Merkez Bankası'nın Altınları
Merkez Bankası’nın sahip olduğu
ve zorunlu karşılık olarak sakladığı altınlar ve bunların nerede bulunduğu
meselesi kamuoyunda son yıllarda çok ilgi çeken ve aynı zamanda birçok yalan
yanlış safsatanın yayılmasına yol açan bir konudur.
Aşağıda Merkez Bankası’nın kendi
altınları ve zorunlu karşılık olarak banka ve finansman şirketlerinden aldığı
altınların miktarı (ton olarak) son üç yılda karşılaştırmalı olarak
gösteriliyor. Tablonun son sütunu ise 2019 yılsonu itibarıyla bu altınların
dolar cinsinden değerini sergiliyor (Kaynak: TCMB KPMG Bağımsız Denetim
Raporları 2017, 2018 ve 2019, https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/tr/tcmb+tr/search+results?search-query=ba%C4%9F%C4%B1ms%C4%B1z+denetim+raporlar%C4%B1)
Ton
|
2017
|
2018
|
2019
|
2019 (Milyar USD)
|
Uluslararası
Standartta Olan Altınlar
|
564,6
|
488,5
|
553,2
|
27,1
|
TCMB Malı Altınlar
|
199,4
|
253,3
|
411,8
|
20,1
|
İngiltere Merkez Bankası (BOE) Nezdinde
|
109,8
|
5,9
|
5,9
|
0,3
|
ABD Merkez Bankası (Fed) Nezdinde
|
0,0
|
0,0
|
0,0
|
0,0
|
Uluslararası Ödemeler Bankası (BIS) Nezdinde
|
18,7
|
0,0
|
0,0
|
0,0
|
TCMB Nezdinde
|
33,7
|
33,7
|
34,0
|
1,6
|
Borsa İstanbul (BIST) Nezdinde
|
37,2
|
213,7
|
371,9
|
18,2
|
Banka ve Finansman Şirketlerinin Z. Karşılık
Altınları
|
362,7
|
235,0
|
140,7
|
6,8
|
BOE Nezdinde
|
265,6
|
90,7
|
43,0
|
2,1
|
BIST Nezdinde
|
97,1
|
144,3
|
97,7
|
4,7
|
Teminat Olarak Verilen Altınlar
|
0,0
|
0,0
|
0,7
|
0,2
|
Hazine Malı Altınlar
|
2,5
|
0,2
|
0,0
|
0,0
|
Uluslararası
Standartta Olmayan Altınlar
|
3,2
|
3,1
|
2,8
|
0,8
|
TCMB
|
2,9
|
2,8
|
2,8
|
0,8
|
Hazine
|
0,3
|
0,3
|
0,0
|
0,0
|
Karşılaştırmaları değer (USD ya
da TL) üzerinden yapmak yerine miktar (ton) üzerinden yapmak çok daha anlamlı
olacağı için o yolu seçtim. Değerlerin de bilinmesi amacıyla son yıla ilişkin
verileri hem miktar (ton) hem de değer (USD) üzerinden gösterdim.
2019 yılsonu itibarıyla Merkez
Bankası’nın kendi malı olan altın miktarı 411,8 tondur. Bu altın mevcudunda
2018’de 53,9 ton artış olmuşken artış miktarı 2019’da 158,5 tona yükselmiş
görünüyor. Fed ve BIS nezdindeki bütün altınlarını çekmiş bulunan Merkez Bankası’nın
yurt dışında yalnızca İngiltere Merkez Bankası’nda 5,9 ton altın mevcudu
duruyor. Yurt dışında saklanan altın miktarı Merkez Bankası’nın kendi malı olan
altın mevcudunun yüzde 1,4’üne karşılık geliyor.
2019 yılsonu itibarıyla Merkez
Bankası’nda bankaların ve finansman şirketlerinin toplam 140,7 ton altını
bulunuyor. Bu miktarda son üç yılda ciddi azalma var. Bu gerilemede zorunlu
karşılık oranlarının düşürülmesinin önemli etkisi var. 2019 yılsonu itibarıyla
banka ve finansman şirketlerine ait zorunlu karşılık altınların yüzde 30,6’sı
BOE nezdinde yurt dışında, yüzde 69,4’ü de BIST nezdinde yurt içinde tutuluyor.
Merkez Bankası’nın kendi malı
olan altınlar ile zorunlu karşılık olarak Merkez Bankası’nda tutulan bankalara
ve finansman şirketlerine ait altınların toplamı (uluslararası standartta olan
altınlar) Merkez Bankası’nın altın rezervini gösteriyor. Bu da 2019 yılsonu
itibarıyla 553,2 ton ya da 27,1 milyar Dolar ediyor.
Uluslararası
standarttaki altın mevcuduna toplam olarak bakacak olursak 2017 yılında
altınların yüzde 69,8’i yurt dışında tutulurken bu oran 2018 yılında yüzde
19,8’e, 2019 yılında yüzde 18,7’ye düşmüş bulunuyor.
Hocam iki sorum olucak
YanıtlaSilyurtdışında tutulup tutulmamasının herhangi bir avantajı bulunuyor mu ?
YatırımcılarIn Bir ülkeye yatırım yaparken Kendisi dışında g7’deki bir ülkede altın tutmasının herhangi bir yararı var mıdır ?
Avantajı şudur: Altın üzerinden kolaylıkla swap yapabilirsiniz. Mesela İngiltere MB'de daha çok altınınız varsa onlarla belirli bir süre için kolaylıkla Pound ya da Dolar değiş tokuşu yapabilirsiniz.
Silhocam bu durumdan ne çıkartmamız gerek
YanıtlaSilBu bir durum tespit yazısı bir şey çıkartmak gerekmiyor.
Silhocam bu durumdan ne çıkarmamız gerek
YanıtlaSilBir üstteki soruda yanıtladım.
SilHocam bu altın hesabını kafam almadı bir türlü, burada bahsi geçen altın miktarı (ton olarak) sadece sayısal bir değer değil mi ? yani real bir miktar yok kasada, tıpkı dolar hesabı gibi ?
YanıtlaSilBu altın miktarı fizik olarak mevcut.
Silpeki sizin tabloda 18 küsür milyar dolarlık kısım bist'te gözüküyor sebebi ne ola ki ?
SilBIST'de saklama altında tutulan altınlar yerel bankalarla swap işlemlerinde kullanılıyor.
