Türkiye İçin 2020 Tahminleri
2020 yılı küresel krizin üçüncü
aşamasına girdiğimiz yıl. IMF’nin Dünyanın Ekonomik Görünümü Nisan 2020
Raporuna göre küresel sistemde yüzde 3,03 oranında bir küçülme olması öngörülüyor.
Küçülme oranı gelişmiş 55 ekonomide ortalama yüzde 6,11 dolayında tahmin
edilirken gelişmekte olan 155 ekonomide ortalama yüzde 1,05 oranında büyüme
bekleniyor. Türkiye ekonomisinin de küresel ekonomide Covid-19 pandemisinin
yarattığı çöküşten ciddi darbe alacağını tahmin etmek gerçekçi bir yaklaşım
olur. Eldeki verileri ve anket sonuçlarını kullanarak 2020 yılı için GSYH ve
kişi başına gelir tahminleri yapalım.
Aşağıda ilk tahmin seti yer
alıyor. Bu tahmin setinde Merkez Bankasının (TCMB) her ay reel sektör, finans
sektörü ve profesyonellerden oluşan gruba uyguladığı Beklenti Anketinin nisan
ayı sonuçlarını, yıl ortası nüfus tahmini için de TÜİK’in tahminini kullandım.
Buna göre ankete katılanların 2020 yılsonu USD/TL kuru tahmini olan 6,9277’yi, yılsonu
enflasyon tahmini olan 9,76’yı esas alarak 2020 yılı ortalama USD/TL kurunu ve
ortalama yıllık enflasyonu hesapladım. Beklenti anketinde yer alan 2020 büyüme
tahmini olan yüzde - 0,6’yı aynen aldım. Sonuç olarak aşağıdaki tablo çıktı
ortaya:
GSYH
Tahmin Seti I
|
Miktar/Oran
|
Açıklama
|
||
A
|
2019
Yılsonu USD/TL
|
5,9507
|
Gerçekleşmiş
durum
|
|
B
|
2019
Ortalama USD/TL
|
5,6760
|
Gerçekleşmiş
durum
|
|
C
|
2020
Yılsonu USD/TL
|
6,9277
|
TCMB
Beklenti Anketi (2020 Nisan)
|
|
D
|
2020
Ortalama USD/TL
|
6,4392
|
Tahmin:
(A+C)/2
|
|
E
|
2019
Yılsonu Enflasyonu
|
0,1184
|
Gerçekleşmiş
durum
|
|
F
|
2020
Yılsonu Enflasyonu
|
0,0976
|
TCMB
Beklenti Anketi (2020 Nisan)
|
|
G
|
2020
Ortalama Enflasyonu
|
0,1080
|
Tahmin:
(E +F)/2
|
|
H
|
2020
Büyüme Oranı
|
-0,006
|
TCMB
Beklenti Anketi (2020 Nisan)
|
|
İ
|
2019
GSYH (Milyar TL)
|
4.280
|
Gerçekleşmiş
durum
|
|
J
|
2019
GSYH (Milyar USD)
|
754
|
Gerçekleşmiş
durum
|
|
K
|
2020
GSYH (Milyar TL)
|
4.717
|
Tahmin:
İ+[İ*(H+G)]
|
|
L
|
2020
GSYH (Milyar USD)
|
732
|
Tahmin:
K/D
|
|
M
|
2020
Yıl Ortası Nüfusu (Milyon)
|
83,5
|
Tahmin
|
|
N
|
2019
Kişi Başına Gelir (USD)
|
9.127
|
Gerçekleşmiş
durum
|
|
O
|
2020
Kişi Başına Gelir (USD)
|
8.766
|
Tahmin:
(L/M)*1000
|
Tabloya göre eğer TCMB Beklenti Anketinde öngörülen tahminler gerçekleşirse Türkiye’nin 2020 yılı GSYH’si 4.717 milyar TL ya da 732 milyar dolar çıkar. Bu, 2019 yılına göre dolar cinsinden GSYH’nin 754 milyar dolardan 732 milyar dolara gerilemesi, kişi başına gelirin de 9.127 dolardan 8.766 dolara gerilemesi demek olur.
Aşağıda ikinci tahmin seti yer
alıyor. Bu tahmin setinde TCMB Beklenti Anketinden alınmış 2020 yılı yılsonu USD/TL,
enflasyon ve büyüme tahminleri yerine IMF’nin Türkiye tahminlerini (enflasyon
yüzde 12, büyüme oranı yüzde – 5) ve yılsonu USD/TL verisi yerine de son iki
yılda TL’nin karşılaştığı ortalama değer kaybı olan yüzde 25 kayba göre
yapılmış tahmini (7,43849), yıl ortası nüfus tahmini için de yine TÜİK’in
tahminini kullandım. Bu verileri esas alarak düzenlediğim tablo şöyle çıktı ortaya:
GSYH
Tahmin Seti II
|
Miktar/Oran
|
Açıklama
|
||
A
|
2019
Yılsonu USD/TL
|
5,9507
|
Gerçekleşmiş
durum
|
|
B
|
2019
Ortalama USD/TL
|
5,6760
|
Gerçekleşmiş
durum
|
|
C
|
2020
Yılsonu USD/TL
|
7,4384
|
Son
2 yılın ortalaması (%25 değer kaybı)
|
|
D
|
2020
Ortalama USD/TL
|
6,6945
|
Tahmin:
(A+C)/2
|
|
E
|
2019
Yılsonu Enflasyonu
|
0,1184
|
Gerçekleşmiş
durum
|
|
F
|
2020
Yılsonu Enflasyonu
|
0,1200
|
IMF
Tahmini
|
|
G
|
2020
Ortalama Enflasyonu
|
0,1192
|
Tahmin:
(E +F)/2
|
|
H
|
2020
Büyüme Oranı
|
-0,050
|
IMF
Tahmini
|
|
İ
|
2019
GSYH (Milyar TL)
|
4.280
|
Gerçekleşmiş
durum
|
|
J
|
2019
GSYH (Milyar USD)
|
754
|
Gerçekleşmiş
durum
|
|
K
|
2020
GSYH (Milyar TL)
|
4.576
|
Tahmin:
İ+[İ*(H+G)]
|
|
L
|
2020
GSYH (Milyar USD)
|
684
|
Tahmin:
K/D
|
|
M
|
2020
Yıl Ortası Nüfusu (Milyon)
|
83,5
|
Tahmin
|
|
N
|
2019
Kişi Başına Gelir (USD)
|
9.127
|
Gerçekleşmiş
durum
|
|
O
|
2020
Kişi Başına Gelir (USD)
|
8.192
|
Tahmin:
(L/M)*1000
|
Tabloya göre eğer IMF’nin Türkiye
için yaptığı küçülme ve enflasyon tahminleri gerçekleşirse Türkiye’nin 2020
yılı GSYH’si 4.576 milyar TL olur. TL, dolara karşı son iki yılın ortalaması
kadar (yüzde 25) değer kaybederse, dolar cinsinden GSYH 684 milyar dolara denk
gelir. Bu, 2019 yılına göre dolar cinsinden GSYH’nin 754 milyar dolardan 684
milyar dolara gerilemesi, kişi başına gelirin de 9.127 dolardan 8.196 dolara
gerilemesi anlamına gelir.
