah verilir bi o buna sıkar, bi bu ona sıkar. AB sınırlarını ve ABD kendi üslerini Türkiye'de korumaya alır, bunlar daha önce başka ülkelerde defalarca olan şeyler.
S400 burada dursa da bazı şeyler olacak, durmasa da olacak. S400 alınana kadar etkili elemandı. Alındıktan sonra bugün etkisiz elemandır.
Ben bu tür komplo teorilerinden anlamıyorum onun için yanıtlayamam.
SilHocam Merhabalar; Türkiye’de turizm sektörünün ayakta kalması için almış olduğu destek kararları nelerdir?
YanıtlaSilBilmiyorum.
Sil%60 doluluk oranıyla çalışılacak. Sosyal mesafe korunacak. Şezlonglar 3m mesafede olacak ve sırayla isim yazdırılıp sahile gidilecek...
SilMerhabalar hocam.Hükümet hizmetler sektörünün ayakta kalmasını sağlayabilmek için nasıl politikalar izlemelidir?
YanıtlaSilTek çaresi işçileri çalıştırmaktır.
SilCovid ile giden gitsin, kalan sağlar bizimdir taktiği yapacaklar.
Malum uzun şahıs, Covid aşısı bulunana kadar evinden çalışmaya devam eder.
Hocam peki bizi ne bekliyor? Bu politikada hiçbir değişiklik olmadığını farz edersek önümüzdeki 6 ayda karşılaşacağımız olaylar neler olabilir?
YanıtlaSil6 aya daha çok var.
SilGün doğmadan neler doğar
SilMahfi Bey ,
YanıtlaSil1-4 ay ve toplam swapa baktığımızda yarın türkiyedeki yerleşikler 17 milyar dolar para çekmek isteseler , ne olur ?
Dünyanın her yerinde aynı şey olur.
SilHocam bu gidişatın sonu ne olacak nezaman tekrar kendimizi güvende hissedecegiz
YanıtlaSilİşte onu bilemiyorum.
SilFasit dairenin başı sonu olmaz.
SilSizi takip etmek büyük zevk, kaleminiz hiç susmasın...
YanıtlaSilEksik olmayın, sağ olun.
SilHocam MB.elinde olan altın bu durumda ne işe yarayabilir.
YanıtlaSilAltınlar da dış varlıkların içinde.
SilAltın işe yaramaz, çünkü uluslar arası işlemlerde hemen nakde çevrilmesi zor.
SilHocam öncelikle emeğinize sağlık.
YanıtlaSilMalum, damat bey yarın yabancı yatırımcılara sunum yapacak. sunumun konusu bize borç vermeniz için 101 neden. dış borç sarmalı artık kamuyu da boğmaya başladı. Sıcak paraya dayalı cari açık ekonomisi rezervlerin durumundan da belli olduğu gibi iflas ediyor.
sıcak paranın kıblesi bellidir, hep daha fazla kar odaklıdır. almaya alıştıkça daha fazlasını ister; kurbanlarına fahiş faizleri daha da yükselt der. faizler yükseldikçe borç sarmalı daha da büyür. burada tabii aslolan reel faizdir. yine neoliberal taşeronların en sevdiği göz boyamalardan biri de nominal faiz düşüşlerini faiz düşüyor diye pazarlamaktır.
ya da bir ülkenin elindeki karlı kuruluşlara çökmeye gelir. bu durumda elinizdeki sermaye ile birlikte iç pazarı da yabancıya vermiş olursunuz.
ya da bir ülkedeki iş gücü yeterince ucuzlamışsa ve yerel yönetimden gerekli vergi/yatırım teşviklerini bağlamışsa fabrika kurmaya gelir.