SilHocam merhabalar, yazılarınız ve bilgilandirmeleriniz için sonsuz teşekkürler ediyoruz. Bizim de ekonominin gidişatını anlama ve duruş sergilememiz açısından çok önemli gerçekten. Altından bağımsız, dış borç ile ilgili ufak bi sorum olacak cevaplayabilirseniz şimdiden çok teşekkür ederim. Takip ettiğim ve yazılarını okuduğum bazı ekonomistler kısa vadeli dış borcun belirtildiği üzere 168 milyar usd değil, burada asıl döndürülmesi gerekenin bankaların, özel sektörün borçları ve kamunun vadesi gelen eurobond ödemeleri olduğu ve bunun toplamınında 55.3 milyar usd olduğu Söyleniyor. Burada gerçeklik payı var mıdır ve biz hangi rakamı dikkate almalıyız ? Teşekkürler.
YanıtlaSilBuradaki kritik nokta şudur: Bir tarafta böyle bir netleştirme yapıyorsanız karşı tarafta da aynı netleştirmeyi yapmak gerekir.Yani eğer meseleye brüt bakarsak rezervler 85 milyar dolar ve kısa vadeli dış borçlar 169 milyar dolardır, eğer meseleye net bakarsak rezervler - 2,2 milyar dolar kısa vadeli borçlar 55 milyar dolardır. Hangi gözlükle bakarsak bakalım rezervlerimiz kısa vadeli borçları karşılamaya yeterli bulunmamaktadır.
SilSayın hocam bu durumda kısa vadeli dış borç ödemesinin vadesi nedir(ödeme günü)? Sizce ne şekilde ödenecektir(muhtemelen swap yapılacak ise ne karşılığında olacaktır) ve hangi ülkeye ne kadar ödeme yapılacak bunun bilgisi var mı? Swap işlemi kiminle ve ne üzerinden hangi vadede yapılacaktır? Fiyatlama ne şekilde hesaplanmaktadır? Bu konuda da bilgi verebilirseniz çok memnun oluruz. Teşekkürler. Saygılarımızla..
Silhocam doların düşmesini neye bağlıyosunuz , swap söylentileri var bu gerçekleşir mi ve altının durumu ne olur sizce bununla ilgili yeni yazı paylaşacak mısınız?
YanıtlaSilSöylentiler ve müdahaleyle düşüyor, aslı çıkmayınca ve müdahale yapılmayınca yükseliyor. Altın oldukça oynak. O da Covid-19 durumuna ve aşı, ilaç söylentilerine bağlı olarak inip çıkıyor.
SilHocam merak ettiğim bir konu var da ülkedeki yerleşiklerin satın aldığı döviz mevduatları ödemeler dengesinde nerede gözüküyor? Eğer bankalar mevduatta gözüktüğü kadar döviz tutmuyorsa bankaların döviz işlemleri hangi kalemde gözüküyor? Şimdiden teşekkür ederim hocam.
YanıtlaSilYurda giren dövizler bankalarda ya da bankalar TCMB'ye yatırmışsa (zorunlu karşılık veya serbest mevduat olarak) TCMB'de, kamu mevduatı ise o da TCMB'de gözükür. Kaynağı bilinmeyen girişler varsa o da net hata ve noksan kaleminde yer alır.
SilBankaların döviz mevduatını kasada tutması söz konusu değildir. Çünkü faiz ödeyerek aldığı dövizi kasada tutar üzerinden para kazanmazsa zarar eder.Bunlar kredide veya diğer alacaklarda gözükür.
Hocam merhabalar, yazılarınız ve bilgilandirmeleriniz için sonsuz teşekkürler ediyoruz. Bizim de ekonominin gidişatını anlama ve duruş sergilememiz açısından çok önemli gerçekten. Altından bağımsız, dış borç ile ilgili ufak bi sorum olacak cevaplayabilirseniz şimdiden çok teşekkür ederim. Takip ettiğim ve yazılarını okuduğum bazı ekonomistler kısa vadeli dış borcun belirtildiği üzere 168 milyar usd değil, burada asıl döndürülmesi gerekenin bankaların, özel sektörün borçları ve kamunun vadesi gelen eurobond ödemeleri olduğu ve bunun toplamınında 55.3 milyar usd olduğu Söyleniyor. Burada gerçeklik payı var mıdır ve biz hangi rakamı dikkate almalıyız ? Teşekkürler.
YanıtlaSilSayın hocam öncelikle tespitleriniz için çok teşekkür ederim. Bu tespitler ışığında neden swap anlaşması yapılamadığı ya da yapmakta zorlandığı çok açık.
YanıtlaSilEvet.
SilEmeğinize sağlık hocam 👏🏻🙏
YanıtlaSilSağ olun.
SilHocam doların bugünkü global değer kaybı ve TL karşısındaki değer kaybı ile ilgili yorumunuz var mıdır?
YanıtlaSilİthal ürünlerin fiyatlarının vergi ile artırılması,
SilHalkın alım gücünün düşmesi ile ithal ürünlere talebin azalması
cari açığı azaltacak, dolayısı ile döviz talebini düşürecektir.
TL fiyatının artık sadece Türkiye içinde belirlenmesi yani TL nin tamamen yerli ve milli olmasının da etkisi vardır.
Bu durumdan İngiltere MB'nin bizimle swap yapmaya hevesli olmayacağı çıkarılabilir mi? Yapmaz demiyorum ama istekli olmamak demek istiyorum sadece.
YanıtlaSilBoE, her isteyen ile swap yapacak ise 100 ülkeye swap hattı açılırdı.
SilTürkiye, dünya ticaretinde swap yapılacak kadar etkili ve önemli bir konumda değil.
İngiltere Merkez Bankasında saklanan toplam 103 ton dolayındaki altınla swap yapılmıştır zaten diye tahmin ediyorum. Ama bu da borç gibi. İlavesini yapamazsanız vadede mevcudu uzatabilirsiniz ilave alamazsınız.
SilHocam merhaba.Uygulamaya konulan yeni vergi oranlarının borsaya etkisi ne olur ?
YanıtlaSilEtkisi olmaz, vergiyi şirketler bir şekilde tüketiciye yansıtır.
SilŞimdilik olumlu etkilemiş görünüyor.
SilHocam merhaba. Tl nin altın karşılığı merkez bankası bankalar ve yastıkalti toplandığında diğer gelişmiş ülkelere nazaran daha iyi durumda olduğu söyleniyor. Bu gerçek mi ve yapısal reformlardan bu kadar uzakken ülkenin batmamasinin sebebi bu olabilir mi? Dünyanın en akıllı yatırımcıları türk kadınları diye bir söylem de var hatta. Sanırım ülkeye ve hukuka güven olmadan onlar daima yastık altında kalacak ve ekonomiye kazandirilamayacak ne dersiniz?