Bütün bu tahminler kuşkusuz
Covid-19 pandemisinin etkisinin azalıp azalmayacağına ve üretime tam olarak ne
zaman dönüleceğine bağlı olarak değişiklik gösterecek. Türkiye’nin tek başına
üretime dönmesi toparlanma açısından yeterli değil. Girdi ithal ettiğimiz ülkelerin
de üretime geçmesi gerekiyor ki üretimde kullanacağımız girdileri ithal
edebilelim. Ürettiklerimizi ihraç ettiğimiz ülkelerin de üretime geçmesi gerekiyor
ki mallarımızın bir bölümünü ihraç edebilelim ve döviz girdisi elde edelim.
Aynı durum turizm gibi hizmet sektörleri için de geçerli. Durum normale dönmeli
ki turist gelsin ve döviz bıraksın.
Hocam son cümlede "dönmeli ki" olucak sanırım.
YanıtlaSilKolay gelsin.
Düzelttim, teşekkür ederim.
Siltsiyaku: 'olucak' değil, 'olacak'
SilSizin gibi ekonomiden anlayan insanlar varken neden saçma sapan insanlar ekonomi bakanı olur anlamam.
Sil@15:23 Olay kişi kaynaklı değil, sistem meselesi onun için önce sistemi anlamaya çalışın.
SilTsiyaku hocam, ilk cümledeki 'olucak' 'olacak' olucak sanırım. :)
SilHocam TCMB'nin, hazinenin ve bazı diğer kuruluşların İstanbul'a taşınması hakkında ne düşünüyorsunuz? Bu konuda görüşlerinizi ve tespitlerinizi çok merak ediyorum.
YanıtlaSilSon derecede gereksiz bir maliyet ve zaman kaybı. Bu girişimin bir gayrımenkul projesi olduğunu düşünüyorum. Kurumlara da yazık, İstanbul'a da yazık.
SilMillet istanbuldan kaciyor deprem korona trafik vs muhabbetine
SilAKP virusu, Istanbulu yese doymaz.
Sn Bakanın evi İstanbulda, kendisinin ailesinin ve yakın çevresinin de sosyal hayatı da, evden işe, işten eve gidiş geliş çok zaman alıyor.
SilÖncelik gayrimenkulde ama ikinci sırada da gayrımenkul var.
SilBu durum kurumlar içerisindeki işleyişi olumsuz etkileyebilir düşüncesi içerisindeyim.
SilBir sonraki adım istanbul Başkent olsun denecektir..
Silhocam merkez bankasının piyasadan 11 milyar lira borçlanmasını nasıl yorumluyorsunuz?
YanıtlaSilAçık piyasa işlemi. Piyasadaki fazla TL'yi çekiyor.
Silhocam ellerinize sağlık güzel açıklamışsınız. emtia fiyatlarında usd olarak ortalama 7 tl baz alırsak çoğu sektörde şu anda dahi ithal gelen ara ürünlerde ortalama % 20 gibi bir zam var ve bazı ürünler tedarik edilemiyor bu enflasyonu daha yukarılara çekmezmi
YanıtlaSilÇeker tabii ama riskleri düşüremediğimiz sürece durum budur.
SilIyi ki varsiniz hocam.
YanıtlaSilSağ olun.
SilPek kıymetli üstadım, samimi olarak sizi yaşayan bir tarih olarak görüyor ve bu kimliğinizle vücuda getirdiğiniz eserlerinizi barındıran bu site benim için bir elektronik ansiklopedi hüviyetinde.. haddim olmayarak sizden bir ricam olacak.. emsalsiz eserlerinize kolayca ve hızlıca ulaşabilmek bakımından servis sağlayıcınıza siteniz içerisine "site içi arama" butonu ekletebilir misiniz? Teşekkürler..
SilHocam, ithalat durdu haberleri ver, durursa ithal girdili firmalar nasıl iş yapacak
YanıtlaSilBütün dünyada durum aynı.
SilHocam, bana göre, bu iktidar sahipleri Ankara’yı hiç sevmediler, istemediler. Ellerinden gelse TBMM’yi de İstanbul’a taşırlar. Çünkü tüm bağlantıları, hayatları İstanbul’da.
YanıtlaSilBir devletin yasama, yürütme, yargı, merkez bankası, hazine gibi temel kurumlarını başkentinden bir başka şehire taşınması ne anlama gelir ki?
Sanki şehir değiştirince dolar kuru 1TL=1USD mi olacak?, genel bütçe Almanya’da olduğu gibi fazla mı verecek?
Hepsi hikaye!
Amaç üzüm yemek değil, bağcıyı dövmek!
O bağcı, Cumhuriyetin temel değerleridir. Bu değerleri ne kadar çabuk ve kökünden değiştirirlerse o kadar mutlu olacaklar.
Bu arada, tamamınında evleri, işleri, çoluk çocuk hepsi İstanbul’da olduğu için, sürekli olarak nefret ettikleri Cumhuriyetin başkenti Ankara’ya da gidip gelme sorunu ortadan kalkacak.
Amaçları budur!
Dolar/TL 10 lira olunca 1 sıfır atarız Dolar/TL 1 lira olur bu gidişle. Yada 2 sıfırlar gündeme gelebilir. Uzun vadede ...
SilSıfır değil de, yedi (7) atalım paramızdan. Böylece doları 7 liranın altında tutacağız diye mantıksız risklere girip ellerindeki son birikimleri de savurmazlar. Kaçınılmaz birşeyi savuşturamıyorsak yeni duruma göre tedbirler düzenlemeli değil miyiz? Niye direnip duruyoruz ve yedek akçe vs. ne varsa bu uğurda heba ediyoruz anlamıyorum. Dünyanın sonu değil ya. Yoksa öyle mi Hocam. Dolar 7 TL yi geçerse biter miyiz (yoksa bittik de okeye mi dönüyoruz)?