sıcak para üzerinden gelen parayı da öyle kafanıza göre kalkınmacı yatırımlara harcayamazsınız. kronik dış ticaret açığımızın temel kalemleri, enerji, aramalı ve son kullanıcı ürünleri bu hikayenin özetidir. farklı bir hikaye yazmak isterseniz izin vermezler. çünkü piyasa serbesttir, devlet ekonomiye müdahil olamaz ve kaynak tasnifi planlaması yapamaz. zaten son kırk yıldaki iktidarların da böyle dertleri hiçbir zaman olmamıştır. sağ iktidarların ekonomik ajandasına bakarsanız hemen hepsi sıcak paracıların yukarıda saydığım öncelikleriyle uyumludur. piyasalara özgürlük, aman parayı ürkütmeyelim, ekonomik devlet küçülmeli masallarıyla bu çarpık ekonomi modeli adeta normalleştirilmiştir. şimdi yeni iktidar adaylarına baktığımızda da hepsinin ağzında nasıl borç buluruz, türkiye’ye nasıl para gelir laflarının düşmediğini görüyoruz. oysa türkiye’nin asıl sorunu paranın gelmesidir.
bize artık para nasıl gelsin değil, nasıl gelmesin diyen politikalar ve politikacılar lazım. aksi takdirde, ringdeki yorgun boksörün bir sonraki düşüşünde hakemin ona kadar saydığını duyacağız.
Yabancı yatırımcının elinde Türkiye'ye borç vermemek için 101 nedenden daha fazla neden var.
SilHocam bu gidişin sonu iflas mıdır? Vatandaş kendini nasıl koruyacak? Siz yönetimde olsanız ne yapardınız?
YanıtlaSilÜlkeler iflas etmiyor. Vatandaşın kendini koruması giderini gelirine göre ayarlaması ve fazla açılmamasıyla olacak. Ben yönetimde olamam çünkü siyasette değilim. Ama ne yapılması gerektiğini söyleyebilirim: Önce siyasal sistem değişikliğiyle yola çıkmak lazım. Riskleri düşürmenin ilk yolu budur.
SilSamimiyetle söylüyorum, vatandaşın kendini korumasının tek yolu dövizini ve altını fiziken evinde tutmasıdır.
SilSistem içindeki parası bir gece yarısı kararı ile TL ye döner.
Sabit faizli TL borcu olan benim gibi insanlar, eğer borç kadar birikimleri var ise, borcu asla kapatmasınlar, aylık taksitlerini aksatmadan TL olarak ödesinler.
Hocam şuan IMF'den kredi alma şansımız yok mu? Varsa neden alınmıyor?
YanıtlaSilIMF den kredi alma şansımız yok.
SilHer zaman var. Eski söylemlerden dolayı gidilemiyor diye düşünüyorum.
Silvery simple ! IMF tarafından denetlenmek istemiyor.
SilBir ara görüşüldü denildi İmf ile hatta 100 milyar usd istendi denildi, lakin en fazla 20 milyar usd veririrz diye cevap vermiş galiba imf. Bir yerde okumuştum öyle hatırımda kalmış. Ancak, imf den alacağımız miktarda bize yeterli değil bu seviyede...
SilTurkiyenin duze cikmasi icin en az 50 milyar imf kredisi lazim ki o bile isimizi gormez. 2018de 30milyar ile imf ile anlasma yapilacakti suan daha farkli konumda olurduk
SilEline sağlık hocam. Bu işi mahfi hoca bile uluorta bu denli ortaya serebliliyor sa ve gerçektende (rakamlar sağlam) halimiz bu denli kötü ise yakında alacaklı kapıya dayanırsa... sorumlu kim olacak. Fatura yı her halükarda vatandaş ödeyecek fakat dayağı yiyecek kim. Bu işin bu noktaya gelmesinin sebebi... tövbe tövbe hocam allah için art niyetle olmamıştır de. Yanlışlık vardır de. Küresel ısınma de ozonun sucu de. Gerçekten son kuruşa kadar harcamışlar mi?
YanıtlaSilHocam eğer Amerika ile swap anlaşması yapılırsa döviz nasıl bir seyir izler sizce.
YanıtlaSilSaygılar.
Kur geriler
Silswaptan ne kadar dolar alacağına göre değişir
SilAmerika hangi birine dolar yetistirsin. Kimse kimsenin babasinin oglu degil. Swap isi de oyle kolay ucuz bisey degil hem teknik hem islem hem de ekonomik olarak
SilYp mevduatin azalmasi karsiliginda altin hesaplari ve tl mevduat artmiyorsa para yastik alti ve yurt disina kaciyordur. Swapta 1-4 aylik donem dikkate alindiginda varliklar ve yukumluluklerde ayni donemi kapsamasi gerekir. Varlik ve yukumluluklerde uzun ve kisa donemler birbirine karisirsa net resimi gormek zor olabilir
YanıtlaSilBu yorum yazar tarafından silindi.
