Orta Vadeli Programın Eleştirisi
2018 – 2020 yıllarını kapsayan Orta
Vadeli Program (OVP) açıklandı. OVP’de yer alan 2016 yılı için kesin, 2017 yılı
için gerçekleşme tahmini ve 2018 – 2020 yılları için program tahmini olan bu
verileri ekte bir tablo halinde sunuyorum. Açıklanan sayısal verileri içsel tutarsızlıkları
ve genel çelişkileri itibariyle ele alıp değerlendirelim.
Büyüme Oranı: GSYH
büyümesi 2017 yılı dâhil olmak üzere 4 yıl için yüzde 5,5 olarak tahmin edilmiş
bulunuyor. Bütün yılların yüzde 5,5 olarak tahmin edilmesi bende önce büyüme
oranının esas alındığı ve sonra diğer tahminlerin bu büyüme oranlarına göre
ayarlandığı izlenimi yarattı. Yani diğer verilere dayalı olarak büyüme oranı
hesaplanacak yerde sanki önce büyüme oranı ne olsun sorusu sorulmuş sonra bunun
her yıl için yüzde 5,5 olması benimsenmiş ve diğer tahminler buna uydurulmuş
gibi duruyor. Aksi takdirde yani büyüme oranının bir kalıntı (residual) olarak
hesaplanması söz konusu olsaydı herhalde 4 yılın büyüme oranı milimetrik olarak
aynı çıkmazdı diye düşünüyorum.
Fed’in bilanço küçültme
operasyonun artarak devam edeceği ve faiz artışları yapacağı dikkate alınırsa
dış finansman kaynağı bulmakta zorlanacak olan Türkiye ekonomisinin 4 yıl üst
üste yüzde 5,5 gibi potansiyelinin üzerinde bir oranda büyümeyi sürdürmesi
gerçekçi görünmüyor.
Büyüme oranı, yukarıda değindiğim
nedenlerle gerçekçi görünmemesinin yanı sıra iki nedenle tutarlı da görünmüyor.
Türkiye’nin 2000’ler öncesi büyümesi büyük ölçüde kamu kesiminin harcamalarına yani
bütçe açıklarına dayalı bir modelle gerçekleşmişti. 2000’ler sonrasındaki büyüme,
bu kez özel kesim yatırım ve harcamalarına yani cari açığa dayalı bir modelle
gerçekleşti. Tabloya baktığımızda önümüzdeki yıllarda hem bütçe açığının hem de
cari açığın GSYH’ye oranının düşmesinin tahmin edildiğini görüyoruz. Yani
Türkiye’nin, şimdiye kadar hiçbir zaman başaramadığı bir şeyi başaracağı, ikiz
açığı düşürerek büyüyeceği tahmin ediliyor. Aslında ben de Fed’in uygulayacağı
faiz artışları ve bilanço küçültme programının bizim gibi ekonomileri finansman
bulma zorluğuna iteceğini ve dolayısıyla cari açığımızda düşüş yaratacağını düşünüyorum.
Buna karşılık hem cari açığın düştüğü hem de bütçe açığının düştüğü bir dönemde
potansiyel üstü bir büyüme sürekliliğinin sağlanması konusunda açık bir
tutarsızlık görüyorum.
Dolar / TL Kuru: OVP’lerde
kur tahmini yer almıyor. Bu tahmini eldeki verileri kullanarak hesapladığımızda
aşağıdaki tabloda sarıya boyalı alanda gösterdiğim yıllık ortalama ve yılsonu
USD/TL kurlarına ulaşıyoruz. Fed’in faizini artıracağı, bilançosunu küçülteceği,
Avrupa Merkez Bankası’nın da niceliksel genişlemeyi azaltmaya başlayacağı
dolayısıyla uluslararası likiditenin ve dış finansman kaynaklarının daralacağı bir
döneme gireceğimizi dikkate almak gerekiyor. Öte yandan yıllar itibariyle
hesaplama yapıldığında USD/TL kurundaki artışların enflasyondan bile düşük
olduğu başka bir tutarsızlık örneği olarak dikkat çekiyor. 2020 yılına ilişkin
kur tahmini ise 2019 yılına göre kurda değişiklik olmayacağı beklentisini
yansıtıyor. Böyle bir dönemde USD / TL kurlarının bu kadar düşük düzeylerde
kalması bir tahminden çok temenni olarak kabul edilmeli diye düşünüyorum.
Kişi Başına (Milli) Gelir
(USD): OVP’ye göre kişi başına gelir 2020 yılında 13.024 Dolara yükselecek
görünüyor. Bunun gerçekleşebilmesi ancak bu programda esas alınan iyimser USD /
TL kuruyla hesaplanan Dolar cinsinden GSYH’nin tabloda gösterdiğimiz düzeye
gelmesiyle mümkün olabilir. Dolayısıyla eğer USD / TL kurları gerçekçi değilse
kişi başına gelir tahminleri de gerçekçi değil demektir.
Enflasyon Oranı: OVP ile
öngörülen enflasyon oranlarının dönem boyunca azalacağı ve 2020’de Merkez
Bankası’nın son on beş yılını uğrunda harcayıp da bir türlü ulaşamadığı yüzde 5’lik
hedefe ulaşacağı öngörülmüş bulunuyor. OVP ile birlikte Maliye Bakanı
tarafından kamuoyuna açıklanan vergi artışları yapılırsa o zaman talepte
belirli bir gerileme ortaya çıkabilir ve bu da enflasyon üzerinde frenleyici etki
yaratarak hedeflenen düzeye yaklaşılmasını sağlayabilir. Ne var ki o zaman da
büyüme ile enflasyon oranları arasında bir çelişki ortaya çıkar. Çünkü yüzde
5,5 oranındaki bir büyüme, hele de 4 yıl üst üste, talep daralmasıyla sağlanamaz.
İhracat ve İthalât: OVP’de
ihracat ve ithalâtın 2016 sonundan 2020 sonuna kadar aynı oranda (yüzde 37
dolayında) artacağı tahmin edilmiş bulunuyor. Genellikle Türkiye’nin hızlı
büyüdüğü dönemlerde ithalât daha hızlı artar, dolayısıyla buradaki eşit artış
varsayımı da çok yerinde görünmüyor.
İşsizlik Oranı: OVP’nin
büyüme oranıyla en tutarlı görünen tahmini işsizlik oranı. Eğer Türkiye ekonomisi
bu programda tahmin edildiği gibi yüzde 5,5 düzeyinde 4 yıl üst üste büyürse o
zaman işsizlik de yüzde 9,6’ya iner. Hatta bana sorarsanız daha da aşağılara
iner. Ne var ki hükümet büyümenin yakın
geçmişte olduğu gibi istihdam yaratıcı bir büyüme olmayacağı varsayımını yapmış
olmalı ki işsizlikteki düşüşü yüksek ve sürekli büyüme tahminine karşın düşük
tutmuş.