SilHocam 2020 yılı döviz yükümlülüklerini imf ye ya da fed e ihtiyaç duymadan başka araçlarla yerine getirilebilir mi?
YanıtlaSilMevcut koşullarda zor. Çünkü dış borçlanma da kolay değil.
SilHocam tcmb nin yılsonu kur tahmini böyle de sizin yıl sonu kur tahmininiz nasıl?
YanıtlaSilAslında bu da TCMB'nin tahmini değil. TCMB'nin anket uyguladığı grubun tahmini.
SilBenim kur tahminim yok. Bu ortamda kur tahmini falcılık olur.
Hocam kişi başına gelir analizleriniz çok güzel. Ama bu analizlere geçmiş yıllardaki geliri, dolar enflasyonu ile güncelleştirip, bir de hesap yöntemi revize etkisini de ekleyerek değişimi gösterebilirseniz çok fayda sağlar.
YanıtlaSilDiğer türlü bugünkü 8000 seviyesi ile 90lardaki 3000-4000 seviyesi kıyaslanıyor ve zenginleştik ilizyonu oluşuyor.
Dahasi Turkiyede kayitli kayitsiz yabancilari da koydugumuzda 90li yillardaki seviyenin de altina iniyor.
Sil90 larda fakirdik ama ülkenin geleceği vardı,şimdi nerede görünüyor gelecek?
SilBen de çok merak ediyorum. Hem GSMH hem enflasyon gibi konularda pek çok kez hesap yöntemi değiştirilip durdu. 2001 ve öncesini, o yılların verilerini hesapladığımız yöntemlerle bugğnleri için bulacağımız sonuçlara bakarak değerlendirsek nasıl olur. Özellikle kur her fırladığında on yıl önce yediyüz milyar dolar civarında olan milli gelirimiz hiç düşmedi aksine hesap yöntemi değiştirip, dünya konjonktürünü teğet geçtik malum.
SilHocam, büyüme oranında da enflasyonda olduğu üzere baz etkisi (2021 yılı için) var mıdır? Mevcut gerçek durumu değerlendirmek için ilk bakılacak husus USD bazında kişi başına gelir mi olmalıdır?
YanıtlaSilKesinlikle vardır. Kişi başına gelir GSYH'den daha anlamlı bir ölçü.
SilTeşekkürler Mahfi bey,
YanıtlaSilTCMB nin hiç bir tahmini uzun zamandır tutmuyor. Zaten o tahminleri dikkate alanda olmuyor. Tekrar etmek gerekirse kurumlara güven kalmadı. Sizin değerlendirmenizi daha doğru , tutarlı ve gerçekçi buluyorum.
Tekrar teşekkürler.
Teşekkür ederim.
SilBeklenti anketi metodu hakkında görüşleriniz nedir hocam? Reel görünümle uyuşuyor mu? Tüm katılımcılar yanılmış olabiliyor mu geçmişle kıyaslandığında? Teşekkürler. Saygılar.
YanıtlaSilKesinlikle olabiliyor. Çünkü insanlar çoğu kez olacağını düşündükleriyle olmasını istediklerini bir araya getirip ortalamasını alıyorlar.
SilÜstat, paylaşım için teşekkürler. Şunu merak ediyorum, devletime soruyorum gerçi siz cevaplarsanız sevinirim. 2019 gerçekleşen kişi başı gelir 9129 dolar onu 6 lira ile çarptım 12'ye böldüm aylık 4500 lira gelirim olduğunu anladım gerçekte devletin verdiği emekli maaşım 3000 lira aradaki fark cebime girmeden vergiye mi gidiyor, yoksa göçmenlere mi? bu hesaplamam doğru mu yanlış mı? Saygılar
YanıtlaSilDeğerli arkadaşım 9129 ortalama gelirin için de Rahmi Koç'un geliri de var, Cengiz İnşaat'ın geliri de var. Kimisinin geliri çok çok çok fazla kimisinin az. Bu ortalama gelir.
SilUnknown 12:39 sizi biraz sevindireyim,
Sil9127 yi ortalama kur olan 5.676 ile çarmak lazım, 12 ye bölünce
aylık 4317TL çıkıyor.
Ortalamayı 183 lira düşürdüm, hadi yine iyisiniz, ortalamadan çok kopmamışsınız.
Ev kira mı?
Evi olmayıp aylık 2500 lira alanlar var.
30-35 yaşlarında geliri olmayıp emekli ana babasının evinde yaşayanlar var.
Evi olmayıp, işten çıkarılmış, kirayı ödeyememiş bir aile tanıyorum,
2 çocukla emekli anne babanın evine yerleştiler.
Rahmi Koç, Cengiz, Sabancı vs bu hesabın içine girince denge çok şaşıyor.
9 bin doları yarım saatte keyfine harcayan insanlar var.
Merhaba Mahfi Hocam
YanıtlaSil1 haftadır 7 duvarını yıktirmamak için MB kamu bankalarından tüm gün boyunca dakika dakika sadece $ satıyor
Sonra ellerinde rezerv kalmıyor, yine yükseliyor. Rezerv harcadıklarını gören spekülatif trader zaten bu rezervlerin eksilmesini bekliyor işlem yapmak için. Spekülasyona izin vermeyeceğiz derken spekülatif strateji imkanı sundular piyasaya.
Piyasa artık bunu öğrendi ve stratejisini buna göre belirliyor. Oyunun kuralı basitleşti. Dirence geliyor ve saymaya başlıyorsun. Bazen 5 gün bazen 3 gün bazen 10 gün ama mutlaka o direnci kırıyor...
Size sorum şu.. bu döngü böyle daha ne kadar devan edebilir ? Rezervleri bu şekilde yakıp tüketerek bunun sonu nereye gider...?
Selamlar, Tşkr.
İşin komik tarafı, savunmaları gereken teknik dirençleri kırmasına izin verip 6 gibi, 7 gibi hiçbir anlamı olmayan simgesel bir takım seviyeleri savunuyorlar. Dolar bir hafta-10 gün 6,95 olsa ne olur, 7,05 olsa ne olur ama belli ki birileri "sakın 7'yi geçmesin" demiş, tüm güçleri ile 7'yi koruyorlar. Bu savunmayı 6,75-80 seviyelerinde yapsalar ve IMF'le görüşmek gibi mantıklı bir takım önlemlerle destekleselerdi doların teknik düzeltme yapıp geri çekilme olasılığı çok yüksekti. Şimdi o seviyeler muhtemel bir geri çekilmede destek görevi görecek. Bilmem haberleri var mı ama 7,21 seviyesi kırılırsa sonrası tamamen meçhul. Bizim MB teknik analizi takmıyor olabilir de dünyadaki tüm büyük piyasa oyuncuları ciddi şekilde takıyorlar...