YanıtlaSilHocam, tespitleriniz için çok teşekkürler..
YanıtlaSilAcaba yastık altına giden dövizler kasti olarak mı gitmektedir?
Demek istediğim; ya kısa süreli bir kar için bu yola başvurulmakta ya da ciddi bir kriz geleceği öngörüsüne karşın krizden fırsat çıkarılması mı amaçlanıyor bunu gören kişiler tarafından?
Sağ olun.
Silİnsanlar korkuyor. Korkanlar yastık altına çekiyor dövizini. Faiz o kadar düşük ki bankada tutmanın anlamı kalmadı çoğu insan için.
Hocam, insanlar korkuyor haklısınız. Ancak, dolar/tl kuru 7 iken dolar talebinde bulunmak da korkutucu değil midir? Olası kur düşüşünde zarar edilmesi olası.
SilHaklısınız, sadece iktisadi politikalar ile bu durum çözülemez. Mali, sosyal ve siyasal radikal çözümler gerekmektedi.
Fed ile istenen swap anlaşması kur düzeyini ne oranda rahatlatabilir Hocam?
Ayrıca, bizim ülkemiz sonsuza dek sıcak paraya muhtaç olarak ve ihracatı ithalatına bağlı ve o seviyeden de düşük olarak mı ilerlemesini sürdürecek?
Çok teşekkür ederim
Tez vakitte yapısal çözümler, üretim kapasitesinin artırılmasına dönük çözümler ve mali disiplin gerekli. En önemlisi de artık bu siyasi iklimin bitmesi gerekli. Keynes amcanın dediği gibi tüm politikalar düzgün olsa da, belirsizlik var ise sonuç alamazsınız. Artık belirsizlikler kaldırılıp bir politika eşliğinde sürdürülmeli ülke ekonomisi.
SilBu yorum yazar tarafından silindi.
YanıtlaSilHocam merhabalar, hocam ülke olarak kur artışından çok fazla etkileniyoruz (üretim de İthal girdi kullandığımız için dövizde olan artış iç piyasa da enflasyon sorunu da yaratıyor). Bu sorun varken üstüne bide rezervlerimizi bu çapta - ye düsürmemiz gelecekte tekrardan bir kur krizi ile karşı karşıya kalmamıza sebep olur mu??
YanıtlaSilTürkiye ekonomisini ve durumunu kaynaklara inerek, elde ettiğiniz verileri tablolarla açıklamanız ve yorumlamanız harika. Teşekkürler.
YanıtlaSilİyi Çalışmalar.
FFA
hocam iktidar net rezervleri olmadığına göre doları baskılamak için brüt rezervlerden harcıyor. kaynak gelmezse bankalardan doviz kaçışını kısmaktan başka çaresi kalmayacak. böyle bir durumda yabancı parasını ülke dışına çıkartamayacak veya sınırlı çıkartacak. yabancının parasını dışarı çıkartmasını engellemenin veya kısmanın bir yasal yükümlülüğü varmı, yoksa iktidarın insiyatifinde birşey mi bu.
YanıtlaSilO zaman Arjantin'de olanlar bizde de olabilir. O yüzden ne yapıp Edip pahalıya da(tefeci faizi gibi) olsa dolar bulacaklar. Bir süre daha idare edecektir bu da. Her geçen gün çığ gibi büyüyor sorunlar. Böylece büyümeye de devam edecek. Yapısal reformlarda hikaye olarak kalıyor zaten.
SilBu karisik konuyu matemetigiyle desifre ettiginiz icin cok tesekkurler.
YanıtlaSilBenim asil merak ettigim her sene turizmden gelen bu kadar doviz gelmedigi zaman hem ozel sektor hem kamunun doviz borclarini nasil cevrilecek. Yurtdisinda yasayan bir Turk olarak biz bile bu sene Turkiye ye gelmeyi dusunmuyoruz.