Bütçe: OVP tahminlerini
oluşturan tabloda yer alan bütçe tahminlerinin bir miktar daha yukarılarda
oluşabileceğini düşünüyorum. Özellikle de seçimlerin yapılacağı 2019 yılı bütçe
açığı tahmini bana inandırıcı gelmedi açıkçası. Bütçe açığının nasıl arttığını 2017
yılında yapılan referandumda net bir şekilde gördük.
2023 Hedefleri: Hükümet,
2012 yılı sonunda Cumhuriyetin 100. yılı olan 2023 yılı için bazı ekonomik
hedefler açıklamıştı. Bunlardan her biri üzerinde durmak bugün artık anlamını
tümüyle kaybetmiş görünüyor. Açıklanan OVP, 2023 hedeflerinden 3 yıl önceye
kadar olan tahminleri gösteriyor. Öncelikle 2013 hedefleri içindeki en somut
olanları hatırlatalım.
Gösterge
|
2013
|
2020 (OVP)
|
2013/2020 % artış
|
2023
|
2020/2023 % artış
|
GSYH (Milyar USD)
|
951
|
1.083
|
14
|
2.000
|
85
|
Kişi Başı Gelir (USD)
|
12.480
|
13.024
|
4,4
|
20.000
|
53,5
|
İhracat (Milyar USD)
|
162
|
195
|
20,3
|
500
|
156,4
|
Açıklanan OVP, zaten anlamı kalmamış olan 2023 hedeflerinin ne kadar afaki hedefler olduğunu bir kez daha ortaya koymuş bulunuyor.
Eski Tahminlerle
Karşılaştırma: Bir önceki OVP, 2017 – 2019 yıllarını kapsıyordu ve geçen
yıl Ekim ayında yayınlanmıştı. O tarihteki tahminlerle yeni OVP’deki (OVP 2018 –
2020) tahminleri karşılaştırmalı olarak Ek 2’deki tabloda sunuyorum. Bütün
göstergelere ilişkin tahminlerdeki sapmalara dikkatinizi çekmek isterim. GSYH
ve ona bağlı serilerdeki büyük sapmaların bir bölümü de TÜİK’in GSYH ve büyüme
ile ilgili olarak 2009 yılını baz alarak yaptığı revizyondan kaynaklanıyor.
Ek 1: Orta Vadeli Program 2018 - 2010 Tahminleri
|
ORTA VADELİ PROGRAM
|
2016
|
2017 GT
|
2018 P
|
2019 P
|
2020 P
|
|
Reel Ekonomi
|
|
|
|
|
|
|
GSYH Büyümesi (%)
|
3,2
|
5,5
|
5,5
|
5,5
|
5,5
|
|
GSYH (Milyar TL)
|
2.609
|
3.035
|
3.446
|
3.872
|
4.321
|
|
GSYH (Milyar USD)
|
863
|
847
|
923
|
988
|
1.074
|
|
KB Milli Gelir (USD)
|
10.883
|
10.579
|
11.409
|
12.100
|
13.024
|
|
KB Milli Gelir (SAGP, USD)
|
24.636
|
26.140
|
27.915
|
29.804
|
31.774
|
|
Tasarruflar / GSYH (%)
|
24,5
|
25,0
|
25,5
|
26,1
|
26,5
|
|
Yatırımlar / GSYH (%)
|
28,3
|
29,6
|
29,8
|
30,2
|
30,4
|
|
Enflasyon (TÜFE, %)
|
8,5
|
9,5
|
7,0
|
6,0
|
5,0
|
|
USD / TL Kuru (Yıllık Ortalama) ME
|
3,02
|
3,58
|
3,73
|
3,92
|
4,02
|
|
USD / TL Kuru (Yılsonu) ME
|
3,52
|
3,64
|
3,82
|
4,01
|
4,03
|
|
İhracat (Milyar USD, Fob)
|
142,5
|
156,5
|
169,0
|
182,0
|
195,0
|
|
İthalat (Milyar USD, Cif)
|
198,6
|
222,0
|
237,0
|
253,0
|
272,0
|
|
Dışticaret Dengesi (Milyar USD)
|
-56,1
|
-65,5
|
-68,0
|
-71,0
|
-77,0
|
|
Cari Denge (Milyar USD)
|
-32,6
|
-39,2
|
-40,0
|
-40,9
|
-41,9
|
|
Cari Denge / GSYH (%)
|
-3,8
|
-4,6
|
-4,3
|
-4,1
|
-3,9
|
|
Brent Petrol USD/Varil
|
44,0
|
52,0
|
54,5
|
57,5
|
60,0
|
|
İstihdam (Bin kişi)
|
27.205
|
28.152
|
29.193
|
30.281
|
31.369
|
|
İstihdam Oranı (%)
|
46,3
|
47,0
|
47,8
|
48,7
|
49,5
|
|
İşsizlik Oranı (%)
|
10,9
|
10,8
|
10,5
|
9,9
|
9,6
|
|
Merkezi Yönetim Bütçesi (Milyar TL)
|
|
|
|
|
|
|
Giderler
|
584,1
|
673,7
|
762,8
|
838,5
|
912,9
|
|
Faiz Dışı Giderler
|
533,8
|
616,2
|
691,1
|
753,5
|
816,9
|
|
Faiz Giderleri
|
50,2
|
57,5
|
71,7
|
85,0
|
96,0
|
|
Gelirler
|
554,1
|
612,0
|
696,8
|
765,3
|
842,3
|
|
Vergi Gelirleri
|
459,0
|
520,5
|
599,4
|
663,9
|
730,5
|
|
Diğer Gelirler
|
95,1
|
91,6
|
97,4
|
101,4
|
111,8
|
|
Bütçe Dengesi
|
-29,9
|
-61,7
|
-65,9
|
-73,2
|
-70,5
|
|
Kamu Maliyesi (GSYH'ye Oran, %)
|
|
|
|
|
|
|
Kamu Kesimi Dengesi
|
-1,0
|
-2,4
|
-2,1
|
-1,9
|
-1,3
|
|
Merkezi Yönetim Bütçe Dengesi
|
-1,1
|
-2,0
|
-1,9
|
-1,9
|
1,6
|
|
Diğer Kamu Kesimi Dengesi
|
0,1
|
-0,4
|
-0,2
|
0,0
|
0,3
|
Ek 2: OVP 2017 – 2019 (Eski) Tahminleriyle
OVP 2018 – 2020 (Yeni) Tahminlerinin Karşılaştırılması
|
OVP Eski Yeni Karşılaştırma
|
2017
|
2018
|
2019
|
|
GSYH Büyümesi (%) (Eski)
|
4,4
|
5,0
|
5,0
|
|
GSYH Büyümesi (%) (Yeni)
|
5,5
|
5,5
|
5,5
|
|
GSYH (Milyar TL) (Eski)
|
2.404
|
2.686
|
2.987
|
|
GSYH (Milyar TL) (Yeni)
|
3.035
|
3.446
|
3.872