SilBöyle böyle 7'ye kadar geldik. Varın siz düşünün nereye gider bu iş =)
SilÜlkenin yüzde 50 si için ha 7 olmuş ha 17 hiç farketmez.
Sil77 olsa, paramız var ki dolar alabiliyok derler.
Sn Mahdut,
SilTeknik meknik yok,
bence Damat Bozkır savaşı taktiği yaptı.
TL yi geri çektiler çektiler, doları ilerlediğini zannederken indirecekler,
7 hattında şimdi doları TCMB rezervleri ile kırdıkça kırıyorlar.
7 yi aşarsa, başarısız sayılcak olan MB başganı yerine
Bilal in okçular ekibinden birini yerleştirecekler,
9-10 hattını savunacaklar.
Tabi işin teknik tarafına bakan spekülatörler 6,75-80 seviyelerini bekleyeceği için
atlasınlar diye 7 yaptılar, spekülatör şaşırdı.
Detaylar için youtube da Muhteşem Yüzyıl Kanuni Mohaç savaşı sahnesi,
Tavsiye mehter müzüüü eşliğinde izleyin.
YTD.
Adsız 17:07,
SilTıpkı Osmanlının haşmetli günlerindeki gibiyiz,
Başımızda Reisimiz, devlet erkanının önünde Damat Paşamız,
ve hassasiyet gerektiren işlerde Şehzademiz, dolara karşı
bin yıllık Turan taktiğimiz ...
7 dolara mezar olacak...
Kaleminize sağlık hocam.
YanıtlaSilPeki biz neden zengin coğrafyanın fakir insanlarıyız.
Teşekkür ederim.
SilAslında bu coğrafyanın zenginliği yer altı kaynaklarından veya yerüstü kaynaklarından geliyor. Ama bunlardan yararlanabilmek için bilime uygun hareket etmek lazım. İşte bu coğrafyada o yok.
Hocam sizce biz ne gibi maliye politikaları uygulamalıyız
YanıtlaSilSosyal ve siyasal politikalarımızı düzeltmeden hangi mali politikayı uygularsak uygulayalım bu durumdan çıkamayız.
SilEuro, dolar 10 tl olursa bir 0 sileriz. Hepsi 1 tl olur.
YanıtlaSilEvet ama o zaman da asgari ucret de 232 TL olur. Ne degisti? Asgari ucretle 232 dolar alabiliyor olursun, bugun bu oran 332 dolar.
SilMuazzam basitlikte bir cvp, tebrikler
SilHocam önümüzdeki birkaç yılda enflasyonist veya deflasyonist ekonomilerin üretiminde hangi faktörler rol oynayacak? Merkez bankalarının nasıl tepki vereceğini düşünüyorsunuz? Örneğin merkez bankaları hedeflerini değiştirecek mi?
YanıtlaSilÇoktan değiştirmedi mi? Baksanıza para basmada sınır tanımıyorlar.
SilHocam çok güzel bir yazı olmuş. Yurt içi ve yurt dışındaki bakış açısını çok iyi özetlemişsiniz. Keşke ekstra olarak kendi tahmine dayalı hesaplamalarınızla sonucunuzu görebilseydik ancak pusuda bekleyen, bakın, hocanın tahminleri yanlış çıkıyor demek için can atan insanlar çoktur sanırsam.
YanıtlaSilElinize ve emeğinize sağlık
Sağ olun.
SilBuradaki tahminler bana ait değil biliyorsunuz. Ben TCMB Beklenti Anketi ve IMF'nin tahminlerini kullanarak GSYH ve kişi başına gelir hesabı yaptım.
Merhaba hocam.
YanıtlaSilHocam covid 19 durumuna göre değerlendirirsek tabii ki büyüme beklentimiz yok ama tahminlere bakarsak durum o kadarda vahim değil bence.Ama 2021 de böyle davam ederse o zaman vahim olar benci doğru mu düşnüyorum?
Buradaki tahminler değişir. 2021 böyle devam etmez diye tahmin ediyorum.
SilMerhaba sayın hocam, acaba ABD'ye gönderdikleri maskeler, swap için dolar dilenmek için olabilir mi? 7 lirayı ne zamana kadar tutabilirler? Teşekkürler
YanıtlaSilHiçbir fikrim yok.
SilSwap icin dolar dilenmek istiyorlarsa ABD'ye maske degil S400 leri gondermek lazim. Al sende dursun kapagini ac(a)mayacagimizn garantisi olsun diye.
SilHocam,
YanıtlaSilTahminleriniz arasinda bu donemde daha cok onem kazanan kamu acilkarina yer vermemenizin ozel Bir nedeni var mi? Ikincisi ise tahminlerde iyi-olmasi-kotu gibi 3 senaryo olustursak nasil bir tablo cikar ortaya? Tesekkurler
Buradaki tahminler bana ait değil biliyorsunuz. Ben TCMB Beklenti Anketi ve IMF'nin tahminlerini kullanarak GSYH ve kişi başına gelir hesabı yaptım.
SilMerhaba Hocam, Elinize sağlık.
YanıtlaSilSizce petrol fiyatının düşmesinin altın ile doğrudan veya dolaylı olarak nasıl bir ilişkisi olabilir?
Altın çok farklı. Petrol fiyatlarının düşmesi, bütün ülkelerde ekonomik küçülme nedeniyle talebin düşmesi.
SilHocam, şuana kadar kovid-19 için açıklanan ekonomik destek paketlerini değerlendirmeniz mümkün mü? Saygılarımla Arif Z.
YanıtlaSilDestek paketi özet ile,
SilParaya ihtiyacın var ise devlet bankasından kredi iste,
max limit 10 bin TL, sana vereceğimiz max para 3 bin TL.
İşlerin mi bozuldu, sabır ve dua, selam ve selametle düzelmesini bekle.
Yatırımcı mısın? Ev mi almak istiyorsun? Ev alımında peşinatı indirdik.