Size sorum bu altyapi projelerinde Proje sirketlerinin aldigi doviz finansmani (yol, havaalani, hastane) devletin odeme garantisi oldugu icin devletin borc hanesinde konsolide ediliyormu yoksa ozel sektorun borcu mu gorunuyor?
bir anekdot olarak da, Turkiye devletinin daha once yabanci borc odemesine tarihsel olarak hep sadik kaldigina guvenerek 3 senedir elimde tuttugum 8% USD hold to maturity yield i olan Turk Eurobond lari bu kacinilmaz son riskinden dolayi sattim. Siz bir de yabanci yatirimciyi dusunun.
Kısa vadeli yaklaşık 170 milyar dolar borcumuz var. Rezervler ekside, Imf'den ya da başka bi yerden borç almıyoruz, swapla vermiyorlar, mal veya hizmet satarak kazanmamız söz konusu değil. O zaman ne olacak "Allah bana ben sana" mı diyeceğiz? Alacaklılar ne yapacak? Biraz da buna güveniliyor olabilir mi? Yani "madem borçlarınızı istiyorsunuz, devletlerinize söyleyin de yardımcı olsunlar?" mı denilecek? Hocam bu sorunla ilgili olarak neler yapılıyor? Ortada bi sorun var da kimse üstüne alınmıyor sanki. Kim çözecek sorunu, yoksa işler kendi halinde olacağına mı varacak?
YanıtlaSilBu sorunuzun cevabı; Düyunu Umumiye.
SilBu sorun aziz ve necip milletimizin sorunu, millet kararını vermiş.
SilNisan 2020 anket sonuçlarına göre kararsızlar dağıtılsın,
hükümet tarafı %48 i garanti ediyor. %10 luk bir kesim de rakip adayın kim olduğuna
bakarak karar verecekmiş, %3 e %7 bile dağılsa, hükümetin elinde %51 var.
Alacaklılar niye devletlerine söylesinler ki? ECB alacaklıları kurtaracak, borç bakiyesi için de Avrupa politik, siyasi ve ekonomik önlemlerini alacak. Bu işler böyledir.
İlber Ortaylı hocamız, "Nasıl oluyor bilmiyorum ama bir şekilde batan devletten o parayı alıyorlar, ister savaş görsün, ister yıkılsın napıyorlar bilmiyorum ama o para kalmıyor, anlaşıyorlar alıyorlar" demişti.
Mahfi Hocamız ekonomist, tahribatın ekonomik ölçümünü yapıyor, İlber hocamız da tarihte ne yapıldığını anlatıyor. Başka ne olacak?
Sorunu biz çözmezsek, el oğlu geliyor sorunu çözüyor, gidiyor.
Kimin çözmesi gerektiği belli değil mi?
SilHocam devlet tasarruf yapacağına para basıyor, peki bizim para basımının etkilerini bir simülasyon gibi görebileceğimiz bir plstform var mı? Paranın bollaşması enflasyon yaratır diyoruz ancak bunu bir tür simülasyon veya örneklendirmeyle görebilirsek çok daha net olur. Bir de bu basılan para eğer gerçekten ihtiyacı olana aloke olsa yine de enflasyon da çok etki yaratır mı değerli hocam?
SilHayırlı günler hocam dövizin 7tlnin üzerine çıktığı su günlerde bizim gosterge faizimiz nasıl oluyorda 8lerde seyrediyor. şu koşullarda 13 15olmasi gerekmiyormu sizce?
YanıtlaSilo zaman kur 10 tl olursa şaşmamak lazım ...içerdeki yerleşikler yastık altını atmaya başlarsa işte o zaman fırlar...
YanıtlaSilEnfes bir yazi, elinize ve emeginize saglik. Erinmeden tum sorulari yanitlamissiniz, benim de bir sorum olacak. MB, altin rezervlerini dovize ceviremez mi?