|
|
GSYH (Milyar USD) (Eski)
|
756
|
815
|
884
|
|
GSYH (Milyar USD) (Yeni)
|
847
|
923
|
988
|
|
KB Milli Gelir (USD) (Eski)
|
9.529
|
10.164
|
10.926
|
|
KB Milli Gelir (USD) (Yeni)
|
10.579
|
11.409
|
12.100
|
|
Enflasyon (TÜFE, %) (Eski)
|
6,5
|
5,0
|
5,0
|
|
Enflasyon (TÜFE, %) (Yeni)
|
9,5
|
7,0
|
6,0
|
|
USD / TL Kuru (Yıllık Ortalama) (Eski)
|
3,18
|
3,30
|
3,38
|
|
USD / TL Kuru (Yıllık Ortalama) (Yeni)
|
3,58
|
3,73
|
3,92
|
|
Cari Denge / GSYH (%) (Eski)
|
-4,2
|
-3,9
|
-3,5
|
|
Cari Denge / GSYH (%) (Yeni)
|
-4,6
|
-4,3
|
-4,1
|
|
İşsizlik Oranı (%) (Eski)
|
10,2
|
10,1
|
9,8
|
|
İşsizlik Oranı (%) (Yeni)
|
10,8
|
10,5
|
9,9
|
|
Merkezi Yönetim Bütçe Dengesi (Eski)
|
-1,9
|
-1,6
|
-1,3
|
|
Merkezi Yönetim Bütçe Dengesi (Yeni)
|
-2,0
|
-1,9
|
-1,9
|
bence bu OVP çöken ekopolitiğin yıllardır uyutulmanın gerçeklerden uzaklaşmanın çaresizliğinin kendini eleverişidir ...
YanıtlaSilBence bu politikalari uygulayanlarda gercekten inandilar bu isin Boyle gidecegine... Ben yaptim oldu, tekrar yapiyorum yine oldu... o zaman en buyugunu yapalim havaalaninin, koprunun, avmnin, Las Vegas usulu konseptli binalarin... nasil olsa para geliyor... deniz bitti... insallah sular cekilme egilimine girmez onumuzdeki yillarda bu ovp yi aramak durumunda kalmayiz... ya daha karpuz kesecektik...
Sil:) cikip biri dese keske, "Bitmeyen deniz yapmislar.", ama o tren coktan kacti.
SilYüksek lisans çalışmalarım sırasında çok saygı duyduğum bir hocam bir alıntı yapmıştı, affınıza sığınarak alıntının kimden olduğunu hatırlayamadım. 'Krizler oyuncuların aynı şeyleri yapmaya devam etmesinden çıkar (uyum sağlayamamak ya da trendlerdeki değişimleri görememekten dolayı). Sanırım sizin dediğinize geldiğimizde bu alıntı da bir kez daha doğru çıkmış olacak.
SilSayın Hocam,
QE'nin sona erdiğinin duyurulmasının ardından, sizce FED açıkladığı tahvil verip nakit toplama işini önümüzdeki 4 yılda ne denli disiplinle uygulayabilir? Donald Trump'ın başkan kalıp kalmaması, Kuzey Kore ile düzenli bir biçimde atışmaları, olası bir yeni Kore Savaşı durumu FEDin elini de zorlayacaktır gibi geliyor.
Ayrıca koyduğunuz veriler ile ilgili çıkarım yorumunuz bence mükemmel. Evet, forecasting bir tahmin oyunu ve şu ara oldukça belirsiz bir ortamda hükümetimiz sanırım 'wishfull thinking' hastalığına kapılmış. Babamın borsa ile anlattığı kısa bir hikaye: 'Ayıya bu sene ne bol olur diye sormuşlar, Armut!! demiş'. Korkarım durum bundan ibaret. Önceki yazılarınızdan AKP iktidarı sırasında borcun kamu kesiminden özel sektöre nasıl kaydığını tespit edince, ve özel sektörde düşük faizli döviz borcunun cazibesinden kaynaklı FX risklerini düşününce biraz korku filmi senaryosu benzeri bir durum çıkıyor ortaya.
Rahmetli Turgut Özal zamanında da yüksek enflasyon vardı, Dolar her sen yükselirdi ha yükselirdi, ama Türkiye'nin FX borcu potansiyelinin çok altındaydı: sonuçta satıp nakde çevirebileceğimiz yığınla KİT vardı. Bu sefer korkarım gerçek bir Amerikan Bail Out görmeden Türkiye'nin özel sektörünün hayatta kalması pek olası değil.
Mehmet Şimşek'in ekonomi ve finans bilgisine oldukça güvensem de, bu kısır döngü bana bu yaklaşımla kaçınılmaz görünüyor.
Sizce bu üzücü senaryoyu görmeden kurtulmamız mümkün mü hocam?
Saygılar ve teşekkürler,
Sinan
Hocam bitcoin hakkinda ne dusunuyorsunuz
YanıtlaSilHocan zaten bu konuyla ilgili yazı yazmıştı...
Silhttp://www.mahfiegilmez.com/2013/11/bitcoin.html
vay arkadaş bu polyannacılık ne zaman bitecek??
YanıtlaSilhocam öncelikle engin bilgilerinizle bizi aydınlattığınız için teşekkürler, yorumunuza sağlık
YanıtlaSilsanal para, şifreli para (bitcoin vs.) ile ilgili bir yazı paylaşır mısınız size zahmet ?
Teşekkür ederim. Bu konuda blogda yazım var zaten.
Silhocam basit 1 soru sorucam ben her 1000 tl aldığımda 1000 dolar alabilsem paramı korumuş olurmuyum 1 e 1 oran ile?
YanıtlaSilHalka 7/24 yalan söylemenin adı "algı yönetimi" olduğundan beri neyimiz düzgün ki OVP tutarlı olsun?