İşsiz kalmaktan mı korkuyorsun? İşten atılmıyorsun, ücretsiz izne çık,
ailen ile vakit geçir, aylık 1170TL desteğin bizden sana.
Hocam bu konuda ülkeler bazında karşılaştırmalı analiziniz olacak mı?
SilHocam merhaba, sizce FED'in para basması enflasyonu artırır mı? Buda aynı şekilde altın ons fiyatını tetikler mi? Aşağıda ilginç bir video linki paylaşmak istedim, Prof. Wolff resesyondan çok deflasyon olacağını iddia ediyor. Siz benzer görüşlerde misiniz? Teşekkür ederim.
YanıtlaSilhttps://youtu.be/dGA3d2vcldE
Evet benzer görüşteyim, talebin bu kadar düştüğü yerde enflasyon artmaz, düşer.
SilÜstad talep düşüyor ve düşecek. Ancak arzda düşüyor ve düşecek. Talepteki düşüşün arza göre daha fazla mı olacağını öngörerek bu tahminde bulunuyorsunuz? Emeğinize bilginize sağlık. Yazılarınızın daha kısa surelerde çıkması şu günlerde ilaç gibi geliyor.
SilHocam borsamızın mevcut durumu tam yansıtmadığını varlıkların genel anlamda olması gerektiğinden daha değerli olduğunu ve 2. bir satış dalgası olabileceğini düşünüyorum, sizin farklı bir yorumunuz olur mu?
YanıtlaSilteşekkürler
Ben aynı görüşte değilim. Riskin bu kadar yükseldiği bir ekonomide varlıklar da bu kadar değerli olabilir.
SilSevgili hocam, yazılarınızı sürekli takip eden bir kişi olarak,fikirlerinizi okuyunca biraz daha moralim düzeliyor ama kısa zamanda eski halime dönüyorum.
YanıtlaSilKeşke sizin kadar iyimser olabilseydim.
Saygılarımla.
Beni iyimser olarak niteleyen birisini duymak çok hoş.
Silİ+[İ*(H+G)] size ait bir model midir hocam? Yoksa teoride kullanılagelen bir yaklaşık hesap yöntemi midir?
YanıtlaSilBu bir model değil bir hesap.
SilHocam bu dolar kaç para ise basalım parayı alalım.
YanıtlaSilHocam merhaba, Turizmin döviz girdisi bu sene 0'a kadar iner mi? Turist gelmek istese kapılarımızı açacak mıyız? restoranlarda 4 kişilik masada 2 kişi oturacak deniyor. o restoranların geçinebilmesi için zam yapması gerekmez mi? barlar gece kulüpleri, beach club'lar komple bitiyor herhalde. Virüs bitip önlemler gevşetildikten sonra bile ekonomik etkileri yumuşamaya başlamaz gibi geliyor bana.
YanıtlaSilSıfıra kadar inmez ama çok düşer.
SilNe yazık ki İMF tahmini daha gerçekçi. Her geçen yıl süper güç olduğumuzu zannederken aslında daha da fakirleşiyoruz.
YanıtlaSilMaalesef öyle
SilHocam merhaba küresel sistemde %3.03 küçülme bekleniyor. Bunu basit ortalama le mi ağırlıklı ortalama ile mi hesaplıyorlar?
YanıtlaSilAğırlıklı
SilMahfi hocamız Tuik in gücünü her zaman şaşkınlık ve hayret ile karşılamıştır.
YanıtlaSilTÜİK'in değil de siyasetin diyelim.
SilBir dönem ekonomiden sorumlu olan bakan Nazım Ekren bir dost sohbetinde söylediği söz bunu hem 2011 hemde 2007 de söylemiştir odada kimse varmı yok o zaman söyleyeyim ekonominin durumunu "Ne okenomisi ortada bir üç kağıt ekonomisi var bütün değerler 2002 in altında fakat bunu ekranlarda söyleyemem söylememde doğru olmaz Türk ekonomisi büyük bir ekonomidir dilerim buradan çokar " ne yazıkki anladığım kadarı ile çıkamadık ...
YanıtlaSilSaygılar hocam
=-(
SilSuleyman Demirel'e bir gun ekonomi nasil diye sormuslar, tek kelime ile cevap vermemi istersen iyi demis, ama iki kelime ile istersen iyi degil demis. Devlet butumeye ve israfa devam ettigi surece Turkiye ekonomik krizlerden kurtulamaz. Bugunku itibardan tasarruf olmaz kafasi ile hic kurtulamaz zaten.
SilYani küresel hareket etmeye her zamankinden daha fazla ihtiyacımız var. Tek başına ulus devletlerin üstesinden gelebileceği bir durum pek mümkün değil diyebiliriz zannediyorum. Küresel kurumları doğru bir şekilde reforme edip devam edilmeli.
YanıtlaSil
SilYapma ya
Walla bak adsiz. Olum buraya uc demli cay. Mahfi hocanin blogunda kahve muhabbetine dondu bu is. Dorduncu gelse de okeye dursak.
SilHocam bizim aldigimiz dovizler bankalarda varmi yoksa kaydimi?
YanıtlaSilBu dovizlerin tamami TL ye cevrilip kredi olarakmi verildi?kerim rota var diyor buyuk kismi..
DTH miktarı 200 milyar dolar. Bankalarda yüzde 20si kadar var.
SilÖncelikle verdiğiniz bilgiler için teşekkür ederim. Katma değeri yüksek, elektronik ithal ürünlerde(araba,bilgisayar,telefon) ilerleyen dönemde artış olur mu? Bu durumdaki olumlu olumsuz etkenler nelerdir?
YanıtlaSilTeşekkür ederim.
SilBence olur. Talep böyle kalmaz.
Sayın hocam , krizin özel ve kamu bankalarına nasıl bir etkisi olacağını öngörüyorsunuz? Degerli yorumlariniz icin tesekkurler.
YanıtlaSilBankacılık sistemi yıpranacak. Batık krediler artacak.
SilHocam covid -19 dan sonra neoliberal iktisat uygulamaları bir değişiklik yaşayacak mı ?
YanıtlaSilMutlaka yaşaması lazım.
SilHocam merkez bankası doları 7 tl nin altında tutmak için nasıl bir hamle yapıyor? Örneğin gün içerisinde 1 milyon dolar piyasaya sürüp bekliyor, duruma göre gün içinde 7 tl yi geçme eğilimi olursa bu kez 500 bin dolar daha mı sürüyor? Aşağı yukarı 7 tl nin hemen altında günlerce nasıl sabit tutabiliyor? Açıklarsanız çok sevinirim, teşekkürler.