YanıtlaSilHocam butun acikligiyla ortaya koymussunuz, moratorium sonucundan, insallah masallah ile kacilamaz. Hukukun ustunlugune gecip, parlamenter endirekt, disiplinli parti modeli demokrasinin (yani eskinin) para getireceginin, bu borc sarmalini bitireceginin garantisi de yok. Kaldi ki, baskan sistemini kisitlar ve denetlerken, parti sultaliklarini da halletmesi mumkun olan, hukukun ustunlugune dayali, referandumlari cogalmis, yerel yonetimlerini uste cikartmis, yontemler varken, "eski" bizi kurtarmaz diye dusunuyorum sahsen. O yola gitsek de para geleceginin garantisi yok. Dry run, bir post moratorium senaryosunu, yazmanizi heyecanla bekliyorum. Deniz bitti, tunnel de bitti, yere carpacagiz da, ne kadar koyar? Artik orasini merak ediyor. Millet.
YanıtlaSilBu yorum yazar tarafından silindi.
YanıtlaSilHocam çok basit ve yalın bir soru biz dış borç ödemelerini nasıl yapacak kısa vade de 16 milyar usd ödeme yapılması lazım?
YanıtlaSilMerkez bankasındaki 35 milyar dolarlık altın rezervi ne işe yarıyor?
YanıtlaSilHocam saygılar
YanıtlaSilBeş gündür hergün sayfanızı kontrol ediyordum hoca ne zaman yeni yazısını yazacak diye ve gerçekten böyle bir yazı bekliyordum çok klas bir hareket oldu hocam
Saygılar
Fox tv'de gördüm oradan geldim. Bundan sonra ilgi ile takip edeceğim. Kaleminize sağlık.
YanıtlaSilHocam erken uyarı sistemi diye bir şey yok mu yahu yani illa ülkenin batması mı gerekiyor daha önceden hiçbir kurum kuruluş teşkilat dernek ne bileyim işverenler uyuyorlar mı
YanıtlaSilKaleminize sağlık sayın Mahfi hocam. iyi ki varsınız. sayenizde gerçekleri basit bir anlatımla öğrenebiliyoruz. Saygılarımla
YanıtlaSilHocam Atilla Yeşilada bir kur şoku beklediğini ifade etmişti. Sizin de böyle bir beklentiniz var mı? Eğer var ise bu 2001 de olduğu gibi bir gecede iki katına çıkacak şekilde mi olur veya farklı bir şekilde mi gerçekleşir?
YanıtlaSilDünkü yorumum ise şöyleydi:"Bloomberg’in haberine göre, Merkez Bankası’nın 100 baz puanlık faiz indiriminin ardından, kamu bankaları 300 Milyon Dolar satış yapmasına rağmen Dolar, geçtiğimiz Cuma günü,7 TL’lik direnç seviyesini aştı.
YanıtlaSilŞimdi Ülke’nin ekonomisini yönetenlerin, yapabilecekleri çok sınırlı, yapamayacakları ise belli:
Geçenlerde, Merkez Bankası’nın EVDS verilerine göre, Net Rezervlerinin Şubat sonunda eksi olduğunu yazmıştım. Önemli bazı ekonomistler de bunu doğruladılar. Bu koşullarda, Merkez’in, geçmişte yaptığı gibi, dövize olan talebi ve kuru baskılayabilmek için kamu bankaları üzerinden piyasalara döviz enjekte etmesi, artık mümkün değil.
Faiz oranlarını da artıramazlar. Çünkü Merkez Bankası’na talimatla iş yaptıranlar buna yanaşmaz. Bu, tükürdüklerini yalamak olur.
IMF ile Stand-by anlaşmasına giremezler, “Biz IMF defterini kapattık, onlara borç verdik, ama onlardan borç almayız” retoriğini seçmenlerine o kadar sık tekrarladılar ki, aksini denemek bile, onları seçmenleri nezdinde çok güç duruma düşürür. Ayrıca, Bütçeyi diledikleri gibi yönetemeyecekleri bir reçeteye neden Evet desinler? Kaldı ki, IMF de, bir Stand-by anlaşmasına yanaşmaya muhtemelen sıcak bakmayacaktır.