YanıtlaSilHocam peki gerçekleşmesi pek te mümkün olmayan böyle bir program yerine neden gerçekçi bir program açıklamıyorlar.Ne de olsa bu OVP başarılı sonuçlara ulaşamayınca yine kendileri sorumlu olacak.Bile bile neden böyle bir işe girişiyorlar?...
YanıtlaSilOy.
SilOy oy oy sevgili Adsız
SilBu tür programlar ‘Yem Borusu’ işlevi görür.
SilAskerlikte her işin bir ritüeli vardır. Geçmişte süvarilerin atlarına yem verileceği zaman önce bir boru çalınır ve yem ondan sonra verilirmiş.
Hikaye o ki, Osmanlı Yemen’e bir birlik yollamak istiyor. Asker ve atlar gemiye bindiriliyor. Fakat yolculuğun bir aşamasında atların yemi biliyor ve huysuzlanmaya başlıyorlar. Çare olarak yem verilecekmiş gibi boru çalınıyor. Atlar yem verileceği şartlanması ile bir müddet sakinleşiyorlar. Yolculuk bu şekilde sürdürülmeye çalışılıyor.
Sanırım programın amacı belli olmuştur.
4 senedir diyorum. Kimseye oy moy yok!
SilÇok güzel bir yazı. Teşekkür ederiz.
YanıtlaSilBen bir ekonomist değilim; ama çok rahat bir şekilde neyin ne olacağını anlayabildim.
OVP’nin tüm hedefleri tutturulabilse bile durumun pek parlak olmadığı ayan beyan görülüyor.
Cari açıkta bir iyileşme olmayacağı anlaşılıyor. Bugün GSYH’ya oranı yaklaşık yüzde 50 mertebesinde olan ülkemizin toplam döviz borcunun 2020 yılı sonunda tahakkuk edecek faizlerle beraber 600 milyar dolara ulaşacağı bunun da GSYH’ya oranının yaklaşık yüzde 55-60 mertebesine çıkacağı anlaşılıyor. Üstelik bu durum hedefler tutturulabilirse gerçekleşecek. Gel de gelecekten umutlu ol.
Tekrar teşekkürler ve saygılarımla..
Hayal vadeli program
YanıtlaSilEleştirmediğiniz başka bir şey kaldı mı?
YanıtlaSilÇok var da yer yok.
SilOrta Vadeli Hayaller
Silevet hocam nedir bu bitcoin nereye gidiyor güvenli midir? para yatırılır mı buna
YanıtlaSilBu konuda bu blogda eski yazım var.
SilHocam , bu OVP icat edildiğinden beri tutan bir hedefi oldu mu?
YanıtlaSilYaklaşanlar olmuştu geçmişte.
Sil
SilSayın Eğilmez;Bu blogunuzda 11 Nisan 2017 Salı günü OVP' dair yazınızda 2016 OVP' ile 2016 yılı gerçekleşmelerine ilişkin yazınız aşağıda.Son veya sonuç bölümünde ciddi sapmadan bahsediyorsunuz.Fakat ciddi bir sapmadan bahsetmenin mümkün olmadığını görüyoruz.Şöyleki;OVP' de 14 parametre belirlenmiş, enflasyon, işsizlik dışında (enf:7.5 yerine 8.5 gerçekleşmiş/ işsizlik ise:10.5 yerine 11.8 olarak gerçekleşmiş) diğer parametrelerde tahminler ve tahminlerden daha iyi gerçekleşmeler sözkonusudur.(Millî gelir, kişi başı milli gelir, bütçe dengesi gibi)
2016 Gerçekleşme
GSYH (Milyar TL, Cari Fiyatlarla)
2.148
2.591
GSYH (Milyar Dolar, Cari Fiyatlarla)
726
857
Kişi Başına Gelir (GSYH; Dolar)
9.243
10.650
GSYH Büyümesi (%)
3,2
2,9
İşsizlik Oranı (%)
10,5
11,8
İhracat (fob, Milyar Dolar)
143,1
142,6
İthalat (cif, Milyar Dolar)
198,0
198,6
Ham Petrol Fiyatı (Brent, USD/Varil)
43,3
45,1
Cari Denge (Milyar Dolar)
31,3
32,6
Cari Denge / GSYH (%)
-4,3
-3,8
Enflasyon (Yılsonu, TÜFE, %)
7,5
8,5
Bütçe Dengesi (Milyar TL)
-34,6
-29,2
Bütçe Dengesi / GSYH (%)
-1,6
-1,1
Faiz Dışı Denge / GSYH (%)
0,8
0,8
"Görüleceği gibi özellikle TÜİK’in GSYH revizyonu sonrasında 2016 gerçekleşmelerinde tahminlere göre ciddi sapmalar olmuş. Bu durumda 2017 ve sonrası tahminlerinin de bu yeni duruma göre tamamen değiştirilmesi, yenilenmesi gerekiyor. Ne çare ki bir kez daha siyasete kilitlenmiş olan Türkiye bu hayati tabloyu güncelleyecek zamanı bulamıyor."
Sayın Eğilmez 14 parametreden 2 parametrede 1 puanlık sapma nasıl ciddi bir sapma olarak kabuledilebiliyor ki,15 Temmuz darbe teşebbüsüne maruz kalma gibi büyük bir sosyal,politik,kaotik ortamdan geçmenin etkilerinin olması durumu söz konusu iken.
Siz yeni bir OVP' gerekeceğini yazmışsınız,ama 'Güncelleme için zamanın bulunmayacağını dair ümitsiz iken,dün 2017/2020 OVP' açıklandı.Demek sizin yazılarınız takip ediliyor.Nisanda yazmışsınız , yoğun gündem ve hazırlık süresi gibi nedenlerle olsa gerek, Eylül sonu açıklandı.Tabiki siz yine şimdiden yeni OVP'den ümitsizsiniz.Ama maalesef zaman sizi haklı çıkartmıyor.Örnek 11Nisan tarihli yazınız.
burada hoca yeni OVP ile bir ongorude bulunmus... bu cevabiniz biraz gec kalmis bir saptama... guncellemeleri ben teknotratlar yapiyor diye biliyordum... ya siyaset yaptiklari icin guncellemeye zamanlari yok yada bu isi onlar degil siyasetciler yapiyor.
SilDolar yıl sonu kur tahminini nasıl hesapladınız??
YanıtlaSil2018 yılını alalım mesela. Cari açık 40 milyar Dolar. Ve bu açık GSYH'nin % 4,13'ü. % 4,3 ü 40 milyar USD olursa % 100'ü ne olurdan gidersek 2018 GSYH'yi 930 milyar USD buluruz. 3.446 milyar TL / 930 milyar USD = 3,70 USD / TL yıllık ortalama kuru verir. 2017 yıl sonu 3,60 olduğuna 2018 yıl ortalaması da 3,70 olduğuna göre 2018 yılsonu kuru ne olur? sorusunu yanıtlayınca yılsonu da bulunmuş olur.