YanıtlaSilBunu yazdım zaten:
Silhttp://www.mahfiegilmez.com/2020/04/merkez-bankas-para-basyor.html
hocam dolar ile mucadelede iktidarin stratejisi cok net; “allahini seven defansa gelsin”
YanıtlaSilhocam dolar ile mucadelede iktidarin stratejisi cok net; “allahini seven defansa gelsin”
YanıtlaSilHocam,
YanıtlaSilMerkez bankası, anapara ve faiz borç ödemelerini aylık periyotta izlenebilecek bir platform varmıdır? Rezerv ve azalışlar şeffaf bir şekilde izlenebiliyor mu?
TCMB sitesinde bu bilgiler var. Olabildiğince şeffaf.
SilHocam altının daha da artma ihtimali var mıdır? Enflasyon talebe bağlı düşecek ise altın ons fiyatının düşmesi gerekmez mi? saygılarımla
YanıtlaSilGerekir ama zamanı var. Şu anda piyasalarda belirsizlik en üst düzeyde. Böyle durumlarda altına talep olur.
SilMerhaba hocam biraz fikir cimnastiği yapsam kızar mısınız?
YanıtlaSilABD x zamanda kripto para çıkarsa ve bizde de bolca dolar olsa. ABD ben doları tanımıyorum. Zaten çok bastım işe yaramıyor artık dese. Biz kızınca da, canım dolar daha işe yarar. Dolarla sobanızı tutuşturun diyiverse. Ne yapabiliriz?
Misal ABD kripto para çıkarsa. Bizde de bolca altın olsa. ABD ben sizin altınları tanımıyorum dese ne yapabilir?
Hocam ana fikir "Para altındır."
Selam Adsız,
Silbu fikir cimnastiini yaparken fikrim yandı, beynim durdu.
ekonomiye dair tüm bildiklerimi unutturdu
SilSn 23.16 harcanıyorsunuz, bu fikirlerinizi makale haline getirip uluslar arası dergilere gönderin.
SilBence daha gercekci hayaller kur, madem bos zamanin var. Mesela sana piyangodan para cikmis, ne yaparsin nerelere gider ne alirsin. Hem daha eglenceli hem de kafan su kaynatmamis olur bunlari dusunurken.
SilHuzurevinden "fikir cimnastiği" yapan yorumları görmek çok hoş.
SilNasıl "dalgalı kur"?.
YanıtlaSilBizimle dalga mı geçiliyor..
Düpedüz "baskılı kur" bu.. ..ya yedek AKçe bir gün veyâ bir sene sonra lâzım olursa?.
Bence Derviş öncesi sâbit kur'a geçilmeli: herkeş bir ay sonra neyin nekadar olacağını bilmeli..ekonomik mermileri yerinde kullanmalıyız..hastânelerden aldığımız bilgiler korona'dan başka hasta yok ve ful dolu..millet canını kurtarma derdinde..
Ekonomi değil birkaçyıl EKO-MİNİ geçerli bence..
Tekirdağ'dan küçük esnaf haliltopuz..
Net döviz rezervi eksi 20 milyar dolar olmuş,
YanıtlaSilHocam desenize önümüzdeki ay dolar basacağız.
Hocam merhaba emeğinize sağlık öncelikle kullandığınız veriler yani tahminler tutarsa yani yeni bir oandemi yada başka etken deprem falan olmazsa ie bitmesi en iyi ihtimal senaryoları.
YanıtlaSilFakat benim beklentim Türkiye’nin yeni bir kur yaşayacağı kesin olarak görüyorum IMF ile anlaşma olmazsa ülke olarak bize para verecek kalmadı.
Dolayısıyla yeni kur şoku ile birlikte enflasyon değişir maliyetler artar üretim tekrar sekteye uğrar ki bu sefer iflas dalgası gelir çünkü bankalarda sınırlı kaynaklar bitti.
Benim tahminim yeni kur şoku ile enflasyonda bozulma işsizlikte artış üretim kaybı kur daha yüksek olur. Bunun sonucu olarak Türkiye negatif ayrılır ve bu beklentiler çok iyimser kalır.
Hasar tespiti başlamadan yeni bir dalga gelirse işte ozaman tahminlerin hepsi çöp olur. Ayrıca tüm tahminler dahilinde gelişmeler olsa dahi bizim siyasi olarak Suriye sorunumuz var Libya sorunu Arap ülkeleri ile sorun Avrupa abd ile ciddi sorunlarımız mevcut bunun yanına Akdeniz ile rusya da eklenebilir zaten s400 olayı bunu belli etti.
Bence yeni düzende yer al almak için artık tarafını net seçmeli ülkemiz. Tarafını belli etmeli demiyorum. Kesin olarak seçmeli ve yoluna devam etmeli. Siyasi olarak ikili oynamanın sonuna geldik.
Siyasi yapı değişmediği sürecede bu sarmal sürekli daha ağırlaşarak devam eder. Umarım siyasi kadrolar kendini değiştirir düşüncelerini daha mantıklı ve gerçekçi net olarak uygulamaya koyar diyorum.
Saygılar.
Nakit kraldır dönemine girdik.
YanıtlaSilArtık yatırım istihdam değil gerçekçi ileriye dönük projeler değerlenecek teknoloji sağlık bilimsel dönüşüm olmayan herşey çöp olacak.
Nakit kraldır dönemi nezaman biter yeni teknoloji yatırımları artmaya başlayıp güven geri gelince.
Hocam hükümet bu sikintili durumdan dolayi kaynak yaratmak icin vatandasin döviz mevduatlarini geri ödemek kosuluyla bir uygulama yapilabilir mi ?
YanıtlaSilVatandaslarin doviz mevduatlari konusunda birsey soyleyemem ama su anki durum konusunda soyledigin gercekci yoruma katiliyorum, tam da o durumdayiz yani :-)
Sil:))
SilO mevduat yerinde durmuyor ki kredi olarak etrafta dolaşıyor. Bankalardan o mevduatı isterse bankalar da açtıkları kredileri geri çağırır ve hep birlikte batarız.
SilMerhabalar hocam, Sizin gibi bir değerin, görüntülü analizleri olsa, onları da gelecek nesillere izletsek nasıl olur hocam, ısrarla youtube videolarınızı bekliypruz��
YanıtlaSilEksik olmayın, şimdilik buradan devam.