YanıtlaSilHepsi şehir efsanesi. Yastık altında satılmadan duran altının ekonomiye olumlu hiçbir etkisi olmaz. Asıl mesele yurtdışında bulunan döviz varlıkları
SilMahfi bey, sizle Salacak'a gidip, rakı/balık yapmak isterdim...
YanıtlaSilEvden çıkabilsem
SilGünaydın.
SilSalacak 'ta bildiğim artık cola/ayran ve balık var. Rakı pek olası değil..
Hocam emeğinize sağlık.
YanıtlaSilAltını yurtdışında tutmanın swap yapabilme kolaylığı yönünden avantajlı olduğunu söylemişsiniz. O halde, dolar swapına sürekli ihtiyaç duyduğumuz şu son 2 yılda TCMB neden altınları ülke içine çekmiştir?
Halkbank davası korkusu
SilHocam Merkez Bankasının dolar satıp altın aldığını anlıyoruz. Bugünden bakınca doğru bir hamle olarak görülüyor. Ancak uzun vadede fayda ve zararları neler olabilir?
YanıtlaSilAltınları kendi deponuzda tuttuğunuz sürece swap yapamazsınız.
SilHocam yazınız için teşekkürler.
YanıtlaSilAltın rezervlerinin yurtdışından Turkiye'ye getirilmesinin asıl motivasyonu nedir? İngiltere'de tutup SWAP avantajlarından vs. faydalanmak varken neden TCMB?
Halkbank davası korkusu
SilTeşekkür ederim değerli hocam sizin ve sevdiklerinizin bayramlarini kutlar hayırlara vesile olmasını temenni ederim Allah ibadetlerimizi ve dualarimizi kabul eder inşallah sağlıcakla kalın
YanıtlaSilGeçmiş bayramınız kutlu olsun.
SilBu durumda döviz bulmamız zor diyor hoca
YanıtlaSilMahfi bey,benim merak ettigim,son dönemde çok duydugumuz kavramlar hakkında bazı sorularım var:
YanıtlaSil1-parasal genişleme para basmakmıdır?bir farkı varsa nedir?
2-varlık alımı(programı) nedir?yararlı birşey gibi duruyor fed ve boe yaptıgına göre.bizim tcmb mızda yapıyormu?yapıyorsa faydası nedir?yapmıyorsa niçin yapmıyor?
3-karşılıksız para basmak neden rezerv paraların degerini daha az etkiliyor?
4-biz diyelim 15milyar $ değerinde karşılıksız tl bastık katarda aynı degerde karşılıksız riyal bassa,ancak bunu piyasaya sürmek yerine birbirlerine takas etseler,bu durum kısa&uzun vadede tl ve riyalin değerini nasıl etkiler?
1. Evet
Sil2. Varlık alımı elinde tahvil bulunanlardan tahvilleri alıp para ödemek demektir. Bu da para basmanın farklı bir şeklidir.
3. Çünkü rezerv paralar dünyanın her yerinde geçerli oysa rezerv olmayan paralar sadece basıldığı yerde (o da kısmen) geçerli. Oralarda insanlar kendi paraları yerine dövize yöneliyor.
4. Paralar zaten karşılıksız basılıyor. 1971'de doların altın karşılığı kaldırıldıktan sonra dünyadaki bütün kağıt paralar karşılıksız kaldı.
2020 verilerini çok merak ediyorum
YanıtlaSilHerkes falan yere swap yapılır mı yapılmaz mı diye soruyor.
YanıtlaSilKısadan cevabı verelim, dikta rejimleri ile swap yapılmaz.
Saddam, Kaddafi ile swap ne kadar yapıldı ise, merak ettiğiniz ülke ile de o kadar swap yapılır.
Yapılır. Eğer altınlarınızı mesela Fed'de tutuyorsanız ya da MB'nizde ABD tahvilleri varsa yapılır. Kapitalizm dikta veya demokrasiye prim vermez. Aradığı tek şey istikrardır. Hangi rejimde olursanız olun adamın verdiği parayı geri ödeyecek durumdaysanız onlar açısından sorun olmaz.
SilŞunu da ekleyeyim. Bizim sorunumuz istikrarsızlık. Rejim konusundan, hukuka, ekonomiye,eğitime her konuda istikrasız bir görünüm çiziyoruz. Sorun orada. Yatırımcının en sevmediği durum budur.
SilABD istese swapı altın üzerinden yapıp elektronik rakamlar üzerinden tüm fiziki altınımızı alabilir sanırım? Vay bee!
YanıtlaSilÖyle bir şey söz konusu değil.
SilAltın filan bilmem, Türk siyasetçinin mantığını çok iyi bilirim.
YanıtlaSilBu yaz, alabildiğiniz kadar TL kredi alın, özellikle ihtiyacı olmayanlar alsınlar.
Kolay satamayacağınız konut gibi varlığınız varsa, bankaya teminat gösterip uzun vadeli TL kredi alın.
Faizlerde dibi bekleyenler için, enflasyon bir kaç ay daha düşecek, merkez bankası faizleri biraz daha indirecek. Ancak, bekleyemeyenler için günümüz faiz oranları bile çok cazip ve kazançlı.
Eğer, yurtdışında yaşıyor ve Türkiye'deki evinizi satamıyorsanız, evi hülle ile bir akrabanıza satıp konut kredisi çektirin, veya tam tersi bir akrabanızın evini alın konut kredisi ile, akrabanız ile elinize geçen nakti yabancı borsaya atın.
Bu yaz ödemeler dengesini güzel göstermek için hükümet tüm finansal imkanlarını kullanacak, hükümet gerekirse TVF nu yurtdışına tamamen teminat gösterip borç alacak halka kredi verecek, iş bankası TVF na katılırsa tadından yenmeyecek bir imkan olacak.
TL kredi almanın en son zamanı ödemeler dengesi sorunu laflarının duyulmaya başladığı zamanlar olacak. O zamana kadar TL kredi alın.
Bana torunlarınız bile dua edecek.
Yazın.
hocam haklısın ama insanlar karnını doyurma derdin de. bir kısmı da hala dış mihrak diyor bu ülke de ne yapabilirz biz . 23 yaşında üni mezunu işsizim ve bir an önce kaçmak istiyorum ülkeden sen türkiyeden nasıl çıkabiliriz onu de.