SilSiz ne güzel insansınız, ülkenin tek ihtiyacı sizin gibi dürüst insanlar.Elinize saglik.
Silsaygılarımla.
Hocam pardon 3.446 nerden geldi acaba kusura bakmayın İngilizce iktisat 1 deyim daha :)
SilOrta Vadeli Plan'da GSYH (Milyar TL) satırına bak. 2018'de beklenen milli gelir büyüklüğü.
SilBu yorum yazar tarafından silindi.
SilEmeginize,kaleminize saglik. Tesekkurler...
YanıtlaSilSağolun
Silmahfi hoca bu yıl dolar tahmin yapmıcak,dolar tahmini yapamıcak kadar çok belirsizlik var bide ırak kürtlerinin referandumu vs çıktı iyice belirsiz
YanıtlaSilEvet en akıllı kararım o olmuş.
SilYıl sonu kurunu nasıl hesaplıyoruz Mahfi Bey?
YanıtlaSil2016 sonunu biliyoruz 2017 yıl ortasını da bulabiliyoruz (2017 TL GSYH / 2017 USD GSYH).
Sil((2017 yıllık ortalama kuru - 2016 yılsonu kuru) + (2017 yıllık ortalama kuru)) / 2 derseni 2017 yıl sonu kurunu bulursunuz.
hocam abd dolar endeksiyle abd borsaları arasındaki ilişki nasıldır. Bizde tl değerlennce borsa daha çok artıyor onlarda durum nedir
YanıtlaSilBenzer durumlar geçerli.
SilHocam yeni yazınıza daha uygun diye tekrar duzelterek yazıyorum. Umarım analizimi beğenirsiniz ve yayınlarımız
YanıtlaSilMtvye o/o40 zamla Akp bir taşla birden fazla kuş vurma derdinde. Bize de bu kuşları saymak düşer
1. Bu zamlı yüksek oranlı vergi ile bütçede ciddi bir gelir elde edecek.tipki sigaradaki güçlü hazir gelir gibi...tek bir farkla sigarada kaçak Göcek sigara kacak tütüun gibi kayıtdışı alanlar kacis noktaları varken mtvde yolda cirit atan arabaların kayıtdışı vergisiz olma dolasma ihtimali taktir edilir ki 0dir. Yani herkes seve seve ödeyecek butcesi güçlenen devletin faiz harcamaları azalacak ekonomik sarsıntılarıdan
daha az etkilenecek. Belki kredi notuna da bu yansıyacak.. artı olarak 2019 seçim çalışmalarına kaynak cikacak (Bütçe disiplini)
2.mtvye gelen zamla yeni araba alımında zaten otv ile örülen vergi ağı bu sefer yeni araba almak isteyenleri daha da caydıracak cunku 0 arabanın yıllık vergisi en yüksek dilimde kısaca almaktan cayacak!bu da cari açığa fren olacak. Türkiye'de satılan araçların çoğunlugu komple ithal.. montajı vs ile kullanima hazır geliyor. (Cari açık azaltma)
3.Yeni araba almak istemeyen kişiler iç piyasaya bakacak ic piyasaya akacak...ikinci ele yönelecek ikinci el piyasada fiyat artışları hareketlilik oluşacak. Türkiye'de bilenler bilir piyasanin barometresi ikinci el araç pazarıdir. Bu piyasa harejetkiyse piyasada para dönüyor demektir.piyasada canlilik var demektir.burdaki canlilik diğer piyasalarada yansir. sonucta borcu harcı olan ya da yeni model almak için arabasını satmak(ki yeni model almak bundan sonra zor) isteyen bu piyasada ciddi hareketten yararlanacak....olusan anį talep karşısında istedigi fiyattan kazancını cikartacak. Zamanla mtvden kaçmak isteyen piyasadaki hareketi gören ikinci el sahipleri de zamanla arzi arttıracak arabalarını elden çıkarmaya çalışacak.... alım satım vergiergisiyle de devlette nasibini alacak. (Piyasaya hic bir teşvik sunmadan hurda indirimi vergi teşviği vs gibi piyasanin açıklarından yararlanarak Piyasaya Doping/Büyüme Efekti)
Kısaca bütçe disiplini cari açık azaltma iç piyasa hareketiyle akp bir taşla birden fazla kuş vurma in keyfini sürecek.Bana kalırsa çok zekice hazırlanmış bir uygulama.
Hocam argümanlarıma katılıyor musunuz ne dersiniz olasılığı hakkinda
Herkese sevgiler
Güzel yazmışsında yazında görüşlerini destekleyecek 2019 ve %40 haricinde hiç sayısal veri yok.
SilHaklısınız. Aynen de böyle düşünmüşlerdir. Her yaptıkları iş çuvallayınca "yav ne güzel de düşünmüştük, neden böyle oldu şimdi" şaşıp kalmalarının ve "kandırıldık, yanıltıldık" diye şikâyet etmelerinin sebebi de kendilerini büyük vizyoner zannedenlerin aslında basit bir kasaba tüccarı kadar bile önlerini görmekten aciz olmalarıdır.
SilBu yazdıklarınız bir defaya özgü bütçe artışı olmuşsa geçerli. Ne var ki önümüzdeki dönemde kamu harcamaları artarak devam edecek gibi görünüyor. Çünkü seçimler artık çok uzakta değil. O nedenle yeni vergi artışları gelebilir.
SilZat-ı amaclari da o hocam zaten sağlam devamli bir kaynak yaratarak bütçeyi yamamak seçim öncesi akan suda kabini doldurarak seçim sürecinde ise harcamalara tam gaz vermek...seçimlerden sonrası içinde Allah kerim😉
SilBu kısma kadar çözmüştük. YılSonu kısımda ortalama aldığınızı düşünmüştüm. Tutmamıştı. Ama aradaki farkı üzerine eklemişsiniz sanırım. Cevap için teşekkürler
YanıtlaSilAynen
SilHocam ovp sunumundaki grafiklerde durumu iyi gösterecek şekilde tarihlerin ve göstergelerin (istihdam oranı yerine kişi sayısı gibi) seçilmesi hakkında ne düşünüyorsunuz
YanıtlaSilEskiden makyaj yapılırdı şimdi doğrudan botoksa gidiliyor.