SilHocam yazılarınız bloğunuzda yayınlandıktan kısa bir süre sonra, İnternet gazetelerinde "Mahfi Eğilmez yazdı" başlığıyla yayınlanıyor. Seviliyor, anlaşılıyor ve takip ediliyorsunuz. Saygılar..
YanıtlaSilTeşekkürler, sevgiler
SilHocam Türkiye'de uzun süredir ekonomik çalkantı mevcuttu korona tuz biber oldu.Ekonomide iyileşme ve vatandaşın cebine olumlu yansımalar ne zaman olur.Bu konuda öngörünüz varmı teşekkürler.
YanıtlaSilBu yıl böyle gider, sonlara doğru toparlanma olur.
SilDeğerli Mahfi Bey, çok merak ettiğim ama araştırmama rağmen bulamadığım bir konu var, enflasyon hesaplamalarına baktığımda index=100 olarak 2003 yılı baz alınmış. 2003 yılının baz alınmasının belli bir sebebi var mı?
YanıtlaSilHer zaman ki net açıklamalarınız için çok teşekkür ederim.
Krizden sonraki bir yılı almak doğru olacağı olacağı için 2003 yılı esas alındı. Ondan önce 1994 daha önce 1987, 1978 diye gidiyor. Aslında endeks yılından ziyade endeksin içeriğinin güncellenmesi önemli. TÜİK güncellemeyi her yıl yapıyor.
SilDeğerli hocam, hepimiz dolar ve euro kurundan, altından bahsediyoruz, haklıyız kendi küçük birikimlerin enflasyon karşısında ezilmesini istemiyoruz hepsi bu, aslında örneğin benim derdim, paradan çok paralar kazanmak değil, buna hem bilgi birikim hem de iş yoğunluğumdan dolayı zamanım yetmez. Tek derdim, daha da fakirleşmemek ve paramın en azından değerini koruması. Bu bağlamda sizce örneğin olması gereken ideal dolar kuru nasıl hesaplanır? Geçen yılın döviz kuru * (1+ enflasyon oranı) yıllar arasındaki geçişi ve amerikada faizin olmadığını varsayar isek doğru bir mantık olur mu? yada sizin başka bir öneriniz olur mu bu tarz bir analiz için?
YanıtlaSilİdeal kur diye bir şey yok aslında. Daha doğrusu kur rejimi dalgalı kur ise ve piyasaya müdahale edilmiyorsa o normal yerini bulur.
SilDeğerli hocam, ekonomide genel olarak commodityler ile (brent petrol vs) altının bir korelasyonu var mıdır?
YanıtlaSilSaygılarımla
Zaman zaman güçlü ilişkiler oluyor ama zaman zaman da tamamen kopuyor. Altın bunların hepsinden farklı. Duruma göre bazen ötekilerle birlikte hareket ediyor bazen kendi başına. Altın bir çeşit yedek para gibi.
SilHocam CDS'lerimiz çok yüksek 600'ler seviyesinde, ileride inşallah düşecektir (en azından önümüzdeki 1 yıl), bunu düşecek gibi varsayar isek türk eurobondları alımı mantıklı olur mu? cds primi azalacağından bondların değeri yükselir diye düşünüyorum. Selam ve sevgilerimle.
YanıtlaSilHaklısınız. Ben de öyle düşünüyorum.
SilMahfi hocam,Türkiye'ye döviz ihracat az oldugu için gelmiyor,doları baskılamak için merkez bankasının rezervleri de harcanıyor ve size bundan yola çıkarak bir soru sorabilirmiyim.Devlet döviz ihtiyacını karşılayabilmek için bankalardaki dövizleri 1-3-6 ay gibi tarihlerde faiz karşılıgı hesaplarımıza bloke koyma ihtimali var mı acaba
YanıtlaSilKarşılığı olmayan dövize bloke koyamazlar, dövizi çekmek isteyen için karşılığı olan TL yi verirler. İhracat ve özellikle ithalatçı için sadece ticari işlem amaçlı döviz çekimine (daha doğrusu para transferine izin verirler).
SilBankada döviz hesabı olan kişi aldığı TL ile isterse (ve bulabilirse) serbest piyasadan döviz alabilir.
Döviz karaborsaya düşer, tezgah altı fiyatından satılır.
Banka dövizi, Karaborsa dövizi, ithalatçı dövizi, ihracatçı dövizi, arabacı dövizi, inşaatçı dövizi, gıdacı dövizi kurları gibi farklı kurlardan fiyatlandırmalar olur.
Hocam diger bir sorum da şu,Çiftçilik yapanlar insanları önemli bir bölümü üretim yapmak yerine devletin dagıttıgı kredileri yada yardımları alıp evde oturmaktalar,Sebze ve meyve de bizi kriz bekliyor gibi görünüyor,bunun yarattıgı ciddi enflasyon etkisi olur mu
YanıtlaSilOlur. Sadece sebze meyvede degil tahil, bakliyat ve sekerde bile olur. Artik ithal etmek de kolay olmayacak, parasini versen bile kendi urunlerini satmak istemeyecekler, veya satarken de once parayi gorelim diyecekler, malum doviz rezervlerimizin durumunu dunya biliyor.
SilTeşekkür ederim...
SilHocam selamlar, IMF kredisinin gelmesi veya FED ile anlaşılması durumunda dolardaki yön deltası nasıl olur sizce?
YanıtlaSilYani;
IMF sonrası 7tl’den 6,40tl’ye
Veya
FED sonrası 7tl’den 6,75’e demek rasyonel olur mu?
Cevabınız için şimdiden teşekkürler
Imf kriterlerine reis uymuyor,
SilTCMB, Fed kriterlerine uymuyor,
nasıl olacak anlaşma?
hocam merhaba,
YanıtlaSilönceki yazınızda belirttiğiniz aktif rasyosundaki değişiklikler nedeniyle bankadaki döviz tevdiatı çekip kısa vadeli eurobondlara yatırım yapan fonlara koymak mantıklı değil mi? hem kısa vadede faiz de biraz düşerse çift kazanç olur. Döviz tevdiatın ikamesi başka ne olabilir şu anki finansal sistemde?
Orada da parlak bir görünüm yok. Türkiye CDS'i düşerse eurobondlar değerlenebilir.
Silsayın hocam bir sorum olacak. merkez bankasının net rezervinin ne kadarının swap işleminden kaynaklı rezerv olduğu nasıl anlarız. yani merkez bankası hesaplarında swap işleminden kaynaklı rezervler hangi isim altında belirtiliyor.