Sil"Altın"; yenen, içilen bir şey değildir NOKTA
YanıtlaSilGünümüzde altın yapraklı burger ve içecekler bolca tüketilmektedir.
SilHocam merhaba, soyadinizin hikayesi var mi?
YanıtlaSilHakkımda bölümünde anlattım.
SilÇok faydalı yazı. Yıllara göre altın borcumuzda gidişat nasıldır acaba?
YanıtlaSilSağ olun.
Silfed de tutulurken geri alınan altınlarin halk bank soruşturması nedeniyle çekildiği doğru olabilir mi hocam ?
YanıtlaSilOlabilir.
SilElinize kolunuza zihninize sağlık Hocam. Bizleri yazdıklarınızla aydınlattığınız için teşekkürler.
YanıtlaSilSağ olun
SilHocam merhaba,
YanıtlaSilKonunun dışında olacak ama, fed in negatif faiz indirimi yapacağı konuşuluyor. Negatif faiz uygulaması nedir? Bankaya koyulan mevduata negatif faiz uygulanırsa nasıl oluyor ?
Teşekkürler
Fed'in negatif faiz uygulaması söz konusu olursa bu bankalara yönelik olacaktır. Bankalar negatif faiz verecek demek değildir.
SilHocam farklı bir konudan bir sorum olacaktı, iktisat doktora yeterliliğe girmeden önce çalışmamızı tavsiye edeceğiniz temel birkaç kitap önerebilir misiniz? Örneğin Snowden'in Modern Makro Ekonomi kitabını daha önce tavsiye ettiğinizi hatırlıyorum. Buna benzer.
YanıtlaSilZeynel Dinler'in Mikroekonomi kitabını çalışın.
Silerdal ünsal, ismail bulmuş, koutsiyannis, yanlış hatırlamıyorsam ismail bulmuş'un matematiksel problemlerle ilgili ince bir kitabı vardı, zeynel dinlerle birlikte 5 kitabı da bitirmişliğim vardı, 2. sınıf dersini 5. alışımda. ilk 4 vize ortalamam 15 i geçmezken 5. vizede 95 alınca ne havam olmuştu. 15 yıl oldu, hala birkaç gün verin ertesi gün amfide ders vereyim, peki sonuç ne oldu ancak devlet memuru (buna da şükür diyoruz herşeyi zamanında yapmak lazım)
SilYanlış hatırlamıyorsam ülke 2 hafta önce çok vahim bir noktadaydı. Ekonomini çökmüştü. Rezervlerimiz bitmişti. Borç çeviremiyorduk. Ne oldu da bir anda kara bulutlar dağıldı? Her şey bir algı yönetimi miydi?
YanıtlaSilHangi kara bulutlar dağıldı sizce? Dolar 5 lira mı oldu? Bütçe açığı mı kapandı? Dış borçlar mı ödendi? Ülkeye turist akını mı başladı? İhracat mı patladı? Derecelendirme kuruluşları not mu artırdı? Ülkede yapısal reformlara başlanıp üretim seferberliği mi ilan edildi?.....
SilYoksa siz o algı yönetiminin bir parçası, ya da beyni doların her 1 liralık yükseliş ve 50 kuruşluk düşüşünü kara bulutlar dağıldı şeklinde algılamak üzere programlanmış sürünün bir ferdi misiniz?
Mahfi bey,
YanıtlaSilAmerikada yaşıyorum. Evimin mortgage'ı %3.5 faizli. Şirketime de yıllık yüzde 4.25 ile para alabiliyorum istediğim zaman. Türkiye bu altınları altıl vaziyette kendi kasasında tutup dışarıdan %8 ile borçlanıyor. Bunun bir mantığı var mı?
O altınları kasada tutmazsanız borç veren ve yatırım yapan olmuyor.
SilBizim eyalette mortgage 2.75 gördük, benim refinance 2.98 den oldu.
SilSenin mortgage da bir miktar daha düşme ihtimali var.
İş yeri için 4.25 normal, geçen sene yüzde 4.75 ile borçlandım,
tüm parayı 5 kat kaldıraçla Türk bonosuna yüzde 7.15 ten bastım.
Türkiye bana net %29 %30 civarı kazanç verdi.
Şimdi Türk tahviline dokunur musun dersen, şartlar çok farklı yaklaşmam.
Türkiye'nin Benjamin'e yıllık yüzde 9 u göstermesi lazım.
Herkes taze et (İş Bankası) bekliyor, hazine ve üzerinden TVF na alınıp, bir bono/tahvil ihracı olacaktır. Teminat İş Bank olduğu için yüzde 7, yüzde 8 arasında ekmek (para babaları için kuşbaşı pide) yedirir.
O tahvil kaldıraçlı alınır.
Merhaba.Bankalardan altın ve döviz işlemlerine gelen vergi hem alışta hem satışta mı %1 uygulanacak?Bu vergi kuyumcudan alınan cumhuriyet altını içinde geçerli mi?
YanıtlaSilSatışta
SilAlışta da uygulandı sayın hocam
SilMahfi bey birşeyler ima etmek için sormuyorum, Hitler'in "Kavgam" adlı kitabını okudunuz mu?
YanıtlaSilOkudum.
Silcikarilmasi gereken sonuc su her secis bir vazgecis kendimizde tuttuk rezervi erittik simdi swap pesinde kosuyoruz ama kisin yenen hurmalar simdi bizi tirmaliyor
YanıtlaSilBilgilendirici yazınız için teşekkürler hocam, ellerinize sağlık :)
YanıtlaSilSağ olun
SilHocam swap uygulamasının amacı fiyat istikrarı mı finansal istikrar mı oluyor?
YanıtlaSilSadece döviz bulabilmek
SilHocam Merhaba,
YanıtlaSilÇılgınca Swap arayışındayken, tüm altınları neden tcmb ye çekmişiz anlayamıyorum.
altın/dolar yerine TL/Riyal sonra dolar daha mı mantıklı ?
Saygılarımla
Halkbank davsı korkusu
SilHocam dikkat ettim 2-3 kez hep aynı cevabı vermişsiniz. Halk Bankası korkusu. Benim bu minvalde iki sorum olacak;
Sil1-Diyelim ki yurtdışından getirerek altınları kurtardık. Peki cezadan kurtulacak mıyız ki böyle bir tasarrufta bulunarak swap imkanını ortadan kaldırıyoruz
2-Bu tasarrufla cezayı peşinen kabul etmiş sayılmazmıyız?