Bir kaynakta; Türkiye’nin IMF’nin Pandemi kapsamındaki Emergency Landing (RFI - Rapid Financing Instrument ve RCF - Rapid Credit Facility) Programına başvurabileceğini ve bu program kapsamında 10 Milyar Dolar kotası olduğunu ileri sürülse de de, imf.org bunu doğrulamıyor. IMF, Pandemi kapsamında, 20’nin üzerinde ülkeye toplam 15,6 Milyar Dolar ödeme yaptı. Ödeme yapılan ülkeler arasında Çad, Burkina Faso, Gabon gibi Afrika ülkeleri başı çekiyor. Ödenen tutarlar, 50 - 350 Milyon Dolar arasında değişiyor. Şimdiye kadar yapılan en yüksek ödeme 1,38 Milyar Dolar olarak Pakistan’a yapılmış. IMF’nin RFI ve RFC için ayırdığı toplam kaynak 100 Milyar Dolar iken, bu kaynaktan borçlanmak için IMF’ye başvuran ülke sayısı tam 102. Özetle, Türkiye’nin; Çad, Gabon, Samoa Adaları gibi ülkelerin başvurduğu bu fondan alabileceği para bence 1,5 Milyar Dolar’ın üzerine çıkamaz. Stand-by dışında borçlanmak isterseniz, daha geniş kapsamlı her borçlanma talebinde (RFI ve RCF dahil), IMF’nin size bir reçete yazacağı açık. Bunların dışında, Avrupa Merkez Bankası’na benzer bir destek için başvurulabileceği konuşuluyor olsa da, buradan sağlanabilecek kaynağın da, bir Milyar Euro’yu aşmayacağını düşünüyorum.
FED’den Swp hattı sağlanması için görüşmelerin devam ettiği de biliniyor ama, S400’ler ile ilgili sorun nedeniyle ABD hükümetinin FED’e, bu kanalı en azından şimdilik kapalı tutması için baskı yaptığı da malûm.Yani, buradan herhangi bir yolla fon sağlanabilmesi,öncelikle Türkiye’nin uluslararası rotasına bağlı gibi gözüküyor. (FED, rezervlerini Dolar olarak tutan Merkez Bankalarına Swap hattı sağlama kararı alsa da,T.C Merkez Bankası altını tercih ediyor. (Bknz. TCMB EVDS verileri - Uluslararası Rezervler ve Likidite Durumu) FED’in bize açacağı Swap hattı 3 - 3,5 Milyar Dolar ile sınırlı olur.(Financial Times)Tabii, bu hattın açılması, FED’in, ABD’nin siyasî tercihlerinden ne kadar bağımsız karar verebileceğine bağlı.)
Diğer ülkelerin Merkez Bankaları ile Swap hattı kurulması zor görünüyor, çünkü Türkiye’nin ülke riski ve CDS primi çok yüksek.
Çok hoş olmayan yukarıdaki tabloya aşağıdaki olumsuzlukları da eklemek mümkün:
Şubat 2020 sonu itibarıyla, vadesine 1 yıl ve daha az süre kalan dış borç stoku 168,5 Milyar Dolar. Bunun 8,5 Milyar Doları Merkez Bankası’nın, 35,5 Milyar Doları kamu sektörünün, kalan 124,5 Milyar Doları ise özel sektörün.(Kaynak: Merkez Bankası EVDS) Naçizane yorumum şöyle:
hocam bu saatten sonra hala döviz alınırmı
YanıtlaSil(Devam) Merkez’in net döviz rezervleri negatif. Kısa vadeli yükümlülüklerini, yurt içi bankalar ve bir iki yabancı ülke Merkez Bankası ile mevcut Swap anlaşmaları çerçevesinde sağlayabildiği dövizlerle ancak çevirebilecek durumda.İyimser bir tahminle, kısa vadede en çok 7-7,5 Milyar Dolar’lık bir fon sağlanması mümkün olabilir. Buna karşılık; önümüzdeki bir yıla dağılmış dış borçları için özel sektörün (Hedging'i bilmediklerinden) şimdiden döviz depolayarak önemli bir döviz talebi yaratabileceği ifade ediliyor. Bazı yorumcular, yurt dışındaki (Londra) döviz spekülatörlerinin (fonların), geçmişte bir dönem yaptıkları gibi, açığa TL satışı yaparak döviz alıp, zayıflayacak TL üzerinden spekülatif kazanç sağlamaya soyunacaklarını ileri sürüyorlar.