SilMahfi hocam sizi çok uzun zamandır takip ediyorum ve ilk kez bir yorum yazıyorum öncelikle kendi adıma bana çok şey kattıgınız için size minnettarım. 1 yıl önce işe girdigimde gidip ilk maaşımda tüm kitaplarınızı aldım ve büyük bir keyifle okudum siz ayrıntılara dikkat edersiniz dışı yazmanız gerekirken fışı yazılmış(myb altında) hocam sizden istirham ediyorum ben kendim sigorta sektöründe çalışıyorum karşılaştırmalı olarak türkiyede sigorta ve fonlamalarıyla ilgili br yazı bekliyorum umutla teşekürler.
YanıtlaSilTeşekkür ederim.
SilDüzelttim, sağolun. Sigorta benim ilgilendiğim bir konu, yazacağım.
Hocam hiç İzmir'e yolunuz düşmüyor mu? Sizi dinlemek güzel olurdu..
YanıtlaSilSon zamanlarda gelemedim. Aslında İzmir'i çok da özledim.
SilOrta Gelir Tuzağı Programı
YanıtlaSilHiç belli olmuyor mu?
Mahfi Hocam, AKP'liler bile yapılan fahiş vergi zamlarını eleştiriyorken sizin sessiz kalmanızı yadırgıyorum.
YanıtlaSilAdını zikrettiğin partide ben hiç öz eleştiri görmedim, yanlış biliyorsun. Öze yönelik eleştirinin sıfır olmasıyla övünenler varken senin bu yorumun tamamen hükümsüzdür.
SilDaha ne diyeyim bilmiyorum.
SilHocam bir ülkenin 3 yıl içindeki en büyük hedefi meyveli gazozdan vergi almak olmamalı diye düşünüyorum ve bu beni çok üzüyor.
YanıtlaSilSaygılarımla.
Bir de şu Almanya ekonomisi üzerine yazsanız artık.
YanıtlaSilAlmanya'da eski günleri 2002 öncesi mark günlerini özler olduk.Almanya ekonomisinin verileri üzerinde bir yazı bekliyorum sizden.
Merkel biz gurbetçileri kandırıyor mu yoksa biz mi anlamıyoruz da markdonemini özlüyoruz bilmiyorum artık.
İlk soru benden olsun Almanya ekonomisi çöküyor mu?
Saygılar
Birol Sevincer
İyi abi kandirilmiyorsunuz bu sefer birol abi
Silalmanya verileri iyi geliyor şuanda.
SilAlmanya ekonomisi sağlam görünüyor.
SilHocam bu bir devlet programından ziyade benim çalakalem yaptığım 3 5 aylık planıma benziyor. 7 6 5 diye enflasyon yazmışlar. Şaka mı bu? Neye dayanmış da bulmuş? Tamamı temenni gibi duruyor. Nasıl gerçekleştireceksiniz diyince de "Allah'ın izniyle" derler heralde.
YanıtlaSilBence bu hedeflere ulaşılabilir. Yeter ki TUIK yardım etsin.
YanıtlaSilHocam öncelikle yazınız için teşekkürler. Benim gibi ekonomi alanından uzak olanlar için aydınlatıcı yazılar kaleme alıyorsunuz. OVP yazınızda gelir vergisi artışından bahsetmemişsiniz. Neden 3. dilimi arttırmayı seçtiler ? En yüksek dilimi arttırma ya da 5. dilimi ekleme yoluna gitmediler ?
YanıtlaSil3. dilimde çok kişi var. 5. dilimi artırmak fazla gelir getirmez.
SilOvp de gelişmekte olan ülkelere net sermaye akımının pozitife döndüğüne ilişkin IIF kaynaklı bir tablo vardı.Fed'in sıkılaştırmaya başlayacagı bir dönemde bu tabloyu nasıl okumak gerekir.
YanıtlaSilÖnümüzdeki dönemde o grafikler tersine dönecek.
Silemeğiniz için teşekkürler. Hocam bizim reel GSYH mız kaç TL mesela 2015 ve 2016 rakamları nedir gerçekte ne kadar büyüyoruz
YanıtlaSilGöstergeler bölümünde ayrıntılarıyla mevcut.
SilHocam yorumlarınız ders niteliğinde. Sizin yazılarınızı takip ederek öğreniyorum. Teşekkürler. Yazınızda belirttiğiniz; "Aslında ben de Fed’in uygulayacağı faiz artışları ve bilanço küçültme programının bizim gibi ekonomileri finansman bulma zorluğuna iteceğini ve dolayısıyla cari açığımızda düşüş yaratacağını düşünüyorum. " düşencenizin uygulamadaki sıralaması aşağıdaki gibi mi olur:
YanıtlaSilFinansman bulma zorluğu, $ bulamaz isek, ithalat yapamayız.
İthalat yapamadığımız için, ihracat için gerekli hammadde ve yarı mamul alınamaz.
Hammadde alınamaz ise ihracat yapılamaz.
ihracat olmaz ise $ bulamayız. Görece olarak ithalat ihracattan daha fazla oranda düşeceği için cari açık düşer. Mevcut borç ödemeleri için başka giderler, mesela yatırımlara, sosyal yardımlara ayrılan bütçe borç ödemek için kullanılır. Kısır döngü içinde kalırız.
Bunun sonucunda tüketim azalır. Tüketim azalacağı için enflasyon artamaz. Ama büyüme de olamaz.
İkinci olarak geçmiş dönem OVP nin gerçekleşme performansını değerledirir misiniz.
Saygılarımla
Bunu yazının altına ekledim.
SilDün sokaktaki bir vatandaşa tv kamerası yöneliyor ve muhabir soruyor: "ekonomi bakanı önümuzdeki yıllarda enflasyon ve işsizliğin azalacağını söyledi bugün. Ne düşünüyorsunuz?" Cevap: "artacak diyecek hali yok ya" hocam bence ovp'nin özeti bu.
YanıtlaSilovp denen ucube tam bir saçmalık.3 tane bakan çıkmış yüzleri kızarmadan,bizlerle dalga geçiyor.millete yüzde 3 zam ver, kendine gelince sınır yok.ne güzel dünya.yukarda sayın hocam çelişkileri açıkladı,böyle bir ortamda büyümeyi,milli geliri,işsizligi,enflasyonu olumlu olarak bol keseden sallamışlar.at yalanı sevsinler inananı.BİZİ KERİZ YERİNE KOYMAYIN YETER YA.SİZE OY VERENLER OLABİLİR AMA BİZ DEGİLİZ.
YanıtlaSilHocam Türkiye'deki kamu bütçe politikalarının gelir dağılımı üzerine etkisini inceleyen bir rapor hazırlamaktayım, tavsiye edebileceğiniz kaynak/kitap/makale var mı?