Teşekkür ederim Hocam
Hocam, altin esasi olsa idi, 400kusur ton altin varligimiz ile, 2500kusur ton borcu nasil odeyecektik? Ya da, baska sekilde sorayim, 2500 ton altin bulmak icin (yagma, talan devri kapandigina gore) ne yapmaliyiz? Her vatandas kelle basina 30gr getirse dis borc meselesi hallolur mu? O zaman tl en degerli para olmaz mi?
YanıtlaSilHer vatandaş böyle bir şeyi niye yapsın?
SilSayın Eğilmez,
YanıtlaSilEkonomik tabloları; Okuyuculara yorumlamanız ve açıklamalarınız çok güzel ve anlaşılır. Teşekkür ederim.. Türkiye'nin kısa ve uzun vadeli dış borçları konusunda çok açıklamalar var. Medya da yer alan bilgiler kafa karıştırıyor.Bu konuyu sizin pencerenizden tablolarla görmek ve değerlendirmek, ekonomist olmayan okurlar ve takipçileriniz için yararlı olacaktır.
Saygılarımla,
FFA
Sağ olun.
SilBu konuda geçmişte çok yazdım yakında bir daha yazayım.
emeğinize sağlık hocam.
YanıtlaSilTeşekkürler
SilSayın Mahfi Hocam,
YanıtlaSilWorld Gold Council verilerine göre 2000 yılından 2017 yılı 1. çeyreğine kadar sabit olan TCMB altın rezervleri, bu tarihten itibaren hızlı bir artış göstermiş. Şubat 2020 için açıklanan verilere göre ülkeler merkez bankaları arasında ay içinde en yüksek altın alımı 24.8t ile Türkiye, en yakın ülke olan Rusya'nın neredeyse 2.5 katı (10.9t) olmuş. Tüm veriler elimde olmasada grafiklerden gördüğüm kadarıyla 2019 yılında da merkez bankası rezervlerine en çok altın katan ülke Türkiye.
Bu satın almalar tablonuzda belirttiğiniz "Banka ve Finansman Şirketlerinin Z. Karşılık Altınları"nın alınmasını da içerir mi?
Saygılarımla,
Evet
SilMahfi hocam,
YanıtlaSilelimizdeki altınların bir kısmını dolar karşılığında satsak, elimizde dolar bulundursak doların yükselişini önleyemez miyiz?
Tam tersini yapıp altın aldık.
SilTürkiye'nin derdi dolar veya altın değil, Türkiye'nin bütünlüğü bozulduğunda Türkiye'ye borç para verecek devletler vardır. Şu aşamada Türkiyenin dış kaynak alması, fakirliğini engellemek! veya ne bileyim, halkın alım gücünün devamını, firmaların çalışmasını sağlamak gibi bir işlevi kısa dönemde görür. Ötesine gitmez. Dışardan kimse de bunlar için para vermez.
SilDöviz fiyatları yükselse de azalsa da önemli değildir. Hatta dövizin artması daha iyidir, ucuz iş gücü ile bir miktar ödemeler dengesi açıkları kapatılır.
Önemli olan Türkiye'nin fakirliğe doğru giden bir ülke olmasıdır. Buna çare olabilecek insan eğitimi, teknoloji transferi, ticari hukuki altyapı yoktur, orta dönemde de(önümüzdeki 15 yıl) olmayacaktır.
Niye 15 yıl? Bu sürenin bir kısmı mevcut sorunların kaynağı olan hükümet tarafından kullanılacaktır. Sorunun kaynağından çözüm çıkmaz. Söylemlerinde de yoktur. Alternatif siyasi partilerin de çözüm önerileri yoktur. Muhalefet seçimleri kazanırsa, mevcut kadroları geri kalan süreyi kullanacaktır. Dengeleyici bir işlevleri olur belki ama çözüm üretici işlevleri olmaz.
15 yıla da ben kalmam, ya görmem ya da ihtiyarlar sakin bir hayat yaşarım.
Merhaba, altın bozdurup yerine dolar alırsak, altın fiyatlarına bir etkimiz olmaz çünkü global fiyat ons/usd'den çalışır, ancak dolar aldığımız için dolar artar. Dolar kuru düşükken dolar alınmalı sonrasında rezerv miktarı / döviz borcu miktarı dengesine göre bozdurulup, alınmalıdır.
SilKısa vadeli çözüm ise ülkedeki risklerin azaltılması, tasarruf yapılması ve ne yazık ki faizin artmasıdır. Para zaten basıyoruz ancak bu parayı etkin kullanabiliyor muyuz emin değilim.
Mahfi Bey bugün 27 Mayıs.
YanıtlaSil27 Mayıs’ın sizin için ne ifade ettiğini öğrenmek isterim.Türkiye’de bu konuda da tam bir fikir birliği yok gibi görünüyor.
Sizce bu bu bir devrim mi,ihtilâl mi yoksa darbe midir?
Ne olduğunun ötesinde,dönemin şartları açısından 27 Mayıs’ın ülke ekonomisine etkisi ne olmuştur?
Analizinizi gerçekten merak ediyorum.Bu konuda bir yazı yazmayı düşünür müsünüz?
Saygılarımla..
27 Mayıs bir askeri darbedir ve siyaset üzerinde kötü etkileri olmuştur. Ama ardından gelen 1961 Anayasası Türkiye'nin bütün tarihi boyunca gördüğü en ilerici en aydınlanmaya dönük Anayasadır. Ne yazık ki ülke o özgürlüğü sindirememiş ve sonuçları kötü olmuştur.
Sil1961 Anayasasi dunya tarihinin en ileri anayasalari arasindadir.
Sil61 Anayasasi, iyi kotu de olsa "Cift Meclisli" Parlementer sistemi getirmistir. Bu sistem senato ve millet meclisi icerigine sahiptir. Bugun dunyanin en ileri demokrasilerinde "Senato" vardir. Senato demokrasinin akilciligin tarafsizligin bagimsizligin demokrasideki yansimasidir.
Dahasi 61 Anayasasi bizim kendi bulusumuz olan hem matematigin hem adaletin hem esitligin hem hukukun hem millet iradesinin hem de bireysel tercihlerin tarafsiz ve net bir sekilde meclise yansimasini saglayan "Milli Bakiye Secim Sistemini" getirmistir. Milli Bakiye sisteminde %2 oy alan bir parti 550 kontejanli mecliste 11 milletvekili sokabilir. Yani aldigin oy orani kadar meclis sandalye kontejaninda o kadar oranda vekilin olur. Bu tam anlamiyla matematigin adaletin milli iradenin ve bagimsiz hur bireysel tercihlerin meclise yansimasinin adidir.