YanıtlaSilGuzel soru, bunun yaninda swap ile elde edilen rezervin vadesini nasil bulabilecegimizi de sormak isterdim. Muhtemelen 3 Aydan kisa vadelidir.
SilBöyle bir ayrım verilmiyor bunu piyasa bilgisiyle hesaplamak gerekiyor.
SilHocam(örtülü)kur çıpasına geçip doların 7 de sabitlendiği doğru mu?
YanıtlaSilBöyle bir karar yok tabii ama fiiliyatta iş böyle oluyor.
Silhocam merhaba. merkez bankasının döviz rezervlerinin ne kadarının swap işleminden kaynaklı olduğu nasıl anlarız. yani swap işleminden kaynaklı olan rezerv merkez bankasının hesaplarında hangi isimle belirtiliyor. bunun cevabını bilen başka birisi varsa cevaplasın
YanıtlaSilTeşekkürler hocam güzel yazınız için, sevgiler :))
YanıtlaSilSağ olun
SilBence tüm dünya likidite tuzağı içine sürükleniyor.
YanıtlaSilHocam muhteşemsiniz. Öğrencilik hayatım boyunca en iyi kaynağım sizdiniz.
YanıtlaSilEstağfurullah, sağ olun.
SilSayın hocam, eserlerinizi barındıran bu site benim için bir elektronik ansiklopedi hüviyetindeki bu sitede yayımlanan emsalsiz eserlerinize kolayca ve hızlıca ulaşabilmek bakımından servis sağlayıcınıza siteniz içerisine "site içi arama" butonu ekletebilir misiniz? Teşekkürler..
SilTeşekkür ederim.
YanıtlaSilEtki daha çok TL'nin yaşadığı değer kaybı nedeniyle enflasyon artışı olarak ortaya çıkar. Buna karşılık yaşanan krizin yarattığı talep düşüşü enflasyonu frenlediği için o etkiyi büyük ölçüde götürür ve çok büyük olumsuzluk çıkmaz.
Hocam MB tarafından basılan para miktarı, M2 para arzı türünü, parasal tabanda yaşanan artış miktarı kadar mı etkiler?
YanıtlaSilMahfi hocam,
YanıtlaSilKiymetli yazilariniz icin bir kez daha icten tesekkurlerimle, kaleminize saglik.
Bu tahmin-beklenti veya anket sonuclarinin buyuk resmi gormede kuskusuz onemli katkilari bulunmakta, merak ettigim ve biraz daha anlamli olacagini dusundugum konu ise ozellikle kisi basi gelir diye ifade edilen kavramin, hane halki ve gelir gruplarina gore dagililimi; acikcasi sagligim ve aklim erdigince ucretli calistigim halde ozellikle son bir -iki senedir fakirlesmis hissediyorum farkli bir anlatimla ise satin alma gucumun dustugunu gozlemliyorum, yani kisi basi gelire, gelir dagilimi farki ve farkli sosyal-gelir gruplarinin milli hasiladan aydigi oay olarak baksak ve bu unsuru da beklenti anketinde sorsak daha anlamli olacagini dusunmekteyim, ne dersiniz? Yanlis bir acidan mi bakiyorum.
Saygilarimla
hocam selamlar
YanıtlaSilhocam yurt ici yerleşiklerin döviz cinsi mevduatlarında DÜŞÜŞ VAR.Vatandaş döviz mevduatlarını kasalara mı indiriyor
Çok teşekkür ederim verdiginiz cevap için
YanıtlaSilMerhaba değerli hocam
YanıtlaSilYukarıda yaptığınız tahminler ışığında Türkiye ekonomisi dünya sıralamasında kaçınca olabilir? G20'nin dışındami olacağız acaba?
Türkiye'nin şuan ki korona virüsünden dolayı devlet hazinesindeki açık ortalama 40,4 milyar Tl ve dış ticaret açığı da 5,4 milyar dolardır . Sizce Türkiye bu 2020 yılını tahmini kaç oranlarıyla bitirecektir ?
YanıtlaSilHocam sizce şuan Türk bankacılık sektörünün karşı karşıya olduğu en önemli risk nedir?
YanıtlaSilsayın hocam pandemi sonrası alınan önlemlerin ıs-lm modeli çerçevesinde yaratacağı etkiler sizce nelerdir? para politikası açısından siz ne düşünüyorsunuz?iyi akşamlar
YanıtlaSilHocam merhabalar , merkez bankası başkanı 2020 yılı enflasyon beklenti tahmininin %15 ten % 8 e indiğini belirti. Bu durum tahvillerin arz, talep ve fiyatlarında nasıl bir etkiye yol açacaktır , faizler bu durumdan nasıl etkilenecektir? Teşekkür ederim 🙏🏻
YanıtlaSilhocam pandemi sonrası beklenen negatif ekonomik yansımalar için keynesyen politikalar çözüm olabilir mi
YanıtlaSilMerhaba, merkez bankası faizlerı sıfıra indirse bu indirim büyümeyı, ödemeler dengesini, enflasyonu, işsizliği, borçluluk ve kuru nasıl etkiler?
YanıtlaSilMahfi hocam merhaba 2019 için yada “olağan üstü şartlardan dolayı” hesaplanabilirse 2020 Türkiye için ideal döviz kuru ne olabilir ?
YanıtlaSilbunu hesaplayan kuruluşlar var mı ?
Yani dış ticaret dengesi vs normal bir enflasyon vs için ideal bir kur gerekirse bu ne olmalıdır ?
Teşekkür ederim
teşekkürler
YanıtlaSilCovid-19 salgınının yeni dünya düzeninde yol açacağı değişikler neler olabilir hocam sizce
YanıtlaSilHocam dolar kuru nereye dogru evrilir 2021 de daha cok fakirlesmis olurmuyuz
YanıtlaSilAB uyum çerçevesinde GSYH hesaplama yöntemi değiştiğinden 2007'de kişi başı milli gelir kağıt üzerinde 2.000 $ artmıştı. Daha sonra 2014'de gerekçesini bilmediğim bir nedenle tekrar hesaplama yöntemi değiştirildi ve bu sefer 1.500 $ artış oldu. Buna göre 2002'deki kabaca 3.500 $ olan kişi başı milli gelir yeni hesaplama yöntemine göre 7.000 $ mı olur? Eğer böyleyse dolar 8-9 TL olduğunda kişi başı milli gelir 2002'ye dönecek sanki. Toplam dış borcun 130'dan 470 milyar dolara çıkması da cabası!
YanıtlaSil