YanıtlaSilSevgi ve saygılarımla..
Sayın Hocam gerçekten merak ettiğim bir konu var. Büyüme dolar bazında eksi olarak görünüyor tabloda. TL bazında büyüme doğal olarak aldatmaca dan başka bir şey olmuyor bu durumda. Gerçekte küçülen bir ekonomi var olarak anlıyorum. Yanılıyor muyum ?
YanıtlaSilBiz Dolarla değil TL ile alış veriş yaptığımıza göre o açıdan bakarsanız büyüyor.
Silhttps://tr.investing.com/news/forex-haberleri/orta-vadeli-program-ackland-kur-olumlu-tepki-vermedi-504201 alttaki yorumları da dikkate aldığımızda vatandaşın sesini duyarız.
YanıtlaSilÜstat,
YanıtlaSilKapsamlı değerlendirmeniz için teşekkür ederim.
“İşsizlik Oranı: OVP’nin büyüme oranıyla en tutarlı görünen tahmini işsizlik oranı...”
Sanırım “en tutarsız olanı” olacak.
Çok selamlar
Cafer Demir
Teşekkür ederim. İşsizlik büyüme artışıyla biraz azaldığı için ama bu büyümenin istihdam yaratmayacağını gösterdiği için fazla da azalmadığı için tutarlı aslında.
SilHocam gelişmiş ülkeler gerçekçi olmayı nasıl başarabilmiş. Bize gerçekçilik neden bu kadar uzak duruyor?
YanıtlaSilEğitim ve öğretim farkı.
SilOVP ile orta direk hanehalkı zokayı yutacak.
YanıtlaSil2018-2019; TC resmen yikildi. Halkin bir kismi baska ulkelere goc ediyor. Ulkenin bir kismi isgale ugrayacagi kesin; Marmara-Dogu ve Guneydogu Anadolu. Anadolu Beylikleri cagi yeniden baslar. Hayirli olsun emegi gecen herkese. Sefasini surdukleri gibi eziyetine de katlanacaklar mi; yoksa halkin parasini bir gece c-alip kacip gidecekler mi?
YanıtlaSilAkp beylikler donemi
SilIce Mountain`a katılıyorum. Ülkenin yaşanacak hali kalmadı, üstüne üstlük buradaki yorumcuların yorumlarına bakıyorum bir kısmı daha durumun ne olduğunun bile farkında değil. Adam herşeyi iyi sanıyor. Bu ortamda nasıl yaşayacaksın? Gitmenin yoluna bakıyorum açıkcası, çoluğa çocuğa bırakabileceğim en iyi şey düzgün bir yerde yaşama şansı heralde.
SilOturduğu yerden sallamislar ovp yaptık diyerek 😂😂
YanıtlaSilHocam bu vergi artislari ile alakali olarak,asil onemli olanin verginin adaletli toplanmasi ve vergi tabaninin gelistirilmesi gerektigi konusu acik. Benim sorum bu hedefe yonelik nakitsiz topluma yonelik. ornegin 200 ve 100 liralik banknotlar tedvulden kaldirilsa kayitdisi azaltilmis olmaz mi?
YanıtlaSil200 Tl piyasada zaten yok gibi.
SilMerhaba tespitleriniz için teşekkürler.
YanıtlaSilBen bordrolu çalışanlar üzerindeki vergi yükünün daha da artacağını düşünüyorum. Gelir vergisi oranlarında yapılacak artış brüt/net rasyosunun daha da aşağı inmesine neden olacak. Örneğin 10.000 tl brüt ücreti olan bir çalışana tüm kesintiler sonrası geçen yıl 6.500 tl kalır iken gelecek yıl 5.800 tl kalıyor olacak. Ayrıca alınan ürünler içinde gizli kdv leride hesaba katacak olursak bordrolu çalışan kağıt üstünde 10.000 tl kazanmış görünmesine rağmen alabildiği ürünün değeri 4.750 tl olabilecektir. Özetle devlete çalışmaya devam.
sosyalist devlet anlayışı,,,siz zaten bunu bu düşüncede değil misiniz ?,,,yoksa devrimciler, kapitalist mi oldular..
SilBunların sosyalizmle devrimle veya kapitalizmle bir ilgisi yok. Sadece mantıkla, akılla rasyonellikle ilgisi var.
SilHocam hanehalkı tasarrufları derken tam olarak neyi kastetmiş oluyoruz? Yani vadeli mevduatları mı tahvilleri mi?
YanıtlaSilhepsi,,
SilHak yok, hukuk yok alabildiğine keyfi uygulama. Dün yargı karar alıyor, gece karanlığında okula, işe gidilmiyecek diye (yaz saati uygulaması) bugün enerji bakanı damat efendi çıkmış, tanımıyoruz yargı kararını, gece karanlığında okula işe gidecek ve bizim özel anlaşma yaptığımız elektrik şirketlerine extra para kazandıracaksınız diyor! %40da zam yaptık mtv ye diyor! %40! Ehonami çoh eyiii. Ekonomi mi kalır böyle bir memleket de? Seçimle gönderelim diyorsun, yok kedi yok trafo yok YSK derken o da mümkün değil. Ruh hastası olduk.
YanıtlaSilSıpaydırmen ekstra ekstra yorumlar hos degil.
SilHaklı ola bilirsiniz. Rahatsızlık veriyor olabilir. Siz gönül vermiş olabilirsiniz Akp ye, ancak sorunların temelini oluşturan durum bu. Keyfi yönetim. Ben insanların kundaktaki bebelerin geleceğini düşünen bir vatandaşım. Kusura bakmayın deniz bitti. Artık rahatsız olma zamanınız geldi. Ve uzunca bir zaman alışın bu duruma.
SilHocam, aklınıza, yüreğinize ve elinize sağlık, Bu program bu kadar güzel, bu kadar anlaşılabilir yorumlanabilirdi. Teşekkürler. Umarım programı yapanlar da okur.
YanıtlaSilSağolun.