Bugun kullandigimiz "DHont sistemi" ise disaridan demokrasimize gelmis bir secim sistemidir. Adaletsizligin oy avciliginin oy gaspinin cogunlugun azinliga hukumdarliginin bireysel tercihlerin ezilmesinin resmidir.
Keza "Dar Bolge Secim Sistemi" de Dhonta gore daha adil olsa da bu sistemde erkek egemenliginin siyasette erkeklerin daha aktif olmasinin memleketciligin demokrasideki yansimadir. En azindan secim sistemleri arastirmasi ve analizine gore tarihsel bu boyle su ana kadar boyle egilim gostermistir.
Bu baglamda Milli Bakiye sistemi en adil olandir. Sorun %10 baraji maraji degildir elbette %10 baraji sorundur ama asil sorun adil akla ve vicdana uygun olmayan Dhont sistemidir.
Son tahlilde Turkiye demokrasisi eger saglam zemin icinde hareket edecekse kesinlikle ama kesinlikle yasayla Bagimsiz hur iradeli hic bir partiye bagli olmayan gecmiste de olmamis yalniz bir kereligine secilecek olan senatorlerin oldugu Adalet ve Meb bakanlarinin bu senatorlerden ciktigi Senato olmalidir.
Yine bireysel ve ulusal siyasi tercihlerin adil ve esitlikci yansidigi "Milli Bakiye Sistemi" ile olusan Millet Meclisiyle yonetilmelidir. Barajda olursa sayet formalite icabi %1-2 bandinda olmalidir.
"Turkiye demokrasisi - saglam zemin - Bagimsiz hur iradeli -bir kereligine secilecek senatorlerin oldugu Adalet ve Meb bakanlari vs." Anonim18:04
SilNe kullanıyorsan bizede yaz,baya etkiliymiş.
Cevap verdiğiniz için teşekkür ederim Mahfi Bey.
SilEğer Anonimler müsade ederse ben sizin bıraktığınız yerden devam edeyim.61 Anayasası ile igili görüşlerinize katılıyorum.Özgürlük ve demokrasi standartları yüksek bir anayasaydı.Belki biraz fazla mı yüksekti?
O yılların Türkiye’sine 1-2 gömlek büyük müydü?Böyle bir anayasa neden Türkiye’yi daha ileri götüremedi?
Devamında ülke 12 Mart Muhtırası’na nasıl sürüklendi?
”Ülke o özgürlüğü içine sindiremedi” demişsiniz ya,eksik olan neydi?
Dönemi yaşamadım.
Sadece okuduklarım,dinlediklerim ve tanıklıklar üzerinden bir analiz yapma imkânım var:
Memduh Tağmaç'ın “sosyal uyanış ekonomik gelişmeyi aştı, bunu durdurmak gerekiyor” sözü, bu anlamda bana hep çarpıcı gelmiştir.Acaba bu tespitte bir doğruluk payı olabilir mi?
Toplumun tümüne yayılmış bir refah artışı sağlanamadan,özgürlük alanı ve demokrasi gelişemiyor mu?
Refah artışı ve özgürlük alanının genişleyebilmesi arasında bir denge veya eşgüdüm olması gerekir mi?
Ne düşünürsünüz?
Tıkandığımız nokta burası mıdır?
20:03
Silsuan bayram sekeri yiyorum. Hayirli bayramlar :)))
O anayasa gelişmiş bir anayasadır, halk gelişmemiş bir halktır. Halkın o anayasayı destekleyecek şekilde sistemli bir eğitimden geçirilmesi gerekirdi. Kısmen yapıldığı yerler olmuştur, ancak, geri kalan halk, kendini geri bırakacak insanları yönetime taşıdı.
SilKritik olarak Türkiye için eğitimli insan oranının yüzde 25 seviyesinin üstüne çıkması gerekirdi. Bu oran Türkiye'de yüzde 6 seviyelerinde iken eğitim reformları durdurulmuştur. İster istemez liyakati düşük kadroların arasına kim olduğu, kim tarafından yönetildiği belli olmayan insanlar girmiştir.
Misal, Fetö ile çaycıdan emir alan müdürler olmuştur, yabancı ülkelerin ajan takımı siyaseti dizayn etmiştir, kimden emir aldığı bilinmeyen başbakanlar, bakanlar yönetim kadrolarını ele geçirmişlerdir. Türk siyasetine rüşvet sistemi sokulup, rüşvet ile başbakanlık makamı satın alınmış, cumhurbaşkanına emir veren başbakan görülmüştür. Tabi ki, ister istemez liyakat esaslı kurum olan, sistemin muhafızı ordu mensupları hayali suçlar ile görevlerinden uzaklaştırılmıştır.
Hangisi eksikti bilinmez. Çoklu bir denklem. Türkiye tıkanmıştır.
Bundan sonra ne olur? Sağda solda birileri savaş ilan eder, Türkiye de onlara asker gönderip destek verir, emir alır, para alır. Bir yerdeki savaştan kaçan insanlar AB ye gitmesin diye paralı barikat olur.
60 ların çok sesli Türkiyesinde değiliz artık, güçlü bir tek ses var. İç kargaşa çıkar ise, bastırmak nispeten çok kolay artık. İç huzursuzluk artar, ülke bölünmez, ülkenin sosyal kitleleri fakirlik ortak noktasında buluşur, netekim, Türk gençlerinin sağcı, solcu, kürt, alevi olması önemli değildir, hepsi aynı askeri birlik içinde sağda solda savaş açan birilerinin paralı askeri olacaktır. Askerliğini bitiren genç gelip, şehirde şucu veya bucu olabilir, neci olduğu önemli değildir artık.
Sucu olmak fena değil.
SilMahfi Bey merhaba, cok guzel ve bilgilendirici bir blog, emeginize, kaleminize saglik.
YanıtlaSilTurkiye Varlik Fonu bagimsiz denetimde sartli gorus aldi, bunu nasil degerlendirebiliriz?
Raporu da bulmak mumkun degil, sitesinde ilkeler kisminda seffaflik yaziyor ama uygulamasi yok. Bizdeki ornegin disinda 1MDB Malezya ornegini ayri bir yazida degerlendirebilirseniz sevinirim. Tesekkurler.
Sağ olun.