YanıtlaSilBunlara ek olarak, üç beş kuruş tasarrufu olanın bile, dövize yatırım yaptığı da bilinen bir gerçek.
Sonuç olarak,Türkiye’nin dış politikası köklü olarak değişmediği, ekonomiyi yönetenler beklenmeyen yeni ve radikal kararlar almadığı, FED dünya ülkelerini ve Türkiye’yi Dolar’a boğmadığı sürece, TL’deki zayıflamanın süreceğini söylemek yanlış olmaz diye düşünüyorum. Kurun, mevcut kör gözüm değneğine politikalarla nereye kadar yükseleceğini öngörmek ve bu durumun, ekonomide yaratacağı tahribatın ölçüsünü kestirmek kolay değil bence. Kesin olan, hiç kuşkusuz; döviz hesaplarından yapılacak çekilişlerin sınırlanması, kontrollü kambiyo rejimine geçilmesi gibi sermaye kontrollerinin, bu tahribatı daha da hızlandıracağıdır.
Ülkenin ithalat yapamayacağı (en azından temel girdilerini ithal etmekte zorlanacağı)iddialarına artık gülüp geçemiyoruz, maalesef. (Moratoryum ilân edeceğini bile söyleyenler var!)
Donald Trump’ı ciddiye almalıydık belki de.
Mustafa Kemal Karaaslan
Sistem içinde mevcut döviz veya altın hükümet kararı ile TL ye dönebilir mi hocam saygılar.
YanıtlaSilFasa fiso bunlar gec millet idini bilir
YanıtlaSilDEĞERLİ GÖRÜŞLERINIZE TEŞEKKÜR EDERİM
YanıtlaSilhocam merhabalar, sormak istediğim şu; iktidarın bizi sürüklediği bu kriz yeni yönetimler gelse bile ve akılcı politikalarla ekonomiyi düzeltseler dahi, yapılan bunca devlet garantili ihalelerin ödemelerini yapmak zorunda kalacaklar, bu durum önümüzde ki 10 belki 20 yılımızı nasıl etkileyecek ? bu kadar borç yükünün altından nasıl kalkacağız ?
YanıtlaSilSevgili hocam,az önce bir haber bülteninde bu yazınızın bir kısmı,yanındaki fotoğrafınızla birlikte haber yapıldı. Televizyonda fotoğrafınızı gördüğümde babamı görmüşüm gibi sevindim
YanıtlaSilKaleminize sağlık. Daha önce burada hiç soru sormadım ama makul mantıklı soru soran herkese cevap vermeniz benim gözümde çok değerli. Ciddi bir zaman istiyor. Yazının altı, yazı kadar değerli hale geliyor. Teşekkürler.
YanıtlaSilEn güzeli de bu yazıları kendinize yazmanız Sayın Hocam. Tarihte bütün büyük alimler, bilgeler, üstadlar herkesten önce kendilerine ders vermişlerdir. Kendilerine öğretmeye çalışmışlardır. Cahiller ise hep başkalarına öğretmeye çalışırlar.
YanıtlaSilteşekkürler.
YanıtlaSilHocam ABD ÇİN Ticaret savaşları devam edecek gibi. 80lerdeki ABD Japonya Ticaret savaşi örnek gösteriliyor. Bu durumda ülkemiz nasıl etkilenir. Biz vatandaş olarak ne yapabiliriz.
YanıtlaSilDeğerli Hocam... saygılar
YanıtlaSilSpesifik olduğu kadar, neredeyse ekonomik gidişatın mihenk taşı haline gelen konuyu duru bir dille ne kadar da güzel izah etmişsiniz. Teşekkürler... Sevgili hocam, naçizane bence de "adalet mülkün temelidir" özlü sözünü mahkeme duvarlarındaki yazı olmaktan çıkardığımızda, gelirimize harcamalarımıza ve biriktirdiğimiz kişisel servetimize göre gerçek vergimizi ödediğimizde mevcut yaşanan sorunların büyük çoğunluğunu da aşmış oluruz. 4 trilyonu kayıtlı, 1/3 ü kadar da kayıt dışı ekonominin cereyan ettiği güzelim ülkemizde, devletin hazinesinin ve merkez bankasının bu hallere düşmesi hazin bir durumdur... Devlet, vicdanlarda da kurulan adaleti ile hükmetsin, son 15-20 yılda zenginleşenler de varlıklarından ek servet vergisi ödesinler...