SilHocam merhaba,
YanıtlaSilböyle hesap kitap çok anlamam ama sosyal hayatın içine girince aslında ekonominin çok iyi gitmediğini görbiliyorsunuz. avrupa yakası için konuşacak olursak sultanahmet civarında kaliteli avrupalı ve amerikalı turistin yerini ucuz ve harcamayan ortadoğu turist profili aldı. taksim, beyoğlu, pera, etiler vs gibi yerlerdeki ana arter üzerindeki dükkanların çoğu boş ve kiralık ama alıcısı yok. gece hayatı denen şey eskiden şehrin her tarafında yaygın iken şimdi belli yerlerin belli bölgelerinde. ayrıca kongre turizmi, yat turizmi gibi önemli getirileri olan turizm çeşitlerinde büyük bir düşüş var. istanbul'da ulaşım pahalı. bir markete girip 200 tl harcıyoruz elimizde 2-3 torba ile çıkıyoruz ve yeme-içme anlamında 2 günde biten ürünler ile.
ayrıca yürütülen bir algı ile kelime oyunları yapılıyor. zam yerine güncelleme ya da değişiklik yapıldı deniyor. mesela motorin fiyatı değişince gece yarısından itibaren geçerli olacak fiyat vs deniliyor. istatistik olarak açıklanan rakamlarda da tuhaflık oluyor. geçen seneye göre ülkeye gelen turist sayısında %15 artış var deniyor mesela fakat turizm geliri aynı oranda artmamış oluyor bundan bahsedilmiyor. commerzbank açıkmalasında da açıklanan rakamlarda tuhaflık olduğundan bahsediliyor.
ülke olarak çıkmazdayız fakat kral çıplak diyecek çocuğu bekliyoruz gibi bir hissiyat içerisindeyim.
Devlet vergisini alır bu 2*2=4 gibi bişey.hedeflerini belirler ortaya koyar tutar tutmaz bilinmez.
YanıtlaSilAcaba biz doğru düzgün çalışır muyuz?
Vergimizi düzenli veriyor muyuz ?
Vatandaşlık görevimizi askerlik vergi vs hakkıyla eda ediyor muyuz ?
Hükümetimizin arkasında miyiz ?
Devlete hükümete laf söylemek kolay yol.
Bu soruları sorduğunuza göre siz bu soruların yanıtını olumlu veremiyorsunuz sanırım. Kime laf söylesin ki vatandaş. Bizi düzgün yönet diye oy verdiklerine hesap soracak tabii ki. İngiltereye mi sorsun hesabını?
Sil:))) işte entelektüel bakış entelektüel cevapyorum
SilHocam merhabalar.. İsimim Uğur. Yazılarınızı ilgiyle takip ediyor ve okuyoruz.
YanıtlaSil2 Kasım 2017 tarihinde üniversitemizde bir Finans Zirvesi etkinliği düzenleyeceğiz. Sizi ağırlamayı çok istiyoruz. Burada yazılı olan gmail hesabınıza detayları elektronik posta olarak da gönderdim.. Umutla bekliyoruz cevabınızı.. Saygılarımla..
Ben bu davetlere katılamıyorum çünkü birisine katılsam ötekilere de katılmam gerekiyor yetişme imkanım yok.
SilAtaturkten sonra yatan guruhun ceremesini gencler cekecek. Parasi olan parasini muhafaza ediyor yurtdışı bankalara kaciriyor paralari. Vergi odeme yok, katki yok, calis serbest.
YanıtlaSilMerhaba hocam
YanıtlaSilDevlet, vergilerin baska ülkelerin paralarıyla da ödenebileceğini açıkladı diyelimki.
Sonucta insanlar vergi odemek icin TL lerini baska paralara cevirmezler ancak ellerindeki dövizleri vergi vermek icin kullanabilirler.
Bu durumda döviz rezervlerinde artış olup TL yi güçlendirmez mi?
Teşekkürler
Bir devlet eğer devletse kendi bastığı paranın dışında parayla vergi tahsil etmez.
SilHollanda da hükümet kurulamadı Almanya'da ise kurulması meçhul, kurulsa bile çok zayıf bir hükümet olacağı ortada. Bizimle ugrasmalarinin bedelini ödüyorlar genel kanım bu yönde.
YanıtlaSilSizce Almanya önümüzdeki dönemde büyümesi zayıflar mi?
Almanya, bizi köşeye sıkıştırmak için hiç suçumuz gunahimiz yokken bu günahsız masum milletimize ekonomik yaptırımlar uygular mı?
Hükümetimizin bir mali müşavir eski bir hazineci olarak vergi düzenlemesini nasıl buluyorsunuZ?
Yeni vergi oranlarının ekonomiye ne gibi etkisi olur?
ESAD DURMUŞ YOĞURTÇU
(MaliMüşavir)
Sizin genek kanınız mı? Güldürmeyin insanı....
SilAlmanlar ve Hollandalilar kiskancliktan catliyor su an, Türkiyenin Tayyibi var, bizim onun gibi bir dünya liderimiz yok diye.
SilSaka bir yana Hollanda ve Almanya´ya hükümet kurulamadi diye bir sey olmaz. Bu ülkelerin ekonomik istikrarinin güvencesi, politikadan bagimsiz karar alabilen güclü ekonomik kurumlardir. Öyle 1 yil hükümet kurulamadi falan diye bir sey olmaz.
Biz kendi derdimize bakalim. Bu ülkelerde bir günde MTV´yi yüzde 40 arttirmaya kalkan politikaci sokaga cikamaz birde. Yasal düzenleme olmadan gelir ve kurumlar vergisini arttirmaya kalkan politikaciyi tefe koyarlar
Bizim sorunumuz Almanya ya da Hollanda değil. Bizim sorunumuz Türkiye. Nasıl ederiz de bu güzelim ülkeyi çağdaş bir ülke yaparız buna kafa yormamız lazım. Almanya batarsa bizim ihracatın önemli bir kısmı da açıkta kalır.
Sildaha 1 ay sonrasını öngöremeyen anlayış mı orta vadeli program yapıyor. baktığımda ciddi paradoksallık arz ediyor ovp!. bu kadar çelişkiden ancak hocamızın da özellikle belirttiği üzere temennilerle dolu bir metin çıkar. daha öncekilerden de büyük sapmalar göstermeye aday bir ovp bence. saygılar hocam...
YanıtlaSilhttps://m.gercekgundem.com/chpden-hukumete-orta-vadeli-program-elestirisi-12725g.htm
YanıtlaSilBir ovp eleştirisi daha tarafsız şekilde okumanız tavsiye olunur
Hocam öncelikle merhaba, ovp benim sınav konum fakat birkaç kez okumama rağmen kafamda oturmuş değil bununla ilgili bir yazı paylaşmanız mümkün müdür?
YanıtlaSilHocam ıyı gunler unıversıte ogrencısıyım bırcok yerden arastırmama ragmen tatmın edıcı bır bılgıye ulasamadım sizden ricam ovp'nın para-maliye-gelir-dış tıcaret polıtıkaları hakkında bılgı verır mısınız? tesekkur ederım.
YanıtlaSilHocam ovp sınav konum, kısaca amaç ve araçları hakkında bilgi vermeniz mümkün mü?
YanıtlaSil