SilMaalesef Varlık Fonu konusunda benim bildiğim de sizden fazla değil. Raporu görmedim.
TVF, Reis VF olarak düşününce anlam kazanır.
SilKabile devletinde fazlasını beklemek boşunadır.
Sayın Eğilmez'e ve sitenin ziyaretçilerine hatırlatma:
YanıtlaSilSayın Eğilmez'in meslektaşı, iktisatçı Prof. Metin Sarfati'nin (Marmara Üniversitesi) uyarıları:
"Gönüllü Kölelik Çağı"
43 dk.
https://www.youtube.com/watch?v=2t7ttPuDa-s
Mahfi bey,
YanıtlaSilBiz sıradan vatandaşlar Daron Acemoğlu'nu önce "Ulusların Düşüşü" kitabıyla, sonra Ali Babacan'ın partisine strateji tavsiyeleri vermesiyle tanıdık.
Siz Daron bey'i, gençliğinden-öğrenciliğinden beri tanıyor musunuz? Eğer sizin için sakıncası yoksa, kendisiyle en son ne zaman görüştünüz?
Ben Daron Acemoğlu ile yıllar önce bir konferansta tanışıp ayaküstü sohbet ettim. Onun dışında görüşmüşlüğüm yok. Yazdıklarını okuyup izlerim. Önemli bir bilim insanı.
SilBu konu hakkında bilgilerinizi pekiştirmek adına Mahfi Hoca'nın diğer yazılarına da göz atmanızı tavsiye ederim:
YanıtlaSilhttp://www.mahfiegilmez.com/2017/12/merkez-bankasnn-altnlar-nerede.html
http://www.mahfiegilmez.com/2018/04/merkez-bankasnn-altnlar-meselesi.html
http://www.mahfiegilmez.com/2019/01/merkez-bankasnn-altnlar-konusundaki.html
Hocam, Duygu Demirdağ'ın sorularını yanıtladığınız videoyu izledim.
YanıtlaSilhttps://www.youtube.com/watch?v=J7txBJVXqik
Odanızdaki rafta, "kamera kutusu" gözüküyor.
Acaba; bir kamera satın aldığınız ve yakında kendi YouTube yayınlarınızı yapmaya başlayacağınız sonucunu mu çıkarmalıyız? Lütfen cevap veriniz...
Yok o eski bir kamera. Bir zamanlar gezilere filan giderken telefon kameraları o kadar iyi olmadığı için Nikon 5100 kamera almıştım.
SilSayın Mahfi hocam, şu an bankadan gram altın yerine altın fonu almayı önerir misiniz? ve bir de 3 yıl gibi bir vadede altını nasıl görüyorsunuz? saygılar...
YanıtlaSilEn iyi altın elindeki altındır sözünden haraket ile, sanal altına yatırım yapmayın.
SilYüzde 1 belki 2 daha düşük getiriniz olur ama hükümet el koyduğunda altınlarınız sizinle olur.
Korona süreci bitmedi, ülke işsiz, firmalar kapalı, üretim durmuş, turist gelmiyor. Bu durumda hangi banka size altın ile ödeme yapmayı kabul eder? Bir gece tüm altın ve dövizler TL olur, sabaha yüzde 30 yüzde 40 değer kaybedersiniz.
Gram altın daha iyi.
SilBu yorum yazar tarafından silindi.
YanıtlaSilHocam öncelikle saygılar, zorunlu rezerv oranının %10 olduğu kısmi rezerv bankacılığı durumunda 5000 lira en çok kaç liralık para arzı yaratır? Bunun hesaplamasını nasıl yapabiliriz?
YanıtlaSilhttp://www.mahfiegilmez.com/2019/11/piyasada-ne-kadar-nakit-para-var.html?m=1
SilMerhaba Mahfi Bey,
YanıtlaSilElimizdeki dolarları neden satıp döviz alamıyoruz?
Elinizdeki dolarları satıp istediğiniz dövizi alabilirsiniz, tabi elinizde dolar var ise :)
SilDolar kendisi de döviz olduğu için olabilir mi acaba?
SilSevgili hocam birkaç sorum vardı enflasyonla ilgili:
YanıtlaSili)istatistik kurumunun açıkladıgı %10-15 enflasyona ragmen toplumda,özellikle muhalif kesimde oranın kasten düşük gösterildiği gerçek enflasyonun %30-50 oldugu algısı var,bende de var,özellikle gıda fiyatlarında..buna katılıyormusunuz?
ii)gercek enflasyon %30-50 bile olsa 80li yıllarda oran çok daha fazla olmasına ragmen,seneden seneye bu kadar fakirleşme&alım gücünde azalma hissetmiyorduk,tam tersine özellikle 82-89 arası seneden seneye toplumsal bir ilerleme ve alım gücünde artış hissediyorduk ücretli kesimde olmamıza rağmen,oysa şimdi tam tersi,bunu neye bağlıyorsunuz?bu konuda benim fikrim ozamanlar vergiler bu kadar binmiyordu topluma,makro ekonomik göstergeler sürekli olumluya gidiyordu oyıllarda şimdiki durumun aksine,birde enflasyon o yıllarda zaten kronikti,oysa şimdi 2005-15 arasındaki nispeten düşük enflasyonlu yıllardan tekrar yüksek enflasyonlu yıllar yaşıyoruz,sebep bunlar gibi geliyor,katılırmısınız?
iii)geçen gün tekrar Asaf ve Ege hocayı gördüm tv de,duygulandım,gözlerim doldu.ekodiyolog tarzı bir program tekrar başlasa ve size de teklif gelse tekrar tv ye çıkmayı düşünürmüsünüz? Tşkürler..
1. cevabı, Tüik in hükümete bağlı olmasında yatıyor. Aynı bakanlığa bağlılar. Tüik ister istemez kendi patronunu toplum nezdinde denetlemeye çalışan işçi gibi. Bağımsız bir kurum olsaydı bu kadar sözü edilmezdi.
Sil2. Türkiye'nin dünya genelindeki ekonomik konumu son 40 değişmedi. Yerinde saydı. Türkiye benzeri ülkeler Türk halkından refah düzeyi olarak olumlu şekilde geliştiler. Türkiye son 40 yıl teknoloji ve insana yatırım yapmadığı için günümüz Türk insanı fakirleştiğini hissediyor. Türk halkının tükettiği ürün gamı ile dünya insanlarının ürün gamları arasında fark oluştu. Son bir kaç yılda ithal imkanı azalınca orta gelirli Türk insanı fakirleştiğini hissetti. Hissiyat buradan kaynaklı. Fakir, Türkiye'de hep fakirdi. Zengin kesim yine dünyadaki muadillerine göre az eğitimli ancak ithal ürün tüketebiliyor, fakirlik hissetmiyor. Orta gelirliler hissetti.