Hocam açıklayıcı yazınız için teşekkürler, bu sefer daha bir korkuyla okuduk yazınızı maalesef 😩
YanıtlaSilBu arada TCMB başkanı, "endişe edilecek bir şey yok" diye açıklama yapmış 🤔
Sizin Çin atasözünden haberi yok galiba 😒
Bu yorum yazar tarafından silindi.
YanıtlaSilHocam dolar ve altın bu seviyedeysen alınır mi,yada alırsak düşme eğilim nekadar
YanıtlaSilHocam öncelikle değerli yazınız için teşekkürler. Sizce bankadaki döviz mevduatlarını TL istikrarını sağlamak amacıyla TL'ye çevrilmesi veya geçici süre bloke edilmesi ihtimali var mı? Zira yakın zamanda Lübnan'da buna benzer bir şey yaşanmıştı.
YanıtlaSilFox ana haberde haber oldunuz bu yazınızla:)))
YanıtlaSilHocam merhaba, parayı bankada döviz olarak tutmak yerine borsada amerikan vadelilerine yatırım yapan bir borsa yatırım fonu var. Size sorum amerikan vadelilerin oranlarında sert bir yükseliş olur mu? Orda terse kalmak istemem. Ama düşündüğümüzde Amerika zaten faizi düşük tutmak istiyor ve bunun için piyasaya sürekli dolar veriyor. Ve bu süreçte de hala risk primi en düşük ülke
YanıtlaSilSayın Müsteşarım, özetle 70 cent'e muhtaç kalacağımız bir döneme giriyoruz denebilir mi? Saygılarımla
YanıtlaSilHocam bankadaki mevduatların otomatik olarak TL ye çevrilme riskini nasıl görüyorsunuz? Tarihte hiç böyle bir uygulama oldu mu?
YanıtlaSilDeğerli yorumlarınız için teşekkürler. Parayı yastık altında tutmak yerine güvenilir özel sektör tahvili almak yeterince koruma sağlamaz mı?
YanıtlaSilHocam elinize sağlık.Yani görünen köy kılavuz istemiyor. Belli değil miydi böyle olacağı?
YanıtlaSil-Swap limitinin %1 çekilmesi
-Negatif reel faiz
-IMF vs.
Dış finansman ihtiyacının olduğu bir ekonomide, hele ki böyle bir dönem de(turizm geliri yok denebilecek seviyeler beklenirken) ödemeler dengesi krizi riski bu kadar artmışken, bu bile bile lades olmak değil midir?
Anlayamadığım tek soru: Amaç ne?
Hocam bu kadar yoruma sizin kadar cevap yazan nazik bir insan gormedim. Cok takdir ediyorum sizi.
YanıtlaSilHocam gerçekten elinize sağlık, bir çırpıda okudum.
YanıtlaSilBu durumdan çıkmak ve kurtulmak için her yazınızda hep vurguladığınız gibi,
Yapısal Reform,
Yapısal Reform,
Yapısal Reform,
Yapısal Reform,
Ve Yapısal Reform,
Herşeyden önce de acilen Parlementer Demokrasiye Dönüş.....
Hocam, ben bankadaki paralara el konulacağını sanmıyorum ama farklı bir durumda aklımdan geçiyor en doğrusu size sormak istedim. Sizce bir gece kararnamesi ile ithalat ihracat firmaları dışında kalan herkesin döviz bulundurmasına ve kullanmasına yasak getirilebilirmi? Yani 80 öncesi ve bazı ülkelerdeki gibi sermaye kontrolleri gelebilirmi?
YanıtlaSilTefeciler zaten vardi da son gunlerde ortalikta bankerler turedi. Zannediyorum bankalara guvenmeyen getiri alamayan ve paralarini ceken tasarruf sahiplerinin paralarina goz koyma heveslisi tipler. Yeni bir banker krizi yasar miyiz?
YanıtlaSilBen bir kac tanesiyle gorustum sosyal medyada Yuksek faiz veriyorlar