Hocam IS-LM modeline göre merkez bankası para arzını azaltırsa emek piyasasında nasıl bir değişim olur?
YanıtlaSilSınav ve ödev sorusu yanıtlamıyorum biliyorsunuz.
SilMahfi bey
YanıtlaSilElimizdeki altinlari satip neden doviz alamiyoruz?
Alabilirsiniz bir engel yok.
SilDolar in yerini alacak rezerv para ufukta görünüyor mu ?
YanıtlaSilŞimdilik hayır.
SilHocam katarla swap anlaşmasına gidildi ve 5 milyar dolar dan 15 milyar dolara yükseltildi swap işlemimiz. Sorum bu yapılan swap katar riyali ve türk lirası arasında yapıldıysa türkiyenin bu parayı hiç bir yerde bozduramayacağına göre ne işimize yarayacak??
YanıtlaSilDolar alabilir.
SilKitap okur gibi yazılarınızı okumak ne güzel!
YanıtlaSilOkudukça kendimi önceki yıllardaki yazılarınızda buluyorum. Böyle bir imkan tanıdığınız için teşekkür ederim.
Sağ olun.
Silhocam merhaba, emekleriniz için şimdiden çok teşekkür ederim şahsım adına. benim merak ettiğim konu swap şuan yapıldımı yada yapılacak mı. katar veya başka bir ülke ile anlaşma yapıldıktan sonra kaç günde devreye girer yada ihtiyaç duyuldukça mı devreye girer işleyiş nasıl acaba?
YanıtlaSilKatar dışında swap yok şimdilik. Yapılırsa hemen devreye girebilir.
SilHocam, elektronik ürün fiyatları çok yükseldi!
YanıtlaSilEkonomi savrulmuşken, maaşlar kırpılıyorken, biz bu ürünleri nasıl alacağız?
Hatırlar mısınız, yıllar önce, Türkiye'de distribütörlüğü olmayan elektronik şirketlerinin ürünleri "merdiven altı" yerlerde satılırdı. Yine aynısı mı olacak? Yine pahalı mı olacak?
Evet,öyle olacak.
SilGidiş o gidiş.
SilHocam merhaba.Bugün çin Honkong"un yarı özerkliğini ortadan kaldıran yasayı onayladığı haberleri geldi.Bu na karşılık olarak ta Abd nin honkong üzerinden yaptırımlar uygulayacağı söyleniyor.Bunun çin ekonomisine ve dolaylı olarak dünya ekonomisine ne gibi etkileri olabilir.Daha pandeminin yarattığı derin sorunlar ortadayken bir de bu sorun ne gibi sonuçlara yol açabilir.Degerli kaleminizden bu durumla ilgili bir analiz okumamız mümkün mü. Sizin bilgi ve düşünceleriniz bizim için çok değerli.
YanıtlaSilÇin'den çok Hong Kong ekonomisine çok olumsuz etkileri olacak. Çin ciddi hata yaptı.
SilHocam, size "Ödemeler dengesi krizi nedir?" diye soracağım, bana, "Gidin hocanıza sorun, ödevinizi bana yaptırmayın!" diye ters cevap vereceğinizden endişelendiğim için size soru sormaya çekiniyorum artık!
YanıtlaSilSize "hocam" diye hitap ediyorum ama iktisat, işletme, ÇEKO, ekonometri, istatistik, maliye, muhasebe vb. bölümlerin öğrencisi değilim; "Mahfi bey" diye hitap etsem çok resmi geliyor kulağa.
Umarım yanıtlarsınız...
Ödemeler Dengesi krizi aslında cari açığın büyümesi ve finanse edilme sorunları yaşanması sonucu gereği kadar ithalat yapılamamasıyla başlar ve sonunda üretim düşüşü ve büyüme performansının küçülmeye dönüşüne kadar gelir. Döviz sıkıntısı yaşayan ve yeterince borç da bulamayan ülkeler ithalat yapamaz hale gelirler. IMF'nin kuruluş amacı ödemeler dengesi krizlerini yaygınlaşmadan çözmektir.
SilIMF'ye gitmeyeceğimize göre çok yakında bir Ödemeler Dengesi krizi yaşanabilir diyebilirmiyiz?
SilHocam MB nin çok kısa vadeli açık piyasa işlemi yapmasının amacı nedir? Fiyat istikrarı veyahut finansal istikrar dan birisi olabilir mi?
YanıtlaSilMerhaba hocam
YanıtlaSilTürkiye'nin aktüel ciddi bir swap ihtiyacı var iken altınların yurtiçine çekilmesi bir hata olarak görebilirmiyiz?
Altın ve doların kademeli olarak gramı 370-355-340 kadar düşeceği doların da swaplarla 6.12 ye kadar gerileyeceği söyleniyor aslı var mı teşekkürler. İyi günler dilerim.
YanıtlaSilSayın Mahfi Hocam,
YanıtlaSilTCMB malı altınların miktarında 2017'den itibaren hızla artmasında ''BİGA'' projesinin rolü var mıdır?BİGA projesi hakkında bizleri bilgilendirici yazı yazmayı düşünüyor musunuz?
Saygılarımla.
Hocam 128 milyar $ satılınca
YanıtlaSilTl karşılığı TCMB kasasına girdi. Yanı emisyonca para çekildi. Bu para tekrar hangi yöntem ile piyasaya verildi ? TCMB den hazineye borç olarak mi verildi devlet tahvilleri mi toplandı yoksa para basılıp ödemeler basılan paradan mi yapıldı vs
Saygılar
Hocam merhaba bu ekonomi yi ve doları Euro'ya rakip olarak Türkiye tarihte daha önce altın sikke vardı sayın cumhur başkanımız bu benim önerim kağıt para üzerine altın basarak TL değerini yükseltir dolar euro çok düşüş yaşar mesela 0;1 TL altın kağıda işlerse TL mız altın bazında olacaktır vealtin yükseldikçe bizim paramız degerlenecektir bu benim önerim gümüş bronz bakır dan para oluyorsa Türkiye bir ilk gerçekleştirmesi gerek bence kağıt para üzerine altın ekleyerek TL mız hiç bir zaman kaybetmeyecektir
YanıtlaSil